Tamara (królowa Gruzji)
| królowa Gruzji | |
 | |
 | |
 | |
| królowa Gruzji | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | Burudukan |
| Dzieci | Jerzy IV |
Tamar, Tamara I Wielka (gruz. თამარ) z rodu Bagratydów (1160–1213) – królowa Gruzji od 1184.
Życiorys
Była najstarszą córką króla Jerzego III i Burudukan, córki króla Alanii – Kuddana. W 1178 jej ojciec ogłosił ją współwładczynią i następczynią tronu Gruzji. Kiedy umarł w 1184 Tamara została samodzielnym królem (Tamar Mepe).
W 1185 grupa gruzińskiej szlachty wybrała dla Tamary męża – księcia suzdalskiego Jurija Bogolubskiego (znanego w Gruzji jako Giorgi Rusi – Jerzy Rusin). Tamara i Jerzy nie mieli potomstwa, a królowa szybko zniechęciła się do męża – prawdopodobnie z powodu jego zachowania[1]. Para rozwiodła się w 1187, a królowa sama wybrała dla siebie drugiego męża. Jej wybrankiem został książę Dawid Soslan z Osetii, potomek gruzińskiego rodu królewskiego Bagratydów. Ich ślub odbył się w 1188. Dawid Soslan nosił tytuł króla tylko nominalnie, Tamara nie dzieliła się z nim władzą (nazywano ją Królem królów i królową królowych).
Pierwszy mąż Tamary – Jerzy razem z potężną partią szlachty gruzińskiej w 1191 dwukrotnie próbował przejąć władzę i dwukrotnie został pokonany.
Okres jej panowania uznawany jest za "Złoty Wiek" Gruzji. Na dworze Tamary wychowywali się prawdopodobnie jej siostrzeńcy, wnuki cesarza Bizancjum Andronika I Komnena – Aleksy i Dawid[2]. Tamara pomogła im w 1204 zająć Trapezunt i utworzyć na południowo-wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego Cesarstwo Trapezuntu. Królowa zmarła w 1213 i według legend została pochowana w sekretnym miejscu w monastyrze Gelati, niedaleko Kutaisi, w zachodniej Gruzji. Historycy gruzińscy twierdzą, że pochowano ją w jednej w nisz klasztoru. Tamara jest świętą prawosławną[3].
Potomstwo
Tamara miała kilkoro dzieci, ale tylko dwoje przeżyło dzieciństwo:
- Łasza Giorgi (1192-1223), przyszły król Gruzji – Jerzy IV,
- Rusudan (ok. 1194-1245), przyszła królowa Gruzji, żona księcia seldżuckiego Muhammada Mughisa ud-din Turkan Szacha.
Przypisy
- ↑ Niektóre źródła mówią o uprawianej przez niego sodomii, inne także o zoofilii i nekrofilii. Z osobą Jerzego związany jest skandal (sprawa pojawiła się na obradach parlamentu gruzińskiego) w związku z opowiadającym o nim opowiadaniu "Pierwyj Russkij" Łaszy Bugadzego.
- ↑ Za Georgiem Ostrogorskim, Dzieje Bizancjum, przekład pod red. Haliny Evert-Kappasowej PWN Warszawa 1968
- ↑ Święta Królowa, Przegląd Prawosławny, 1 lipca 2020 [dostęp 2021-03-03] (pol.).
Media użyte na tej stronie
50 lari
Coat of arms of the Bagrationi dynasty
Signature of queen Tamar of Georgia
Queen Tamar
A genealogical chart of David Soslan. It is based on the information from the 18th-century Georgian chronicler Vakhushti summarized in a similar but more complex chart from Sources on the Alans: A Critical Compilation by Agustí Alemany, ISBN 9004114424, p. 321.