Tapir amerykański

Tapir amerykański
Tapirus terrestris[1]
(Linnaeus, 1785)
Ilustracja
Tapir w łódzkim zoo
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nieparzystokopytne

Rodzina

tapirowate

Rodzaj

tapir

Gatunek

tapir amerykański

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 VU pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Tapir amerykański[3], tapir anta, tapir grzywiasty[4] (Tapirus terrestris) – gatunek ssaka nieparzystokopytnego z rodziny tapirowatych (Tapiridae).

Charakterystyka ogólna

Duży, zwalisty ssak z charakterystycznym, zagiętym do dołu nosem (tworzącym małą trąbę) i grzebieniastym wierzchem głowy. Głowa, grzbiet, boki i kończyny o kolorze czarnobrązowym, brzuch jaśniejszy. Końce uszu białe. Zmysł wzroku słabo rozwinięty. Ogon krótki, szczątkowy. Tylne kończyny z trzema palcami zakończonymi kopytami, kończyny przednie z trzema dużymi i jednym małym palcem. Ciężar ciała skupia się głównie na środkowych palcach. Na głowie i szyi ciemna, sztywna grzywa. Na ciele występują krótkie, sztywne włosy. Młode osobniki ubarwione maskująco w charakterystyczne żółtawe lub białawe pręgi i rzędy plamek.

Wymiary ciała

Długość ciała
180–250 cm
Długość ogona
10 cm
Wysokość w kłębie
77–108 cm
Masa ciała
180–270 kg (samice większe i cięższe od samców)

Występowanie

Tropikalne i subtropikalne rejony Ameryki Południowej, na wschód od Andów, od północnej Kolumbii do północnej Argentyny. Liczny w amazońskich lasach deszczowych, poza tym obszarem rozproszony.

Środowisko życia

Żyje w tropikalnych lasach deszczowych, nad brzegami rzek, bagien i obszarach zalewowych. Spotyka się go również na otwartych sawannach z wystarczająco dużymi zbiornikami wodnymi i gęstą roślinnością. Dochodzi do wysokości 1700 m n.p.m.

Tryb życia

Tapiry są aktywne głównie nocą, lecz na niektórych obszarach można je też spotkać za dnia. Poruszają się po stałych, wydeptanych ścieżkach, które mogą przetrwać kilkadziesiąt lat. Prowadzą samotniczy tryb życia. Areały osobnicze mogą się ze sobą wzajemnie pokrywać. Tapiry są dobrymi pływakami i nurkami, przed niebezpieczeństwem chronią się głównie w wodzie. Głównym zmysłem jest wrażliwy słuch. Żywią się roślinnością przybrzeżną, dzikim ryżem i innymi podobnymi roślinami. Zjadają też owoce i rośliny uprawne. Żerują głównie nad brzegami rzek. Nos służy jako organ chwytny, rośliny zrywa ostrymi siekaczami i rozciera zębami bocznymi o szerokich koronach. Ze względu na drapieżniki większość dnia spędza w ukryciu. Mimo sporej wagi dobrze wspina się na strome brzegi. Gruba skóra chroni tapira przed skaleczeniami podczas przedzierania się przez gęstą roślinność. Są płochliwe i zachowują się bardzo cicho. Podobnie jak spokrewnione z nimi konie jedzą dużo pokarmu, lecz nie trawią go całkowicie. W odchodach zostawianych przy brzegach rzek stwierdzono niestrawione nasiona. Występują na odludnych terenach lub w dobrze chronionych rezerwatach.

Rozród

Ciąża u tapira trwa 390–400 dni. Najczęściej rodzi się jedno młode (rzadziej bliźnięta) o masie ok. 5 kg. U tapirów okres rozwoju młodocianego wynosi ok. 420 dni (w tym okresie młode przebywa z matką). Dojrzałość płciową uzyskują ok. 2,5 do 3 lat.

Wrogowie

Na dorosłe tapiry polują duże koty: puma płowa i jaguar amerykański. Dla młodych zagrożeniem są kajmany oraz duże węże np. anakonda. Na tapiry poluje człowiek dla mięsa i skór.

Galeria

Przypisy

  1. Tapirus terrestris, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. D. Varela i inni, Tapirus terrestris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2016-3 [dostęp 2017-05-04] (ang.).
  3. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 166. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. K. Kowalski (red.nauk.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 364, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  5. Historia Natvralis Brasiliae, Auspicio et Beneficio Illustris I. Mavritii Com. Nassau Illius Provincjæ Et Maris Summi Præfecti Adornata : In qua Non tantum Plantæ et Animalia, sed et Indigenarum morbi, ingenia et mores describuntur et Iconibus supra quingentas illustrantur De medicina Brasiliensi libri quatuor Historiae rerum naturalium Brasiliae, libri octo, 'Amsterdam', 'Lejda': 'Franciscus Hackius', 'Lowijs Elzevier', 1648.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Tapirus terrestris distribution map.PNG
Distribution of Tapirus terrestris
Tapir zoo.JPG
brazilian tapir / tapirus terrestris / south american tapir / flachlandtapir
Tapirbaby.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Tapirus-terrestris.jpg
Autor: Chrumps, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tapir anta (Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi)
Status iucn3.1 VU pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Tapirus terrestris.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Exlibris~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Photo by Whaldener Endo Year: 2006

Description: Brazilian Tapir (Tapirus terrestris)
P8190036.JPG
Autor: me, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Młody tapirek anta
Tapirus terrestris skull.jpg
Autor: de:User:Heinz Amberger, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Skull of a Brazilian Tapir
Historia Natvralis Brasiliae 1648 (134372014) (cropped).jpg
Adres wydawniczy: Amsterdam Lowijs Elzevier ; Lejda : Franciscus Hackius, 1648
Współtwórcy: Piso, Willem (1611-1678),Marggraf, Georg (1610-1644),De Laet, Johannes (1581-1649)