Tadeusz Zieliński (pułkownik WP)

Tadeusz Zieliński

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	4 kwietnia 1897 Lublin
Data i miejsce śmierci	1971 Radom
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Legiony Polskie Straż Graniczna II RP
Jednostki	1 Pułk Ułanów Legionów Polskich 11 Pułk Ułanów Legionowych 9 Pułk Strzelców Konnych
Stanowiska	oficer ordynansowy dowódca szwadronu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Tadeusz Zieliński^[1] (ur. 4 kwietnia 1897 w Lublinie, zm. 1971 w Radomiu) – pułkownik Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari

Życiorys

W chwili wybuchu Wielkiej Wojny w 1914 był uczniem szkoły handlowej w Radomiu^[2]. Wraz ze starszym bratem Włodzimierzem wstąpił do Legionów Polskich, gdzie służył w 1 pułku ułanów pod dowództwem Władysława Beliny-Prażmowskiego. Po kryzysie przysięgowym, 17 lipca 1917 został internowany w obozie jenieckim w Szczypiornie, skąd w grudniu wraz z resztą legionistów został przeniesiony do obozu w Łomży^[2], gdzie przebywał do marca 1918.

Po uwolnieniu z niewoli i odzyskaniu przez Polskę niepodległości Zieliński wstąpił do 11 pułku ułanów legionowych pułkownika (później generała) Mariusza Zaruskiego, w którym został dowódcą plutonu. Wraz ze swoją jednostką przeszedł cały szlak bojowy w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku^[2].

Wraz z bratem Włodzimierzem zasadzili Drzewo Wolności (rosnące do dziś) przed budynkiem Resursy Obywatelskiej w Radomiu.

Po podpisaniu traktatu pokojowego i demobilizacji pozostał w Wojsku Polskim^[3]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 282. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 9 pułk strzelców konnych^[4]. W następnych latach kontynuował służbę w 9 psk we Włodawie^[5][6]. Później został przeniesiony do 4 pułku strzelców konnych w Płocku. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 27. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[7]. W maju 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii z równoczesnym przydziałem do Inspektoratu Armii w Toruniu na stanowisko oficera ordynansowego^[8][9]. W lipcu 1929 roku został przeniesiony na stanowisko oficera ordynansowego inspektora armii w Warszawie, gen. dyw. Aleksandra Osińskiego^[10][11]. W październiku 1931 roku został przeniesiony z Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych do Korpusu Ochrony Pogranicza^[12][13]. Został wyznaczony na stanowisko dowódcy szwadronu kawalerii KOP „Druja”. Z dniem 31 maja 1935 roku został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do 2 pułku szwoleżerów rokitniańskich^[14].

Awansowany do stopnia majora kawalerii, przez pewien czas był oddelegowany do służby w Straży Granicznej w randze inspektora^[2].

Uczestnik kampanii wrześniowej. Następnie przedostał się do Francji i Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych^[2]. Po wojnie pozostał w Anglii. W 1959 wrócił do Polski, zamieszkał w Radomiu. Jako ekspert ds. wojskowych pracował w Muzeum Miejskim.

Zmarł w 1971 roku w Radomiu, tam został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ul. Limanowskiego (kwatera 1b/25/6 grób 3822).

Rodzina

Był synem Kazimierza i Heleny z Barczewskich (1872–1949), bratem: Tomasza (najstarszy z rodzeństwa, uczestnik konspiracji antycarskiej, zamordowany przez ochranę), Tadeusza, Stefana (zamordowany w obozie hitlerowskim Auschwitz), Lusi, Zofii Szczeklik, Anny Sokołowskiej primo voto Niedźwieckiej i Wandy Broniewskiej (zm. 1989). Syn Rafał, inżynier budowlany, zm. w 2010. Szwagrem Tadeusza Zielińskiego był major WP Marian Bełcikowski. Grób rodzinny Zielińskich na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu ul. Limanowskiego 72 (kwatera 1b/25/6 grób 3822)^[15].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[16] nr 6735
• Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)^[17]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie) „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”^[18][19]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie) „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”
• Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[20][19]
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929)^[21]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
• Józef Soniński: Zarys historii wojennej 11-go Pułku Ułanów Legionowych. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Biogram Tadeusza Zielińskiego na stronach Politechniki Warszawskiej. [dostęp 2015-08-14].
• Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-18].