Tadeusz Nartowski

Tadeusz Nartowski
Data i miejsce urodzenia5 sierpnia 1892
Zaręby Kościelne
Data i miejsce śmierci6 grudnia 1971
Szczecin
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukimalarstwo

Tadeusz Nartowski (ur. 5 sierpnia 1892 w Zarębach Kościelnych, zm. 6 grudnia 1971 w Szczecinie) – polski artysta malarz.

Życiorys

Od dziesiątego roku życia mieszkał w Warszawie. W czasie nauki w szkole średniej równolegle uczył się rysunku u Feliksa Słupskiego[1]. Ukończył Szkołę Sztuk Pięknych. Kształcił się w malarstwie akwarelowym u Leona Wyczółkowskiego, Ferdynanda Ruszczyca, Konrada Krzyżanowskiego[2], Juliana Fałata i Kazimierza Stabrowskiego[1]. Po ukończeniu studiów, w latach 1921-1925 był wykładowcą w szkole Wojciecha Gersona i na Akademii Sztuk Pięknych. Należał do grupy Zachęta.

W 1924 roku wyjechał do Włoch, gdzie przebywał przez 8 miesięcy. Poza tym od 1927 r. wyjeżdżał co roku do Anglii, Francji, Hiszpanii, Jugosławii, Niemiec, na Węgry i do Maroka.

W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie. Wypędzony przez Niemców, stracił cały dorobek życia. Po wojnie mieszkał w Krakowie, ale po roku przeniósł się do Wrocławia. Od 1947 roku mieszkał i malował w Szczecinie. Zmarł w roku 1971 i został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.

Twórczość

Nartowski był akwarelistą. Malował martwe natury i portrety, a przede wszystkim krajobrazy i architekturę – tak z kraju, jak i ze swych rozlicznych podróży. Z pobytu we Włoszech przywiózł 80 prac, które wystawił w Zachęcie. Wystawione prace zostały zakupione przez instytucje państwowe, placówki dyplomatyczne i prywatnych klientów. W czasie 45 lat prac namalował około 3 tysięcy akwarel, spośród których wiele spłonęło w Warszawie[1].

W zachowanych dokumentach znajdujemy fragment wypowiedzi malarza o swojej działalności[1]:

Trudno mi jest wydawać opinie o swoich pracach – ulubionymi tematami przez cały okres twórczości artystycznej były wnętrza, architektura i pejzaże.

Jako akwarelista ceniony był za rysunek i subtelną modulację kolorystyczną.

Najbardziej znane obrazy, ocalałe albo namalowane po wojnie

  • Motyw z Wenecji (akwarela na papierze, 65 × 45 cm)
  • Monte Cassino (akwarela na kartonie, 46 × 55,5 cm)
  • Paryż – katedra Notre Dame (1930, akwarela na papierze, 54 × 34 cm)
  • Sekwana (ok. 1930, akwarela na papierze, 37 × 54,5 cm)
  • Czersk – Zamek (60 × 50 cm)
  • Knyszyn (Kaplica cmentarna prawosławna) (1930)
  • Pejzaż z okolic Korca (1932, akwarela, 43 × 60 cm)
  • Korzec (1932, akwarela, 43 × 60 cm)
  • Pejzaż zimowy z chatą (1935, akwarela na papierze, 43,5 × 74 cm)
  • Kościół w Jarosławiu (1938, akwarela na papierze, 70 × 46 cm)
  • Zakopane (akwarela na papierze, 51 × 72 cm)
  • Motyw z Kwilcza (1947, akwarela na papierze, 45 × 68 cm)
  • Ogród (1949, akwarela na papierze, 70 × 50 cm)
  • Jesienny motyw (akwarela na papierze, 45 × 65,5 cm)
  • Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (1951, akwarela na papierze, 58,5 × 43,5 cm)
  • Inowłódz nad Pilicą-Kościół św. Idziego (akwarela na papierze, 45,5 × 65 cm)
  • Bukiet (1951, akwarela na podrysowaniu ołówkiem na papierze, własność prywatna)
  • Inowłódź nad Pilicą - Kościół Św. Jerzego (akwarela i gwasz na papierze, 44,5 × 64 cm)
  • Krynica – pejzaż zimowy (akwarela na podrysowaniu ołówkiem na papierze, 51,5 × 71 cm)
  • Kościół wśród drzew (akwarela na papierze, 44,5 × 58 cm)
  • W porcie (akwarela i kredka na papierze, 46 × 61 cm)
  • Pejzaż z jeziorem (akwarela na papierze, 21 × 40,3 cm)
  • Kościołek drewniany (akwarela i ołówek na papierze, 58 × 45 cm)
  • Pejzaż (akwarela na papierze, 42 × 62,5 cm)
  • Słoneczniki (akwarela, 44 × 38 cm)
  • August III Sas - król Polski (4,6 × 6,8 cm, owal w świetle oprawy)
  • Sianokosy (akwarela na papierze, 33 × 47 cm)
  • Pejzaż (akwarela na podrysowaniu ołówkiem na papierze, 49,5 × 37,5 cm)
  • Pejzaż z mostem (akwarela na podrysowaniu ołówkiem na papierze, 34 × 47,5 cm)
  • Pejzaż zimowy (akwarela na papierze, 45 × 57 cm)
  • Wiejska chata (akwarela na papierze)
  • Próg wodny (akwarela na papierze, 47 × 63 cm)
  • Kwiaty (akwarela na papierze, 47 × 74 cm)
  • Pałac Łazienkowski w Warszawie (akwarela na papierze, 50,5 × 70 cm)
  • Kościół (przed 1939, akwarela i ołówek na papierze, 52 × 43 cm, własność prywatna)
  • Dzwonnica kościoła św Anny w Warszawie (akwarela i ołówek na papierze, 57,5 × 45,5 cm, własność prywatna)
  • Pałac Łazienkowski w Warszawie (akwarela na papierze, 50,5 × 70 cm, własność prywatna)

Wystawy i nagrody

W 1912 roku miał pierwszą swoją wystawę w Zachęcie "Miniatur". W 1917 roku wystawił po raz pierwszy swoje małe akwarele (w małych wymiarach 20 × 12 cm). Z czasem stopniowo powiększał formaty prac. Później jego akwarele pokazywały również inne galerie warszawskie. Wystawiał także w Krakowie, Lublinie, Gdyni. W 1935 r. miał wystawę w Berlinie.

Twórczość Nartowskiego była wielokrotnie nagradzana, m.in. otrzymał brązowy i złoty medal Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w latach 1927 i 1933.

Zbiory

Nartowski ofiarował w 1957 r. Muzeum Narodowemu w Warszawie 11 swoich prac oraz 12 prac Muzeum Pomorza Zachodniego.

Wiele jego obrazów znajduje się w placówkach zagranicznych, a jeden z nich pt. Łazienki podarowany w 1958 r. prezydentowi Stanów Zjednoczonych Dwightowi Eisenhowerowi[3] jest eksponowany w Kongresie Stanów Zjednoczonych do dzisiaj. Prezydent Eisenhower pisał w liście dziękczynnym:

... nie tylko sam malowany obiekt, ale również sposób, w jaki uchwycił Pan światła i cienie w amfiteatrze, zachwycają mnie.

Życie rodzinne

Był synem Józefa Antoniego i Wandy Justyny ze Smoleńskich. Ożenił się w 1914 roku z Reginą Łukaszewicz, mieli córkę Teresę, która zmarła w 1945 roku. Pradziadem Nartowskiego był Franciszek Kostecki.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Tadeusz Nartowski. [dostęp 2011-10-17].
  2. ↑ Witold Suski, Ostroviana VIII, Słownik biograficzny, Ostrów Mazowiecka , kwiecień 2008 [dostęp 2011-10-17].
  3. ↑ List z podziękowaniem za akwarelę od prezydenta Dwighta Eisenhowera. 1958-05-01. [dostęp 2011-10-17].

Bibliografia

Linki zewnętrzne