Tajfun Haiyan
Tajfun 5 kategorii w skali Saffira-Simpsona | |
Tajfun Haiyan 7 listopada 2013 | |
Typ | |
---|---|
Początek | |
Koniec | |
Najwyższa prędkość wiatru | 376 km/h |
Najniższe ciśnienie | 895 hPa |
Ofiary śmiertelne | 6340 osób[1] |
Dotknięte kraje | |
Trasa przejścia cyklonu |
Tajfun Haiyan (Yolanda) – tajfun 5. kategorii w skali Saffira-Simpsona, który przeszedł przez zachodnią część Oceanu Spokojnego na początku listopada 2013 roku. Był drugim najsilniejszym cyklonem tropikalnym pod względem średniej prędkości wiatru oraz jednym z najgłębszych układów niskiego ciśnienia w historii pomiarów meteorologicznych – średnia prędkość wiatru osiągała 312 km/h, pojedyncze porywy 376 km/h, a ciśnienie atmosferyczne spadło do 895 hPa.
Historia meteorologiczna
Tajfun Haiyan powstał 3 listopada 2013 roku na południowy wschód od wyspy Pohnpei należącej do Mikronezji. Status burzy tropikalnej osiągnął 4 listopada o 0:00 czasu uniwersalnego (1:00 czasu polskiego). Formacja przemieszczała się na zachód, jednocześnie rosnąc w siłę. 5 listopada nastąpił gwałtowny wzrost intensyfikacji cyklonu. Sztorm tropikalny w niewiele ponad dobę przerodził się w supertajfun. 5. kategorię w skali Saffira-Simpsona osiągnął około godziny 13:00 CET 6 listopada. Szczyt intensywności tajfunu przypadł na godzinę 19:00 CET dnia 7 listopada. Wiatr osiągał wtedy rekordową stałą prędkość – 314 km/h. Haiyan dość szybko przemieszczał się na zachód i 8 listopada o godzinie 21:40 czasu polskiego oko cyklonu weszło na ląd w okolicach miasta Tacloban, na wyspie Leyte. Na przełomie 8 i 9 listopada tajfun przeszedł przez środkową część Filipin, gdzie spowodował katastrofalne zniszczenia. Wiatr osiągał prędkość 235 km/h (w porywach do 275 km/h), zaś wysokość fal sięgała 15 metrów. Po przejściu przez archipelag stracił na sile. Zmienił kierunek przemieszczania na północno-zachodni. 10 listopada dotarł do wyspy Hajnan, a około 19:00 CET po raz drugi uderzył w ląd, na granicy Wietnamu i Chińskiej Republiki Ludowej jako cyklon 1. kategorii. Po wejściu na górzysty teren szybko rozproszył się i zanikł.
Zniszczenia
Tajfun Haiyan okazał się tragiczny w skutkach – przeszedł do historii meteorologii jako najsilniejszy cyklon, jaki kiedykolwiek uderzył na ląd. Liczba potwierdzonych ofiar śmiertelnych przekroczyła 6300 osób, a dodatkowo wiele tysięcy uznawanych jest za zaginione. Największe straty odnotowano w prowincji Leyte w środkowej części Filipin. Miasto Tacloban zostało w zniszczone w 80 procentach i odcięte od świata. Na wyspie Samar żywioł zabił co najmniej 300 osób. Także w mieście Basey potwierdzono śmierć 300 osób, a kolejnych 2000 zostało uznanych za zaginione[2]. W Wietnamie zginęło 14 osób, a w Chinach – 6.
Tajfun nawiedził też obszary dotknięte przez trzęsienie ziemi, jakie niecały miesiąc wcześniej, 15 października 2013 wystąpiło na wyspie Bohol. W wyniku wstrząsu zginęły 222 osoby, prawie tysiąc zostało rannych, a 8 uznano za zaginione[3].
Zniszczenia zostały spowodowane nie tylko przez bardzo silny wiatr, ale także powodzie, wywołane przez duży przypływ sztormowy. Fale wdzierały się daleko w ląd, niszcząc to, co napotkały na swej drodze.
Pomoc międzynarodowa
Po przejściu tajfunu wybuchła panika. Brakowało wody pitnej, żywności i namiotów dla poszkodowanych. Dodatkowo obawiano się kradzieży ze strony szabrowników. Dochodziło również do okradania sklepów i magazynów przez ludzi, którzy nie mieli środków do życia.
Wiele krajów udzieliło jednak pomocy humanitarnej. Niedługo po przejściu tajfunu wysłano ekipy z Chin, Japonii, Australii i Stanów Zjednoczonych[4]. Zorganizowano też zbiórki pieniędzy dla potrzebujących.
Przypisy
- ↑ GMA News : Yolanda fatalities now at 5,680
- ↑ 10 tys. ofiar tajfunu na Filipinach. "Miasta i wsie zrównane z ziemią". wiadomosci.gazeta.pl, 2013-11-10. [dostęp 2013-11-10]. (pol.).
- ↑ Bardzo niszczycielskie trzęsienie ziemi i tajfun na Filipinach. [dostęp 2013-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-03)].
- ↑ Tajfun Haiyan spustoszył Filipiny. "Może dojść do krwawych walk o pożywienie"
Bibliografia
- Twoja Pogoda: Historyczny tajfun nad Filipinami. twojapogoda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-10)].
- Wunderground.com : Tropical storm Haiyan
Media użyte na tej stronie
The animation presents an enhanced infrared satellite loop of Typhoon Haiyan (also known as Typhoon Yolanda in the Philippines) from 15:57 UTC to 22:57 UTC on November 7, 2013. These images show the storm at peak intensity and making landfall over the islands of Samar and Leyte in the Philippines.
Typhoon Haiyan approaching the Philippines on November 7, 2013.
Typhoon Haiyan, a strong and dangerous tropical cyclone, was approaching the Philippines from the east. This image was taken by the Japan Meteorological Agency’s MTSAT-1R at 0630Z on November 7, 2013.
(c) Russell Watkins/Department for International Development, CC BY 2.0
A church on the outskirts of Tacloban is one of the few buildings to remain unscathed after Typhoon Haiyan devastated the city on 8 November 2013.
Two and a half weeks on from the disaster the main roads have been cleared and aid is getting through but, many people remain in need of assistance. The UK is providing £55m in humanitarian aid, in the form of shelter kits, food, medicine and water purification tablets, as well as Royal Navy ships and Royal Air Force planes to help distribute the aid to remote areas.Track map of Typhoon Haiyan of the 2013 Pacific typhoon season. The points show the location of the storm at 6-hour intervals. The colour represents the storm's maximum sustained wind speeds as classified in the Saffir–Simpson scale (see below), and the shape of the data points represent the nature of the storm, according to the legend below.
Storm type
Autor: https://www.youtube.com/user/NOAAVisualizations, Licencja: CC BY 3.0
Super Typhoon Haiyan has traversed the Philippines and has entered the South China Sea. This animation shows a combination of visible and infrared imagery from the Japan Meteorological Agency's MTSAT satellite starting November 3 at 1630Z and finishing November 8 at 1630Z.
Philippine service members and residents unload relief supplies from a Philippine Air Force C-130 Hercules aircraft during Operation Damayan in Ormoc, Philippines, Nov. 16, 2013. U.S. military forces were deployed to the Philippines to support humanitarian efforts in response to Typhoon Haiyan.