Tadeusz Uszyński
 | |
 porucznik obserwator | |
| Pełne imię i nazwisko | Tadeusz Łukasz Uszyński |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 18 października 1894 |
| Data śmierci | ? |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1917–1921 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  _BAR.svg){kind=small}  | |
Tadeusz Łukasz Uszyński (ur. 18 października 1894 w Łukowie, zm. ?) – porucznik obserwator Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Syn Romana i Mirosławy. W Brześciu uzyskał maturę w tamtejszym gimnazjum i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Kijowskiego, następnie przeniósł się na Wydział Prawa na Uniwersytecie Warszawskim. W lipcu 1917 roku wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego i został skierowany na przeszkolenie do szkoły podchorążych[1].
Wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, otrzymał przydział do 1 pułku piechoty, następnie pracował w Sądzie Wojennym. 6 marca 1919 roku został przeniesiony do 7 pułku piechoty legionów, skąd 15 marca 1920 roku został skierowany na szkolenie w Oficerskiej Szkole Obserwatorów Lotniczych. Jako obserwator otrzymał 6 czerwca 1920 roku przydział do 1 eskadry wywiadowczej. W tym samym miesiącu, podczas lotu z sierż. pil. Antonim Katarzyńskim, jego samolot został uszkodzony ogniem przeciwlotniczym, ale załodze udało się dolecieć do terenów zajmowanych przez polskie oddziały[2][3].
8 lipca, ponownie w załodze z pil. Antonim Katarzyńskim, wykonywał lot w celu nawiązania łączności z odciętymi oddziałami gen. Lucjana Żeligowskiego. W trakcie lotu wykryli oddział Armii Czerwonej, który zaatakowali ogniem broni maszynowej. W wyniku uszkodzenia silnika byli zmuszeni lądować przymusowo w pobliżu nieprzyjaciela. Pilot podpalił uszkodzony samolot, a Tadeusz Uszyński ogniem z wymontowanego karabinu maszynowego osłonił ich odwrót do pozycji zajmowanych przez polskie oddziały[4].
14 sierpnia 1920 roku wykonywał loty, z ppor. pil. Stanisławem Pawluciem, wspierające natarcie 18 Dywizji Piechoty forsującej Wkrę. Wyróżnili się podczas ataków z niskiego pułapu na oddziały kawalerii Armii Czerwonej w rejonie Pułtuska[5]. 15 sierpnia, w załodze z ppor. pil. Zbigniewem Babińskim, wykrył w rejonie Pułtuska i zmusił do zaprzestania ognia nieprzyjacielską baterię artyleryjską[6]. W tym okresie wykonał dużą liczbę lotów, intensywność walk wymagała kilku startów dziennie. 18 sierpnia 1920 roku, pomimo trudnych warunków atmosferycznych, jego załoga była jedyną z eskadry, która wykonała postawione im zadanie[1].
Po zakończeniu działań wojennych został urlopowany z wojska w celu dokończenia przerwanych studiów prawniczych[7]. W 1922 roku rozpoczął pracę w Departamentu IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych[1]. 8 kwietnia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 79. lokatą w korpusie oficerów rezerwy lotnictwa. Posiadał przydział w rezerwie do 1 Pułku Lotniczego w Warszawie. Jako oficer rezerwy został zatrzymany w służbie czynnej[8]. W latach 30. był radcą ministerialnym w Ministerstwie Komunikacji[9].
Po II wojnie światowej mieszkał w Warszawie i pracował w Ministerstwie Komunikacji. Dalsze jego losy nie są znane.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4423 (19 września 1922)[10]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 9 listopada 1932[9], 15 czerwca 1939[11])
- Polowa Odznaka Obserwatora nr 68 (11 listopada 1928)[12]
Przypisy
- ↑ a b c Uszyński Tadeusz Łukasz ppor. obs. mgr. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-01-27]. (pol.).
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 140.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 221.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 224-225.
- ↑ Mordawski 2009 ↓, s. 294.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 240.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 293.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 929, 951.
- ↑ a b M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu rozwoju polskiego lotnictwa komunikacyjnego” - jako Tadeusz Tomasz Uszyński.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 10 października 1922 roku, s. 771.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 143, poz. 336 „za zasługi na polu lotnictwa cywilnego”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918–1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
Tadeusz Uszyński, podporucznik obserwator