Tadeusz Marian Nowak

Tadeusz Marian Nowak (ur. 24 czerwca 1917 w Krakowie, zm. 28 maja 2010[1]) – polski historyk wojskowości, mediewista.

Życiorys

Absolwent historii Uniwersytetu Jagiellońskiego (1947). W latach 1945–1951 pracował jako asystent na macierzystej uczelni, w latach 1951–1958 był sekretarzem naukowym Komisji Wojskowo-Historycznej Ministerstwa Obrony Narodowej. Od 1958 do 1991 pracownik Biura Historycznego Wojska Polskiego, następnie Wojskowego Instytutu Historycznego w Zakładzie Historii Dawnego Wojska Polskiego. Jeden z niewielu cywili w obu instytucjach[2]. Doktorat w 1970 na UW (Arsenały artylerii koronnej w latach 1632–1655; promotor: Stanisław Herbst). Profesor nauk humanistycznych od 1982 roku[3].

Przez wiele lat był ekspertem historycznym teleturnieju Wielka gra[4].

W 1998 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (M.P. z 1998, nr 20, poz. 304).

Publikacje

  • Walki z agresją zakonu krzyżackiego w okresie jednoczenia państwa polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952.
  • (redakcja) Józef Bem, Uwagi o rakietach zapalających, przygot. do dr. Tadeusz Nowak i Jan Lasota, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953.
  • Polska sztuka wojenna w czasach Odrodzenia, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1955.
  • Cztery wieki polskiej książki technicznej 1450–1850, Warszawa: Państ. Wydaw. Techn. 1961.
  • Polskie wojskowe piśmiennictwo techniczne do roku 1764, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1961.
  • (redakcja) Kazimierz Siemienowicz, Wielkiej sztuki artylerii część pierwsza, tekst łac. do druku przygot. oraz tł. na jęz. pol. dokonał Rudolf Niemiec, red. nauk., wstęp i koment. Tadeusz Nowak, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1963.
  • Z dziejów techniki wojennej w dawnej Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1965.
  • (współautor: Jan Wimmer), Dzieje oręża polskiego 963–1945, t. 1: Dzieje oręża polskiego do roku 1793, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1968.
  • Kazimierz Siemienowicz : ok. 1600–ok. 1651, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1969.
  • (redakcja) Andrzej dell’Aqua, Praxis ręczna działa, z rękopisów do dr. przygotował oraz wstępem i koment. opatrzył Tadeusz Nowak, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1969 (wyd. 2 – Oświęcim: Napoleon V 2016).
  • Polska technika wojenna XVI–XVIII w., Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1970.
  • Wojna trzynastoletnia 1454–1466, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1974.
  • Władysław Łokietek – polityk i dowódca, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1978.
  • (współautor: Jan Wimmer), Historia oręża polskiego 963–1795, Warszawa: „Wiedza Powszechna” 1981.
  • (redakcja) Jan Tarnowski, Consilium rationis bellicae, wstęp napisał Janusz Sikorski, tekst dzieła do dr. przygot. oraz notą wydawniczą, komentarzem i słownikiem opatrzył Tadeusz Marian Nowak, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej 1987.
  • Rozwój techniki rakietowej w świetle europejskich traktatów XIII–XVII wieku, Warszawa: „Retro-Art” 1995.
  • (współautorzy: Paweł Komorowski, Jarosław Kurkowski), Z dziejów Ziemi Lidzkiej, Warszawa: „Retro-Art” 1997.
  • Polskie tłumaczenia europejskiej literatury wojskowej dokonane w XVI–XVIII wieku, Warszawa: Wydawnictwo Retro-Art 2000.
  • (redakcja) Józef Naronowicz-Naroński, Kartografia: o delineacyjach miejsc różnych i czynieniu map geographice, rękopis z 1659 roku do dr. przygot. oraz wstępem i komentarzem opatrzył Tadeusz Marian Nowak, Białystok: Ośrodek Badań Historii Wojskowej MW 2002.
  • (redakcja) Listy Jacoba Caro do uczonych polskich (1862–1902), zebrał, oprac. i wstępem opatrzył Ryszard Ergetowski, red. nauk. Tadeusz M. Nowak, tłumaczenia: Życie i twórczość Jakoba Caro – Eduard Merian, Słowo wstępne oraz biogramy adresatów – Jan Obermeier, Warszawa: Wydawnictwo Retro-Art 2005.
  • Dawne wojsko polskie: od Piastów do Jagiellonów, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona 2006.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Informacja na stronie cmentarzekomunalne.com.pl
  2. ↑ Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 568, przyp. 132.
  3. ↑ Tadeusz Marian Nowak, Moja droga do pracy naukowej, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 8 (2007), nr 2, s. 9–16.
  4. ↑ Tadeusz Marian Nowak, Moja przygoda z Wielką Grą: fragment pamiętnika, „Analecta: studia i materiały z dziejów nauki” 18 (2009), z. 1/2, s. 367–404.

Bibliografia

  • Krzysztof Komorowski, Prof. dr hab. Tadeusz Marian Nowak, 1917-2010, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 11 (2010), nr 2, s. 247-252.
  • Tadeusz Marian Nowak, Moja droga do pracy naukowej, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 8 (2007), nr 2, s. 9-16.
  • Tadeusz Marian Nowak, Moje kontakty ze szwedzką nauką wojskowo-historyczną w latach 1954-1979: fragment pamiętnika, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 45 (2008), s. 259-263.
  • Tadeusz Marian Nowak, Kartografia - moja miłość. Fragment pamiętnika, „Analecta” 19 (2010), z. 1/2, s. 273-301 (Wspomnienia o przedwojennej edukacji w Bielsku-Białej, studiach historycznych na UJ, studium kartografii, wojennej i powojennej pracy kartografa).
  • Irena Stasiewicz-Jasiukowa, O działalności profesora Tadeusza Mariana Nowaka w Komitecie Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk, „Analecta” 20 (2011), z. 2, s. 203-215 (lata 1990-2010).
  • Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 336-337.
  • Złota księga nauki polskiej. Naukowcy zjednoczonej Europy. Gliwice: Mastermedia Sp. z o.o. i Helion, 2006, s. 565–566.
  • Prof. dr hab. Tadeusz Marian Nowak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2018-06-16].