Tadeusz Sawicz
3 zwycięstwa | |
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 13 lutego 1914 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1933–1947 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 111 eskadra myśliwska, |
Stanowiska | dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa |
Późniejsza praca | pracownik firm lotniczych |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Tadeusz Władysław Sawicz (ur. 13 lutego 1914 w Warszawie, zm. 19 października 2011 w Toronto) – generał brygady pilot Wojska Polskiego.
Był ostatnim żyjącym polskim uczestnikiem bitwy o Anglię i ostatnim żyjącym żołnierzem Brygady Pościgowej, która broniła Warszawy w czasie kampanii wrześniowej[1].
Życiorys
W 1933 roku wstąpił do Wojska Polskiego. W 1934 roku ukończył kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty, a następnie rozpoczął edukację w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (IX promocja). 15 października 1936 roku został promowany na podporucznika i rozpoczął służbę pilota w 111 eskadrze myśliwskiej. W 1937 roku został przeniesiony do 114 eskadry myśliwskiej.
W czasie kampanii wrześniowej był od 4 września 1939 roku zastępcą dowódcy 114 eskadry myśliwskiej. 14 września 1939 roku wystartował samolotem PZL P.11c z lotniska w Poniatowej z zadaniem dostarczenia rozkazów dla generała Juliusza Rómmla. Tego samego dnia wylądował w oblężonej przez Niemców Warszawie. Po wykonaniu zadania i odebraniu odpowiedzi z dowództwa miasta podjął misję dostarczenia korespondencji do sztabu marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. 17 września 1939 roku udało mu się dotrzeć do granicy z Rumunią i przekazać listy.
Przez Rumunię, Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji. Tam rozpoczął szkolenie w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon. W czerwcu 1940 roku służył w Kluczu Frontowym Nr 10 (Ga) przy Groupe de Chasse III/10 w Deauville. Po klęsce Francji uciekł samolotem Bloch MB.152 przez Morze Śródziemne do Algierii. Stamtąd przedostał się do Maroka, a następnie do Wielkiej Brytanii.
Pierwsze cztery miesiące spędził na w ośrodku szkoleniowym w Aston Down. Od października 1940 roku służył w polskich dywizjonach w Wielkiej Brytanii: 303 im. T. Kościuszki, 316 i 315.
9 listopada 1941 roku objął dowództwo eskadry A dywizjonu 316 „Warszawskiego”, od 25 września 1942 roku dowodził dywizjonem 315 „Dęblińskim”. 16 kwietnia 1943 roku przeniesiony został na zastępcę dowódcy 1 Skrzydła Myśliwskiego, od 3 lipca 1943 roku był oficerem łącznikowym w 12 Grupie Myśliwskiej, a od 18 października 1943 roku był instruktorem lotniczym w Rednal.
3 kwietnia 1944 roku skierowany został na staż do sztabu 9 Armii Powietrznej USAAF jako oficer łącznikowy. Przydzielony został do 61 Fighter Squadron, gdzie stworzył polską sekcję. Po służbie w lotnictwie amerykańskim 14 czerwca 1944 roku objął dowództwo III Skrzydła Myśliwskiego, a 10 października 1944 roku został dowódcą 131 Skrzydła Myśliwskiego. 16 lipca 1945 roku po raz drugi objął dowództwo III Skrzydła Myśliwskiego.
W 1947 roku w stopniu majora został zdemobilizowany. W 1957 roku przeprowadził się do Kanady, gdzie pracował w firmach lotniczych. Mieszkał w Montrealu i Etobicoke[2]. W latach 70. na krótko powrócił do Polski. Zmarł w domu opieki w Toronto[3]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[4][5](kwatera C30-X-18b)[6].
Zajmuje 82 lokatę na „Liście Bajana” (3 zwycięstwa pewne, 3 i 1/2 uszkodzenia). Nie uwzględnionym na „Liście Bajana”, lecz zatwierdzonym przez Amerykanów jest dodatkowo jedno uszkodzenie (21 maja 1944; Fw 190).
Postanowieniem Prezydenta RP, Lecha Kaczyńskiego z dnia 3 maja 2006 został awansowany do stopnia generała brygady[7]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 9381) – 12 maja 1943
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie: 15 lipca 1941 (podwójny), 15 lipca 1942, 15 czerwca 1945
- Medal Lotniczy
- Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
- Polowa Odznaka Pilota
- Distinguished Flying Cross – Wielka Brytania, 20 października 1943
- Distinguished Flying Cross – Stany Zjednoczone, 1943
- Air Medal – Stany Zjednoczone, dwukrotnie w 1944
- Vliegerkruis – Holandia
Przypisy
- ↑ Zmarł ostatni polski uczestnik Bitwy o Anglię
- ↑ Zmarł Tadeusz Sawicz - uczestnik Bitwy o Anglię. lotniczapolska.pl, 2011-10-26. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Zmarł ostatni polski pilot, który uczestniczył w bitwie o Anglię. rp.pl, 2011-10-25. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb generała brygady pilota Tadeusza Sawicza. solidarni2010.pl, 2011-11-29. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Uroczystości pogrzebowe generała Tadeusza Sawicza. lotniczapolska.pl, 2011-11-30. [dostęp 2013-07-10]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 37, poz. 412 – pkt 4.
Linki zewnętrzne
- Wojciech Zmyślony: Tadeusz Sawicz. polishairforce.pl. [dostęp 2011-10-22]. (pol.).
- Tadeusz Sawicz. mysliwcy.pl. [dostęp 2011-10-22]. (pol.).
- ant/iga: "Jego odejście przypomina o tych, co podtrzymali płomień oporu". tvn24.pl. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
- "Col. Tadeusz Sawicz". webspace.webring.com. [dostęp 2011-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Royal Air Force Roundel
Ribbon from the Distinguished Flying Cross (United States) awarded by the United States Department of Defense.
Vector illustration based on photo of a Bronze Oak leaf cluster awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations to denote more than one bestowal of the decoration.
Tadeusz Władysław Sawicz
Baretka: Vliegerkruis – Holandia.
Naramiennik "Generała brygady" Sił Powietrznych RP (OF-7).
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Tadeusza Sawicza na Wojskowych Powązkach
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon
Baretka: Krzyż Walecznych (194) nadany czterokrotnie.
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45).