Tapiseria
_Le_Vue_(La_Dame_%c3%a0_la_licorne)_-_Mus%c3%a9e_de_Cluny_Paris.jpg)
Tapiseria (z franc. tapisserie) – ogólna nazwa określająca jednostronną tkaninę o różnorodnej dekoracji: figuralnej (np. ze scenami mitologicznymi, biblijnymi), heraldycznej bądź zwierzęco-roślinnej (tzw. werdiura), służącą do dekoracji ścian. Potocznie termin „tapiseria” stosowany jest wymiennie z nazwami: gobelin[1] i arras.
Wykonywana była splotem płóciennym (rzadziej rządkowym), z nici wełnianych i jedwabnych, czasem z dodatkiem nici złotych lub srebrnych, na warsztatach pionowych lub poziomych.
Tapiserie wykonywano już w starożytnym Egipcie (od XVIII dynastii), w Chinach i prekolumbijskim Peru. W Europie ważnymi ośrodkami były w kolejnych stuleciach:
- XIV – Paryż i Arras,
- XV – Arras i Tournai,
- XVI – Flandria, Włochy,
- XVII – Bruksela, Francja (zwłaszcza królewska manufaktura Gobelinów i manufaktura w Beauvais),
- XVIII – manufaktura Gobelinów i Beauvais.
Niektórzy władcy – zamiast kupować gotowe dzieła – zakładali manufaktury na swoich dworach (np. w Szczecinie, Torgau, Brzegu czy też w Szwecji[2]).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Termin używany jest od 2. połowy XVII wieku, a pochodzi od nazwiska rodziny Gobelin, od której odkupiono paryską manufakturę, przekształcając ją w manufakturę królewską.
- ↑ Janina Kochanowska: Kultura artystyczna na dworze książąt szczecińskich w XVI w.. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 1996, s. 76.
Bibliografia
- Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2006, s. 135 i 411.
Media użyte na tej stronie
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to David.Monniaux (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Haute lisse weaving loom at the Gobelin tapestry manufacture
Sight, from the La Dame à la licorne tapestry set, c. 1500. Musée de Cluny, Paris
_Le_Vue_(La_Dame_%C3%A0_la_licorne)_-_Mus%C3%A9e_de_Cluny_Paris.jpg#ooui-php-4){kind=small}