Tainowie

Rekonstrukcja osady Indian Taino

Tainowie (Indianie Taino) – rdzenni, prekolumbijscy mieszkańcy wysp Bahama i wysp Wielkich Antyli, w tym Kuby, Hispanioli (Haiti i Dominikany), Portoryko i Jamajki zamieszkujący te wyspy bezpośrednio przed ich odkryciem przez Kolumba w 1492 r. Nie ma zbyt wielu źródeł informacji dotyczących życia Indian Taino. Prawdopodobnie przybyli na Kubę ok. 1100 r. p.n.e., przemieszczając się z Ameryki Południowej przez Antyle.

Pod koniec XV wieku Tainowie byli stosunkowo wysoko rozwiniętym społeczeństwem rolniczym. Zajmowali się uprawą manioku, jukki, tytoniu i bawełny. Wyrabiali również gliniane naczynia. Mieszkali w małych ośrodkach, wioskach zwanych bohio choć w okresie kolonizacji największe osady mogły liczyć nawet ponad 3000 mieszkańców.

Tainowie w okresie kolonizacji europejskiej

Tainowie byli pierwszym ludem indiańskim, z którym zetknął się Kolumb w 1492 r. Kiedy Santa María, będąca okrętem flagowym jego wyprawy, osiadła na mieliźnie u wybrzeży jednej z wysp, Kolumb zdecydował się na wybudowanie tam osady. Wyspę nazwano Hispaniolą (obecnie nosi nazwę Haiti). Załoga wzniesionego fortu, nazwanego La Navidad przetrwała tam zaledwie rok – gdy Kolumb ponownie przypłynął na wyspę z większymi siłami, zastał jedynie zgliszcza. Według późniejszych badań^[1] Indianie pozbyli się intruzów, którzy źle traktowali miejscową ludność i przyczynili się do wybuchu epidemii nieznanych wcześniej chorób pochodzenia europejskiego.

W owym czasie, Tainowie na Haiti byli podzieleni na pięć królestw, obejmujących całą wyspę. Hiszpanie z kolejnych wypraw podporządkowali je sobie w ciągu kilku lat, niszcząc ich system społeczno-gospodarczy. W wyniku tych podbojów, a także wskutek braku odporności na przywleczone z Europy choroby, liczebność haitańskiej populacji Tainów gwałtownie spadła.

Tainowie kubańscy zetknęli się z białymi kilkanaście lat po rozpoczęciu kolonizacji Hispanioli przez Hiszpanów. W momencie pierwszych prób kolonizacji podjętych w 1509 r., Tainowie kubańscy ostrzeżeni przez uciekinierów z innych wysp karaibskich byli świadomi powstałego zagrożenia. Wielu z nich podejmowało zbrojny opór. Najbardziej znanym Taino stawiającym opór konkwistadorom był Hatuey. Po początkowych sukcesach Indianie ponieśli klęskę, a ich przywódcy, w tym Hatuey, zostali straceni. Dzisiaj można oglądać pomnik Hatueya wzniesiony w mieście Baracoa na wschodnim wybrzeżu Kuby.

Tainowie do 1570 r. przestali w zasadzie istnieć jako odrębna grupa etniczna, nie licząc kilku izolowanych enklaw, zwłaszcza na Kubie i Portoryko. Jednak, wbrew rozpowszechnionym do niedawna poglądom, obecna populacja wysp karaibskich w dużej mierze wywodzi się właśnie od Tainów^[2].

Zobacz też

• Sibonejowie
• Guanahatabey
• Indianie Lucayan

Przypisy