Taryfa (historyczna ewidencja nieruchomości w Warszawie)

Taryfa – od XVIII w. taryffa, od wł. tariffa, łac. tarif|a, -ae, etymologia od arab. تعاريف trans. taʕārif – opłata należna – początkowo wykaz dawnych stawek podatku od nieruchomości zawierające dane ewidencji gruntów i budynków, wprowadzający na terenie Warszawy numerację budynków i nieruchomości w 1784[1][2] r., wydawany do ok. 1920 r. Numeracja gruntów i budynków – składająca się z maksymalnie 4 cyfr, nadawała numer nieruchomości od numeru działki, zachowując kolejność zgodnie ze sposobem numeracji działek a nie budynków wzdłuż ulicy. Numer 1 – przyznano Zamkowi Królewskiemu. Numeracja ta wiązała się bezpośrednio z nr hipotecznym działki; tj. w opracowaniach spotyka się adres z numerem taryfy opisany jako np. Pałac Zamoyskich przy Nowym Świecie nr hip. 1245 (obecnie nr 67/69)[3].

Numerację domów zbliżoną do współczesnej zawarto w spisach z: 1797 – jako numer cyrkułu, 1869[4] i 1920? – numer policyjny. Przeliczenie dawnej numeracji na współcześnie używaną numerację wzdłuż ulicy umożliwia Taryfa posesyj (domów i placów) m. stoł. Warszawy i przedmieścia Pragi[5] z 1920?[a] r.

Taryfy dla Warszawy
rok wydaniaautortytułwydawcaźródło
1786Taryffa miasta Warszawy do składki na koszary na rat sześć cztero-miesięcznych w 1784 roku ułożona, perceptę z kwitami zgodną okazuiąca[1]
1797Opis wszystkich pałaców, domów, kościołów, szpitalów i ich posesorów Miasta Warszawy dla wygody publicznej wydany w roku 1797[6]
1808Taryffa domów miasta Warszawy dla wygody pobliczney wydana nakładem S. Z. roku 1807 w miesiącu wrześniu; poprawiona stosownie do nowego podziału na cyrkułów osiem w miesiącu lipcu 1808drukarnia Ragoczy[7]
1817Taryffa domów miasta Warszawy : dla wygody publicznéy nowo wydana, z dołączeniem przedmieścia Pragi, i domów za rogatkami będących.[8]
1821Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy dla wygody publicznéj nowo wydana, z dołączeniem przedmieścia Pragi i domów za rogatkami będących, tudzież opisu historycznego tey stolicydrukarnia Łątkiewicza[9]
1825Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy : dla wygody publiczney nowo wydana, podzielona na wydziały policyjne i cyrkuły oraz przedmieścia Pragi i domów za rogatkami będącymi.w Drukarni Józefa Puszty[10]
1832Jan GlücksbergTaryffa domów miasta stołecznego Warszawy i przedmieścia Pragi według nowego podziałuJan Glücksberg[11]
1844Hipolit SkimborowiczTaryffa domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi, z wielu użytecznemi informacyami.Józef Unger[12]
1852Hiacynt ŚwiątkowskiTaryffa domów miasta Warszawy i Pragi : s planem ogólnym i 128 szczegółowych planików ulic i domów ułożona przez inżeniera miasta H. ŚwiątkowskiegoJan Glücksberg[13]
1869Józef UngerTaryfa domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragidrukarnia Józefa Ungra[b][14]
1887Tabela domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi (ros. Табель домамъ г. Варшавы и предместья Праги)[c]Kancelaria Oberpolicmajstra Warszawy[c][15]
1920?[a]Taryfa posesyj (domów i placów) m. stoł. Warszawy i przedmieścia Pragi s. 176[5]

Podobny sposób numeracji nieruchomości od numeru hipotecznego działki stosowany jest aktualnie w USA[d].

Uwagi

  1. a b bez strony tytułowej, skatalogowana jako rok wydania 1918, zawiera ul. ks. Ignacego Skorupki, która nadano ul. Sadowej 12 października 1920 – co oznacza, że została wydana po tej dacie Taryfa posesyj (domów i placów) m. stoł. Warszawy i przedmieścia Pragi. Warszawa: 1920 ?, s. 70. OCLC 741046496.
  2. pisownia oryginalna z XIX w.
  3. a b spis właścicieli nieruchomości; transliteracja z ros.
  4. np. adres ambasady RP w Waszyngtonie: 2224 Wyoming Avenue N.W. Washington, D.C.

Przypisy

  1. a b Taryffa miasta Warszawy do składki na koszary na rat sześć cztero-miesięcznych w 1784 roku ułożona, perceptę z kwitami zgodną okazuiąca, Wirtualna Polska [dostęp 2017-01-26].
  2. Ewidencja budynków z 1784 r. (pol.). Warszawa1939.pl. [dostęp 2011-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-18)].
  3. Justyna Izabella z Chopinów Barcińska, siostra Fryderyka (pol.). W: biogram [on-line]. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2013-09-26]. Cytat: do Pałacu Zamoyskich przy Nowym Świecie nr hip. 1245 (obecnie nr 67/69)
  4. Taryfa domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi. Warszawa: Józef Unger, 1869, s. 144.
  5. a b Taryfa posesyj (domów i placów) m. stoł. Warszawy i przedmieścia Pragi. Warszawa: 1920 ?. OCLC 741046496.
  6. Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, dodatek, Warszawa: Wende E. i Spółka, 1917, s. 372-472, OCLC 721809921 [dostęp 2017-01-26] (pol.).
  7. Taryffa domów miasta Warszawy dla wygody pobliczney wydana nakładem S. Z. roku 1807 w miesiącu wrześniu; poprawiona stosownie do nowego podziału na cyrkułów osiem w miesiącu lipcu 1808, Wirtualna Polska.
  8. Taryffa domów miasta Warszawy: dla wygody publicznéy nowo wydana, z dołączeniem przedmieścia Pragi, i domów za rogatkami będących., Warszawa: s.n., 1817, s. 112, OCLC 832723841 (pol.).
  9. Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy dla wygody publicznéj nowo wydana, z dołączeniem przedmieścia Pragi i domów za rogatkami będących, tudzież opisu historycznego tey stolicy, Warszawa, 1821, OCLC 751059672 [dostęp 2017-01-26].
  10. Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy: dla wygody publiczney nowo wydana, podzielona na wydziały policyjne i cyrkuły oraz przedmieścia Pragi i domów za rogatkami będącymi., Warszawa: w Drukarni Józefa Puszty, 1825, OCLC 832723562 (pol.).
  11. Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy i przedmieścia Pragi według nowego podziału, Warszawa : nakł. wyd., 1832 [dostęp 2017-01-26] (pol.).
  12. Hipolit Skimborowicz, Taryffa domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi, z wielu użytecznemi informacyami., Warszawa: J. Unger, 1844, OCLC 832724180 (pol.).
  13. Henryk Swiątkowski, Taryffa domów miasta Ẇarszawy i Pragi z planem ogólnym i 128 szczególowych planików ulic i domów, ulożona przez H. Swiätkowskiego., 1979, OCLC 164652519 [dostęp 2017-01-26].
  14. Taryfa domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi, Wirtualna Polska [dostęp 2017-01-26].
  15. Tabela domów miasta Warszawy i przedmieścia Pragi (Табель домамъ г. Варшавы и предместья Праги), Warszawa: Kancelaria Oberpolicmajstra Warszawy, 1887, OCLC 741066052 [dostęp 2017-01-26] (ros.).

Linki zewnętrzne

Literatura