Tadeusz Nowakowski (major)
 major kawalerii | |
| Data i miejsce urodzenia | 30 listopada 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1915–1937, 1939–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | komendant Kwatery Głównej |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 _2r_BAR.svg){kind=small}     | |
Tadeusz Nowakowski[a], ps. „Czyński”[2] (ur. 30 listopada 1898 w Wielkiej Wsi, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major kawalerii Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 30 listopada 1898 w Wielkiej Wsi, w ówczesnym powiecie miechowskim guberni kieleckiej, w rodzinie Stanisława i Marii z Krzyżanowskich[3][2][4][5].
16 czerwca 1915 wstąpił do Legionów Polskich[6]. Walczył w szeregach 1 PułkU Ułanów[6]. Od 3 lutego do 4 kwietnia 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu podoficerskiego w Ostrołęce, który ukończył z wynikiem dostatecznym. W latach 1918–1921 walczył w szeregach 11 Pułku Ułanów[3][7]. W 1920 został mianowany podporucznikiem[3].
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 298. lokatą w korpusie oficerów jazdy[8]. Później został przeniesiony do 23 Pułku Ułanów w Wilnie[1][9]. W 1925 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[10][11]. Służył na stanowisku dowódcy Szwadronu Kawalerii KOP „Budsław”[2]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień rotmistrza z dniem 1 stycznia 1927 i 33. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[12]. W marcu 1932 został przeniesiony z KOP do 3 Pułku Szwoleżerów w Suwałkach na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy szwadronu zapasowego w Grodnie[13][14]. W marcu 1934 został przeniesiony z Grodna do garnizonu Suwałki, przekazując obowiązki dowódcy szwadronu majorowi Mieczysławowi Kozaneckiemu[15]. Później został przeniesiony do 4 Pułku Ułanów w Wilnie[3]. 18 marca 1936 prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go z dniem 1 stycznia 1936 majorem w korpusie oficerów kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 6. lokatą[16]. W 1937 został przeniesiony w stan spoczynku.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 walczył na stanowisku komendanta Kwatery Głównej Wileńskiej Brygady Kawalerii[17]. Dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)[19][2]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[20][21]
- Srebrny Krzyż Zasługi[22][23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929)[24]
Zobacz też
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- Zbrodnia katyńska
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 645, 684.
- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-04-08].
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 378.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-04-08].
- ↑ Żołnierze Niepodległości ↓, tu podano, że urodził się w m. Książ na Kielecczyźnie lub 28 października 1898 we wsi Zwierzyniec k. Zamościa.
- ↑ a b Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 255, 792.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 171.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 578, 607.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 332, 351.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 63, 84.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 123.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 255.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151, 627.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 161.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 381.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 367.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 645.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 578.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-04-08].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 365.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Linki zewnętrzne
- Żołnierze Niepodległości : Nowakowski Tadeusz, ps. „Tadeusz Czyński”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-04-08].
Media użyte na tej stronie
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek legionowy
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).