Tadeusz Wojtowicz

Tadeusz Wojtowicz

Tadeusz Wojtowicz (1935)
Data i miejsce urodzenia	6 lipca 1916 Sanok
Data i miejsce śmierci	2 kwietnia 1985 Sanok
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Zawód, zajęcie	nauczyciel
Narodowość	polska
Edukacja	Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Małżeństwo	Zofia z d. Hrycaj
Dzieci	Teresa, Barbara, Wojciech
Krewni i powinowaci	Zygmunt Żyłka-Żebracki
Odznaczenia

Tadeusz Wojtowicz (ur. 6 lipca 1916 w Sanoku, zm. 2 kwietnia 1985 tamże) – polski nauczyciel, z wykształcenia prawnik, podczas II wojny światowej oficer ZWZ–AK, Przewodniczący Prezydium MRN w Sanoku.

Życiorys

Tadeusz Wojtowicz urodził się 6 lipca 1916 w Sanoku^[1][2]. Był synem Andrzeja i Marii z domu Szymańskiej^[2]. 28 maja 1935 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie był m.in. Marian Golarz-Teleszyński)^[1][3]. W latach 1935-1944 pracował w sanockiej fabryce Sanowag.

Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej zaangażował się w działalność konspiracyjną. W jego mieszkaniu schronienie otrzymywali uchodźcy mający na celu przekroczenie granicy z Węgrami^[4]. Działał w Związku Walki Zbrojnej, w którym funkcjonował w sztabie komendanta Obwodu ZWZ Sanok, Władysława Romańczyka ps. „Czarny”^[5][6][7][8] (w obliczu zagrożenia dekonspiracją na początku 1940 Romańczyk został przeniesiony na inny teren). Od czerwca 1940 do stycznia 1942 był oficerem dywersji Obwodu ZWZ Sanok^[9][10][11].

Po zakończeniu wojny w 1946 zaangażował się w próbę reaktywacji sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”^[12]. W 1946 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego z tytułem magistra praw. Pracował w szkole średniej w Dąbrowie Górniczej.

Był wieloletnim nauczycielem w Technikum Ekonomicznym w Sanoku: od 15 marca do 15 listopada 1945 i od roku szkolnego 1947/1949 do roku szkolnego 1976/1977, gdzie wykładał prawoznawstwo, ekonomię, handel, zaś po przejściu na emeryturę w okresie do 1982 utrzymywał kontakt ze szkołą i kontynuował pracę nauczyciela na zasadzie umowy-zlecenia^[13]. Ponadto od 1958 do 1959 był nauczycielem przedmiotów ogólnokształcących w szkołach mechanicznych w Sanoku^[14]. Pracował także w starostwie powiatowym. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Miejskiej w Sanoku.

Od czerwca 1957 był przewodniczącym komitetu organizacyjnego^[15] drugiego zjazdu absolwentów sanockiego gimnazjum, który odbył się w dniach 21-22 czerwca 1958 pod nazwą „Jubileuszowy Zjazd Koleżeński b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury”. Wówczas był autorem biogramu wspomnieniowego pt. Generał Bronisław Prugar-Ketling wydanego w publikacji Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958^[16][17].

Od 27 listopada 1959 do 2 lutego 1961 pełnił funkcję przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sanoku^[18] wybrany jako następca Stanisława Potockiego^[19]. W lutym 1961 decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie^[20] na wniosek Delegatury Najwyższej Izby Kontroli został zawieszony w obowiązkach wraz z zastępcą Józefem Pirogiem (po tym jak została wykryta tzw. „afera mieszkaniowa” w sanockim urzędzie miasta). Rada miejska przegłosowała następnie ich odwołanie ze stanowisk^[21]. W późniejszym czasie nadal pracował jako nauczyciel.

Był żonaty z Zofią^[2] z domu Hrycaj (zm. 2005). Zamieszkiwali przy ulicy Za Potokiem^[2] w dzielnicy Zatorze^[22]. Zmarł 2 kwietnia 1985 w Sanoku^[2][23][24]. Tadeusz i Zofia Wojtowiczowie zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku^[25][26]. Ich córką jest Barbara Adamiak (ur. 1949), profesor zwyczajny nauk prawnych. Tadeusz Wojtowicz był spowinowacony z Zygmunt Żyłką-Żebrackim, mężem siostry Zofii Wojtowicz, Marii.

Miejsce pochówku Tadeusza Wojtowicza w Sanoku

Według informacji opublikowanych przez Instytut Pamięci Narodowej i dotyczących okresu PRL Tadeusz Wojtowicz figurował jako informator o pseudonimie „Ona”^[27][28][29].

W okresie II wojny światowej w Sanoku działała w konspiracji inna osoba o tożsamości zbliżonej do Tadeusza Wojtowicza (w piśmiennictwie pojawiły się formy nazwiska Wójtowicz i Wujtowicz); tenże działacz zamieszkiwał nieopodal ulicy Płowieckiej, w domu pod obecnym adresem ulicy Bartosza Głowackiego 27, o zwyczajowo przyjętej nazwie „koci zamek”, gdzie odbywały się spotkania działaczy konspiracji^[30][31].

Odznaczenia i nagrody

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi^[23]
• Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”^[23]
• Złota Odznaka ZNP^[23]

Nagrody

• Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania w Krośnie (1976)^[32]
• Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Brygidyn. Na frontach II wojny światowej. Kurierskimi szlakami (II). „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 8 (242), s. 6, 1-10 sierpnia 1982. 
• Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
• Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Franciszek Oberc. Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy). „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 347, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992.
• Marek Boczar: Sylwetki nauczycieli z długoletnim stażem. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 277. ISBN 83-903469-0-7.
• Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 165. ISBN 978-83-935385-7-7.