Tadeusz Procner

Tadeusz Procner

Tadeusz Procner w 1935
pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia	11 października 1891 Wilno, gubernia wileńska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	1940 Charków, USRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	16 Pułk Artylerii Polowej 2 Pułk Artylerii Ciężkiej 4 Pułk Artylerii Polowej GISZ DOWar. „Wilno” 5 Pułk Artylerii Lekkiej Armia „Prusy” Front Północny
Stanowiska	dowódca dywizjonu zastępca dowódcy pułku szef artylerii dowódca pułku kwatermistrz armii kwatermistrz frontu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Tadeusz Procner (ur. 11 października 1891 w Wilnie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn Józefa Procnera. W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Był oficerem 1 pułku artylerii. 14 marca 1915 awansował na chorążego, a 1 kwietnia 1916 – podporucznika. Służbę pełnił między innymi w 2 baterii, a później w Krajowym Inspektoracie Zaciągu^[1].

15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w artylerii, w „grupie byłych Legionów Polskich”. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Warszawa” w Warszawie na stanowisku sztabowego oficera inspekcyjnego artylerii^[2]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 119. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 8 pułk artylerii ciężkiej^[3]. W 1923 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu na stanowisku szefa Oddziału I, pozostając oficerem nadetatowym 8 pac^[4]. W tym samym roku został przydzielony do 27 Dywizji Piechoty w Kowlu na stanowisko szefa sztabu. Z dniem 10 stycznia 1924 roku został przeniesiony do 16 pułku artylerii polowej w Grudziądzu na stanowisko dowódcy dywizjonu^[5][6]. Z dniem 1 listopada 1924 został „odkomenderowany” do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza rocznego Kursu Doszkolenia 1924/1925^[7]. 15 października 1925, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu^[8]. 14 października 1926 został przydzielony do składu osobowego inspektora armii generała dywizji Wacława Fary na stanowisko oficera sztabu^[9]. 23 grudnia 1927 roku został przydzielony służbowo z Inspektoratu Armii w Toruniu do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu^[10]. Z dniem 26 października 1928 został przeniesiony z Inspektoratu Armii w Toruniu (przydzielony do DOK VIII) do składu osobowego inspektora armii generała dywizji Leona Berbeckiego w Warszawie^[11]. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929. W grudniu 1929 został przeniesiony do 2 pułku artylerii ciężkiej w Chełmie na stanowisko dowódcy dywizjonu^[12].

Odsłonięcie pomnika Legionów Polskich w Budapeszcie - ppłk Tadeusz Procner pierwszy z lewej; 1935

1 kwietnia 1930 został przydzielony na pięciomiesięczny kursów dowódców dywizjonów w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu^[13]. We wrześniu 1930 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 4 pułku artylerii polowej w Inowrocławiu^[14][15]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Dowództwa Obszaru Warownego „Wilno” na stanowisko szefa artylerii^[16][17]. Od listopada 1934^[18] do czerwca 1939 dowodził 5 Pułkiem Artylerii Lekkiej we Lwowie^[19]. 16 kwietnia 1936 został wybrany wiceprezesem zarządu Lwowskiego Okręgu Wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej^[20]. Na pułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[21][22]. W czerwcu 1939 otrzymał przydział do Inspektoratu Armii w Wilnie.

W czasie kampanii wrześniowej był kwatermistrzem Armii „Prusy”, a następnie Frontu Północnego. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[24]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[22]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[25][26]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia^[27]
• Odznaka Sztabu Generalnego
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)

Zobacz też

• Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• zbrodnia katyńska

Przypisy

Bibliografia

• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.