Tadeusz Rakoczy

Tadeusz Rakoczy

(c) Stanislao z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0 Tadeusz Rakoczy (2009)
In aedificationem Corporis Christi Ku budowaniu Ciała Chrystusowego
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	30 marca 1938 Gilowice
Biskup diecezjalny bielsko-żywiecki
Okres sprawowania	1992–2013
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	23 czerwca 1963
Nominacja biskupia	25 marca 1992
Sakra biskupia	26 kwietnia 1992
Odznaczenia

Tadeusz Jan Rakoczy^[1] (ur. 30 marca 1938 w Gilowicach) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny bielsko-żywiecki w latach 1992–2013, od 2013 biskup senior diecezji bielsko-żywieckiej.

W 1963 został wyświęcony na prezbitera. Studiował na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim i w Papieskim Instytucie Biblijnym, uzyskując licencjat z nauk biblijnych. Był prefektem w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej. Razem z Józefem Kowalczykiem organizował polską sekcję Sekretariatu Stanu. W 1992 został mianowany pierwszym biskupem diecezjalnym diecezji bielsko-żywieckiej, który to urząd sprawował do 2013. W 2021 Stolica Apostolska, w wyniku przeprowadzonego dochodzenia dotyczącego sygnalizowanych zaniedbań hierarchy w prowadzeniu spraw o nadużycia seksualne niektórych podległych mu duchownych na szkodę osób małoletnich, podjęła wobec niego decyzje dyscyplinarne, m.in. zakazała uczestnictwa w jakichkolwiek celebracjach lub spotkaniach publicznych.

Życiorys

Urodził się 30 marca 1938 w Gilowicach^[2]. W 1956 ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Żywcu^[3][4]. Następnie przez rok był pracownikiem Bielskiego Przemysłowego Zjednoczenia Budowlanego. W latach 1957–1963 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie^[2]. W trakcie studiów pełnił funkcję dziekana kleryków. Studia ukończył z magisterium z teologii w zakresie teologii biblijnej^[5]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 23 czerwca 1963 w katedrze na Wawelu biskup Karol Wojtyła, wikariusz kapitulny archidiecezji krakowskiej. W latach 1964–1970 kontynuował studia teologiczne w krakowskim seminarium. Następnie wyjechał do Rzymu, gdzie studiował na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim i w Papieskim Instytucie Biblijnym. Studia ukończył ze stopniem licencjata w dziedzinie nauk biblijnych^[2].

W latach 1963–1964 pracował jako wikariusz w parafii Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach i jednocześnie kapelan w miejscowym szpitalu^[2][5]. W 1967 został prefektem krakowskiego seminarium^[2]. W latach 1976–1978 był duszpasterzem w jednej z rzymskich parafii. Posługę duszpasterską pełnił również wśród Polonii we Francji^[5]. W 1978 został pracownikiem przy Stolicy Apostolskiej, gdzie razem z Józefem Kowalczykiem organizował polską sekcję Sekretariatu Stanu, a następnie był jej pracownikiem. W tym samym czasie był także delegatem Metropolity Krakowskiego w Radzie Administracyjnej Fundacji Jana Pawła II^[2]. W 1979 został mianowany kapelanem honorowym, a w 1987 prałatem Jego Świątobliwości^[5].

25 marca 1992 papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym diecezji bielsko-żywieckiej. Święcenia biskupie otrzymał 26 kwietnia 1992 w bazylice św. Piotra w Watykanie^[2]. Udzielił mu ich papież Jan Paweł II z towarzyszeniem kardynałów Franciszka Macharskiego, arcybiskupa metropolity krakowskiego, i Angela Sodano, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej^[6]. Ingres do katedry św. Mikołaja w Bielsku-Białej, w trakcie którego objął diecezję, odbył 9 maja 1992, natomiast do konkatedry w Żywcu 30 maja 1992. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In aedificationem Corporis Christi” (Ku budowaniu Ciała Chrystusowego), pochodzące z Listu do Efezjan^[2]. W 1994 powołał Instytut Teologiczny im. św. Jana Kantego w Bielsku-Białej^[5]. 16 listopada 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z funkcji biskupa diecezjalnego diecezji bielsko-żywieckiej^[7][8]. Jednocześnie do czasu objęcia urzędu przez nowego biskupa zlecił mu pełnienie funkcji administratora apostolskiego diecezji^[9].

Był współkonsekratorem podczas sakry biskupów bielsko-żywieckich: pomocniczego – Piotra Gregera (2011) i diecezjalnego – Romana Pindla (2014)^[6].

W 2019 do Stolicy Apostolskiej wpłynęło zgłoszenie dotyczące zaniedbań hierarchy w prowadzeniu spraw o nadużycia seksualne na szkodę osób małoletnich ze strony niektórych duchownych diecezji bielsko-żywieckiej. Zarzucono mu m.in., że w czasie gdy zarządzał diecezją nie podjął wymaganych działań po otrzymaniu zgłoszenia od mężczyzny twierdzącego, że jako ministrant był molestowany przez podległego hierarsze księdza, co zostało ocenione jako tuszowanie przypadków pedofilii^[10][11]. Diecezjalnym etapem dochodzenia, prowadzonego na podstawie motu proprio Vos estis lux mundi, kierował arcybiskup metropolita krakowski Marek Jędraszewski, a postępowanie ostatecznie objęło kwestię niedopełnienia obowiązków w prowadzeniu spraw dotyczących nadużyć seksualnych dwóch duchownych^[12]. 28 maja 2021 archidiecezja krakowska poinformowała, że w wyniku tego dochodzenia Stolica Apostolska zarządziła wobec niego: zakazy uczestnictwa w celebracjach, spotkaniach publicznych i zebraniach plenarnych Konferencji Episkopatu Polski, nakaz prowadzenia życia w duchu pokuty i modlitwy, a także wpłacenie darowizny na rzecz Fundacji św. Józefa, powołanej przez Konferencję Episkopatu Polski w celu przeciwdziałania nadużyciom seksualnym w Kościele katolickim^[13].

W 2021 państwowa komisja ds. pedofilii złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez niego (oraz innych biskupów: Romana Pindla, Piotra Gregera i kardynała Stanisława Dziwisza) przestępstwa niezawiadomienia organów ścigania o nadużyciach seksualnych na szkodę małoletnich^[14], których w latach 1984–1989 miał się dopuścić ówczesny proboszcz parafii św. Marii Magdaleny w Międzybrodziu Bialskim^[15]. Prokurator odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie, uznając, że gdy hierarchowie mieli otrzymać informacje o tych czynach, nie istniał jeszcze prawny obowiązek zawiadomienia organów ścigania^[16].

Odznaczenia i wyróżnienia

Postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy z 21 kwietnia 2017 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[1][17].

W 2018 otrzymał Odznakę Honorową Primus in Agendo^[18].

W 2007 nadano mu honorowe obywatelstwo Oświęcimia^[19], a w 2012 gminy Kęty^[20], obydwa tytuły odebrano mu w 2021^[21][22]. W 2009 został wpisany do Księgi Zasłużonych dla Miasta Bielska-Białej^[23], a w 2021 zrzekł się tego tytułu^[24].

W 2009 przyznano mu tytuł doktora honoris causa Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej^[5][25].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Tadeusza Rakoczego na stronie diecezji bielsko-żywieckiej [dostęp 2016-10-09]
• Tadeusz Rakoczy na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-09]
• Tadeusz Rakoczy w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2010-10-22]