Tarchia

Tarchia
Maryańska, 1977
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

tyreofory

Infrarząd

ankylozaury

Rodzina

ankylozaury

Rodzaj

Tarchia

Gatunki

Tarchia kielanae

Tarchiarodzaj wymarłych gadów z rzędu dinozaurów ptasiomiednicznych, roślinożerny dinozaur z rodziny ankylozaurów (Ankylosauridae), zamieszkiwał tereny dzisiejszej Azji. Odkryty przez polską badaczkę Teresę Maryańską.

Gatunkiem typowym jest Tarchia kielanae. Gatunek ten w przeszłości uznawany był za młodszy synonim gatunku "Dyoplosaurus" giganteus, opisanego w 1956 r. przez Jewgienija Malejewa; Tarchia była jednak dalej uznawana za odrębny od Dyoplosaurus rodzaj, obejmujący jeden gatunek nazywany T. gigantea[1]. Z badań Arbour, Curriego i Badamgarava (2014) wynika jednak, że nie ma podstaw do synonimizowania Tarchia kielanae z "Dyoplosaurus" giganteus; autorzy uznali "D." giganteus za nomen dubium, a jego skamieniałości za pozbawione cech diagnostycznych[2]. Arbour, Currie i Badamgarav uznali ponadto gatunek Minotaurasaurus ramachandrani za młodszy synonim Tarchia kielanae[2]. Penkalski i Tumanowa (w druku) opisali drugi gatunek należący do rodzaju Tarchia, Tarchia teresae[3].

Dane podstawowe

Cechy tarchii:

pokrycie ciała: masywne tarczki i kolce, wbite w skórę, doskonale dopasowane do siebie, łuskowata skóra;
głowa: długa na około 40 cm, szeroka na 45 cm
uzębienie: patykowate zęby, ok. 240, o średniej długości 3 cm;
szyja: krótka, pokryta kolcami;
ogon: długi, masywny, zakończony kostną buławą;

Wymiary średnie:

długość ciała 8–8,5 m;
wysokość 2 m;
masa 4500 kg

Pożywienie: rośliny

Okres występowania: późna kreda, około 70–65,5 mln temu.

Biotop: suche, gorące pustynie.

Znaczenie nazwy: Tarchia – mózg. Swą nazwę Tarchia zawdzięcza faktowi, że pierwszą odkrytą skamieniałością przedstawicieli tego rodzaju była znakomicie zachowana czaszka.

Przypisy

  1. Matthew K. Vickaryous, Teresa Maryańska, David B. Weishampel: Ankylosauria. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 363–392. ISBN 0-520-24209-2.
  2. a b Victoria M. Arbour, Philip J. Currie i Demchig Badamgarav. The ankylosaurid dinosaurs of the Upper Cretaceous Baruungoyot and Nemegt formations of Mongolia. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 172 (3), s. 631–652, 2014. DOI: 10.1111/zoj.12185. (ang.). 
  3. Paul Penkalski i Tatiana Tumanowa. The cranial morphology and taxonomic status of Tarchia (Dinosauria: Ankylosauridae) from the Upper Cretaceous of Mongolia. „Cretaceous Research”, w druku. DOI: 10.1016/j.cretres.2016.10.004. (ang.). 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Spinosaurus BW2.png
Autor: , Licencja: CC BY 2.5
Spinosaurus aegyptiacus, a spinosaurid from the Middle Cretaceous of Egypt
Tarchia 6497.JPG
Autor: Conty, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tarchia ("Brainy") is an armored dinosaur closely related to Ankylosaurus. It lived in Mongolia, and is one of the biggest ankylosaurs found there. It is named for its brain, which is proportionally bigger than its relatives.
Edmontonia dinosaur.png
Edmontonia rugosidens.