Tanger
 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Region | |||
| Populacja (2014) • liczba ludności |
| ||
| Kod pocztowy | 90000 | ||
Położenie na mapie Maroka  | |||
Położenie na mapie Afryki  (c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0 | |||
 35°46′N 5°48′W/35,766667 -5,800000 | |||
| Strona internetowa | |||
Tanger (arab. طنجة, Ṭanǧa; marok. arab. Ṭanža) – miasto w północnym Maroku, port nad Cieśniną Gibraltarską, siedziba administracyjna regionu Tanger-Tetuan-Al-Husajma. W 2014 roku liczyło ok. 948 tys. mieszkańców[1].
Historia
Starożytność
W starożytności znane było jako Tingis. Nazwa miasta wywodząca się z języka tamazight dowodzi, że osadę pierwotnie założyli Berberowie. Dopiero ok. VII wieku p.n.e. Tanger skolonizowali Fenicjanie. W I wieku n.e. miasto stało się stolicą rzymskiej prowincji Mauretania Tingitana.
Germanie, Bizancjum i Arabowie
To ważne dla państwa zachodniorzymskiego miasto, po upadku imperium, stało się magnesem dla najeźdźców. Zdobyli je Wandalowie-Silingowie migrujący z Betyki (znanej dziś jako Andaluzja). Blisko sto lat później Tanger znalazł się pod władzą Bizancjum.
W VII wieku władzę nad miastem na krótko objęli Wizygoci, jednak już w 707 roku tereny dzisiejszego Maroka, wraz z Tangerem, znalazły się pod panowaniem arabskim. Arabowie założyli tu posterunek graniczny i bazę wypadową do najazdów na Półwysep Iberyjski.
Portugalczycy i Brytyjczycy
Po wyparciu muzułmanów z południa Półwyspu Iberyjskiego, Tanger ponownie znalazł się na granicy świata islamskiego, a w 1471 roku został zdobyty przez Portugalczyków. W 1661 roku został wraz z Bombajem oddany w ręce Brytyjczyków jako wiano dla księżniczki Katarzyny Bragançy, narzeczonej króla Karola II Stuarta. Brytyjczycy szybko uznali jednak obronę miasta przed ciągłymi atakami Arabów za nieopłacalną i w 1684 opuścili Tanger pozostawiając miasto w rękach sułtana Mulaja Ismaila. Niepodzielne panowanie arabskie w Tangerze trwało aż do początków XX wieku.
Strefa międzynarodowa
Na przełomie wieku XIX i XX Tanger jako miasto portowe o strategicznym położeniu stał się obiektem pożądania europejskich mocarstw kolonialnych. Po kolonizacji Maroka przez Francję i Hiszpanię (zob. Maroko Hiszpańskie) utworzono tu w 1923 miasto wydzielone o specjalnym międzynarodowym statusie strefy neutralnej zbliżonym do wolnego miasta, o powierzchni 373 km² i 40 tys. ludności. Po klęsce Francji w kampanii w czerwcu 1940 strefa została zajęta przez Hiszpanię. Działał tu konsulat niemiecki zamknięty w wyniku układu zawartego między generałem Francisco Franco i aliantami 2 maja 1944[2].
Administratorzy Tangeru w latach 1923-56:
- Paul Alberge (Francja, 24 sierpnia 1926 – 19 sierpnia 1929)
- Joseph Le Fur (Francja, 19 sierpnia 1929 – 1 sierpnia 1940)
- Manuel Amieva (Hiszpania, 1 sierpnia 1940 – 4 listopada 1940)
- administrowany przez Maroko Hiszpańskie (4 listopada 1940 – 11 października 1945)
- Luís António de Magalhães Correia (Portugalia, 11 października 1945 – 18 czerwca 1948)
- Jonkheer H.F.L.K. van Vredenburch (Holandia, 15 sierpnia 1948 – 9 kwietnia 1951)
- José Luís Archer (Portugalia, 9 kwietnia 1951 – 21 czerwca 1954)
- Étienne-Gustave de Croÿ, prince de Croÿ-Roeulx, (Belgia, 21 czerwca 1954 – 31 grudnia 1954)
- Robert van de Kerckhove d'Hallebast (Belgia, 4 stycznia 1955 – 5 lipca 1956)
W 1956 strefa międzynarodowa została zlikwidowana, a Tanger i pozostałe jej obszary zostały włączone do niepodległego Królestwa Maroka.
Mekka artystów
W latach 1912–1956 Tanger był tzw. strefą międzynarodową. Np. w roku 1938 istniały tam 4 urzędy pocztowe: francuski, brytyjski, hiszpański frankistowski i hiszpański rządowy[3]. Atmosfera wielokulturowości i piękne krajobrazy przyciągały artystów z Europy i USA.
- Paul Bowles mieszkał i pisał w Tangerze przez ponad pół wieku.
- William S. Burroughs mieszkał w Tangerze przez cztery lata i napisał tam Nagi lunch.
- Przez jakiś czas mieszkali tam: Tennessee Williams, Allen Ginsberg, Jack Kerouac, muzycy z The Rolling Stones, Jean Genet, natomiast modę zaczęli francuscy malarze Delacroix i Matisse.
Klimat
| Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Średnie temperatury w dzień [°C] | 16.9 | 17.6 | 19.2 | 20.6 | 23.6 | 27.8 | 29.3 | 30.0 | 27.7 | 24.8 | 20.1 | 17.6 | 23,0 |
| Średnie dobowe temperatury [°C] | 12.2 | 12.8 | 14.4 | 16.0 | 18.6 | 22.4 | 23.9 | 24.6 | 22.8 | 20.0 | 15.7 | 13.3 | 18,1 |
| Średnie temperatury w nocy [°C] | 7.8 | 8.0 | 9.8 | 11.2 | 13.4 | 17.2 | 18.5 | 19.4 | 18.2 | 15.8 | 11.6 | 9.5 | 13,4 |
| Opady [mm] | 73.1 | 59.1 | 68.7 | 62.3 | 38.2 | 4.6 | 0.4 | 1.4 | 25.8 | 94.7 | 114 | 120 | 662 |
| Średnia liczba dni z opadami | 9.7 | 8.9 | 8.7 | 9.3 | 8.1 | 0.7 | 0.2 | 0.6 | 4.6 | 9.0 | 11.2 | 12.4 | 83,3 |
| Średnie usłonecznienie (w godzinach) | 169 | 167 | 232 | 251 | 299 | 307 | 344 | 331 | 276 | 238 | 181 | 167 | 2961 |
| Źródło: climatebase.ru[4] | |||||||||||||
| Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rok |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 17,1 | 16,3 | 16,2 | 17,4 | 18,7 | 21,1 | 22,9 | 23,4 | 22,4 | 21,2 | 19,3 | 17,7 | 19,5 |
Ludzie związani z Tangerem
Miasta partnerskie
Portugalia: Faro
Hiszpania: Kadyks
Belgia: Liège
Francja: Metz, Moulins, Saint-Denis
Zjednoczone Emiraty Arabskie: Dubaj
Stany Zjednoczone: Pasadena
Linki zewnętrzne
- strona miasta
- koncepcja tunelu pod cieśnina
- Tanger – kandydat EXPO 2012. tanger2012.ma. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-28)].
- stary Tanger
- World Gazetteer, Tangier, type of geographical entity
Przypisy
- ↑ Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du royaume d'après les résultats du RGPH 2014 (12 régions). Site institutionnel du Haut-Commissariat au Plan du Royaume du Maroc. [dostęp 2018-01-27]. (fr.).
- ↑ Wojciech S. Magdziarz 2001. Hiszpania. W: Andrzej Pankowicz, Antoni Podraza (red.). Encyklopedia historyczna świata. Tom VIII. Europa część I. Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków, s.332-333
- ↑ George Orwell Diaries, 2012, W.W. Norton & Co, s. 93–94
- ↑ Tangier, Morocco - climatebase.ru
- ↑ Tangier average sea temperature – seatemperature.org.
Bibliografia
- Maroko. Przewodnik Pascala, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała, 2006, s. 129-131
- Literatura na świecie Nr 7-8/2005 (408-409): Tanger, 2005
- Enid M. G. Routh, Tangier: England's Lost Atlantic Outpost (London: John Murray, 1912).
- Martin Malcolm Elbl, “(Re)claiming Walls: The Fortified Médina of Tangier under Portuguese Rule (1471–1661) and as a Modern Heritage Artefact,” Portuguese Studies Review 15 (1–2) (2007; publ. 2009): 103–192.
- Martin Malcolm Elbl, “Tangier's Qasba Before the Trace Italienne Citadel of 1558-1566: The 'Virtual' Archaeology of a Vanished Islamic and Portuguese Fortress,” Portuguese Studies Review 17 (2) (2009; publ. 2012): 1-44.[1]
Media użyte na tej stronie
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
.svg)
.svg)
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Autor: wikimedia usuarios, Licencja: CC BY-SA 4.0
Collage of views of the city of Tangier
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Blank physical map of political Africa, for geo-location purposes. Borders as in July 2011.
Map of Vandals' migration (latin)
Merchant flag of international zone of Tangier.
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank physical map of Morocco, for geo-location purposes.
map of the area of the former International Zone of Tangier, Morocco
