Tadeusz Sawicz
3 zwycięstwa | |
generał brygady pilot | |
Data i miejsce urodzenia | 13 lutego 1914 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1933–1947 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 111 eskadra myśliwska, |
Stanowiska | dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa |
Późniejsza praca | pracownik firm lotniczych |
Odznaczenia | |
Tadeusz Władysław Sawicz (ur. 13 lutego 1914 w Warszawie, zm. 19 października 2011 w Toronto) – generał brygady pilot Wojska Polskiego.
Był ostatnim żyjącym polskim uczestnikiem bitwy o Anglię i ostatnim żyjącym żołnierzem Brygady Pościgowej, która broniła Warszawy w czasie kampanii wrześniowej[1].
Życiorys
W 1933 roku wstąpił do Wojska Polskiego. W 1934 roku ukończył kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty, a następnie rozpoczął edukację w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (IX promocja). 15 października 1936 roku został promowany na podporucznika i rozpoczął służbę pilota w 111 eskadrze myśliwskiej. W 1937 roku został przeniesiony do 114 eskadry myśliwskiej.
W czasie kampanii wrześniowej był od 4 września 1939 roku zastępcą dowódcy 114 eskadry myśliwskiej. 14 września 1939 roku wystartował samolotem PZL P.11c z lotniska w Poniatowej z zadaniem dostarczenia rozkazów dla generała Juliusza Rómmla. Tego samego dnia wylądował w oblężonej przez Niemców Warszawie. Po wykonaniu zadania i odebraniu odpowiedzi z dowództwa miasta podjął misję dostarczenia korespondencji do sztabu marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. 17 września 1939 roku udało mu się dotrzeć do granicy z Rumunią i przekazać listy.
Przez Rumunię, Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji. Tam rozpoczął szkolenie w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon. W czerwcu 1940 roku służył w Kluczu Frontowym Nr 10 (Ga) przy Groupe de Chasse III/10 w Deauville. Po klęsce Francji uciekł samolotem Bloch MB.152 przez Morze Śródziemne do Algierii. Stamtąd przedostał się do Maroka, a następnie do Wielkiej Brytanii.
Pierwsze cztery miesiące spędził na w ośrodku szkoleniowym w Aston Down. Od października 1940 roku służył w polskich dywizjonach w Wielkiej Brytanii: 303 im. T. Kościuszki, 316 i 315.
9 listopada 1941 roku objął dowództwo eskadry A dywizjonu 316 „Warszawskiego”, od 25 września 1942 roku dowodził dywizjonem 315 „Dęblińskim”. 16 kwietnia 1943 roku przeniesiony został na zastępcę dowódcy 1 Skrzydła Myśliwskiego, od 3 lipca 1943 roku był oficerem łącznikowym w 12 Grupie Myśliwskiej, a od 18 października 1943 roku był instruktorem lotniczym w Rednal.
3 kwietnia 1944 roku skierowany został na staż do sztabu 9 Armii Powietrznej USAAF jako oficer łącznikowy. Przydzielony został do 61 Fighter Squadron, gdzie stworzył polską sekcję. Po służbie w lotnictwie amerykańskim 14 czerwca 1944 roku objął dowództwo III Skrzydła Myśliwskiego, a 10 października 1944 roku został dowódcą 131 Skrzydła Myśliwskiego. 16 lipca 1945 roku po raz drugi objął dowództwo III Skrzydła Myśliwskiego.
W 1947 roku w stopniu majora został zdemobilizowany. W 1957 roku przeprowadził się do Kanady, gdzie pracował w firmach lotniczych. Mieszkał w Montrealu i Etobicoke[2]. W latach 70. na krótko powrócił do Polski. Zmarł w domu opieki w Toronto[3]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[4][5](kwatera C30-X-18b)[6].
Zajmuje 82 lokatę na „Liście Bajana” (3 zwycięstwa pewne, 3 i 1/2 uszkodzenia). Nie uwzględnionym na „Liście Bajana”, lecz zatwierdzonym przez Amerykanów jest dodatkowo jedno uszkodzenie (21 maja 1944; Fw 190).
Postanowieniem Prezydenta RP, Lecha Kaczyńskiego z dnia 3 maja 2006 został awansowany do stopnia generała brygady[7]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 9381) – 12 maja 1943
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie: 15 lipca 1941 (podwójny), 15 lipca 1942, 15 czerwca 1945
- Medal Lotniczy
- Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
- Polowa Odznaka Pilota
- Distinguished Flying Cross – Wielka Brytania, 20 października 1943
- Distinguished Flying Cross – Stany Zjednoczone, 1943
- Air Medal – Stany Zjednoczone, dwukrotnie w 1944
- Vliegerkruis – Holandia
Przypisy
- ↑ Zmarł ostatni polski uczestnik Bitwy o Anglię
- ↑ Zmarł Tadeusz Sawicz - uczestnik Bitwy o Anglię. lotniczapolska.pl, 2011-10-26. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Zmarł ostatni polski pilot, który uczestniczył w bitwie o Anglię. rp.pl, 2011-10-25. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb generała brygady pilota Tadeusza Sawicza. solidarni2010.pl, 2011-11-29. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Uroczystości pogrzebowe generała Tadeusza Sawicza. lotniczapolska.pl, 2011-11-30. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 37, poz. 412 – pkt 4.
Linki zewnętrzne
- Wojciech Zmyślony: Tadeusz Sawicz. polishairforce.pl. [dostęp 2011-10-22]. (pol.).
- Tadeusz Sawicz. mysliwcy.pl. [dostęp 2011-10-22]. (pol.).
- ant/iga: "Jego odejście przypomina o tych, co podtrzymali płomień oporu". tvn24.pl. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
- "Col. Tadeusz Sawicz". webspace.webring.com. [dostęp 2011-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Royal Air Force Roundel
Baretka: Krzyż Walecznych (194) nadany czterokrotnie.
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon
Tadeusz Władysław Sawicz
Baretka: Vliegerkruis – Holandia.
Naramiennik "Generała brygady" Sił Powietrznych RP (OF-7).
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Tadeusza Sawicza na Wojskowych Powązkach
Ribbon from the Distinguished Flying Cross (United States) awarded by the United States Department of Defense.
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45).
Vector illustration based on photo of a Bronze Oak leaf cluster awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations to denote more than one bestowal of the decoration.