Tasiemce
 | Ten artykuł od 2007-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Cestoda | |
| Okres istnienia: od permu (gwadalupu)[1], 270–0 mln lat temu | |
 Tasiemiec nieuzbrojony (Taenia saginata) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | tasiemce |
Tasiemce (Cestoda) – płazińce pasożytujące wewnętrznie. Tasiemce przechodzą złożony cykl rozwojowy ze zmianą żywicieli. Żywicielami pośrednimi są bezkręgowce lub kręgowce, natomiast ostatecznymi - z reguły kręgowce, u których żyją głównie w przewodzie pokarmowym. Pierwszym stadium larwalnym jest onkosfera, zaopatrzona w 6 haczyków embrionalnych, lub orzęsiona larwa koracidium (u Pseudophyllidea); drugie stadium larwalne może mieć rozmaitą postać. Tasiemce pasożytują na kręgowcach od co najmniej 270 milionów lat[1]. Zaatakowany człowiek może usunąć pasożyta za pomocą leków, dzięki którym tasiemiec zostaje osłabiony i wydalony wraz z kałem.
Długość ciała waha się w granicach od kilkuset mikrometrów do 20 metrów (u bruzdogłowca szerokiego). U większości gatunków ciało składa się ze skoleksu (główki), szyjki i proglotydów, tworzących tzw. strobilę (nazwaną tak ze względu na wiekowe ułożenie członów, przypominające strobilizację u parzydełkowców). Na skoleksie występują narządy czepne w postaci bruzd przyssawkowych (u tasiemca bruzdogłowca) lub przyssawek (u tasiemców uzbrojonych i nieuzbrojonych) oraz kurczliwego ryjka opatrzonego hakami (u tasiemca uzbrojonego). Szyjka jest strefą wzrostową i na ogół w ciągu całego życia tasiemca odrastają od niej nowe człony.
W zależności od stopnia rozwoju układu rozrodczego wyróżnia się w strobili kolejno człony niedojrzałe, dojrzałe i maciczne. W członach dojrzałych wykształcają się samodzielne układy rozrodcze męskie i żeńskie, w końcu powstają gamety. Człony maciczne zawierają silnie rozwiniętą macicę, pozostałe zaś elementy obu układów rozrodczych częściowo w nich zanikają. Liczba członów strobili zależy od gatunku i może wynosić od trzech aż do kilku tysięcy. U niektórych gatunków brak jest członowania zewnętrznego (np. u rzemieńca). Znane są również gatunki nie tworzące strobili.
Wór powłokowo-mięśniowy tworzy tegument oraz warstwy mięśni okrężnych. Badania ostatnich lat wykazały, iż powierzchnia ciała pokryta jest mikrokosmkami i pośredniczy w pobieraniu pokarmu, tasiemce nie mają bowiem układu pokarmowego i chłoną związki odżywcze z otoczenia.
Protonefrydialny układ wydalniczy zbudowany jest podobnie jak u wypławka, z tym że po bokach wzdłuż strobili biegnie przeważnie jedna para kanałów grzbietowych i jedna para kanałów brzusznych, uchodzących w tyle ciała. Kanały brzuszne pełnią rolę głównych kanałów zbiorczych, ponadto w każdym członie łączą je przeważnie kanały poprzeczne.
Układ nerwowy jest słabo rozwinięty i również podobny do układu nerwowego wypławka. Układ rozrodczy obojnaczy, dochodzi do samozapłodnienia. Budowa układu rozrodczego stanowi podstawę systematyki tasiemców. Aktualnie szacuje się, że opisanych zostało 3 tysiące gatunków tasiemców. Gatunki ważne z punktu widzenia gospodarczego należą do rzędów Pseudophyllidea i Cyclophyllidea. Schorzenia u człowieka i zwierząt wywołane przez tasiemce nazywamy tasiemczycami.
Systematyka
Gromada: tasiemce (Cestoda)
- Podgromada: tasiemce nieczłonowane (Cestodaria)
- Rząd: Amphilinidea
- Rząd: Gyrocotylidea
- Podgromada: tasiemce właściwe (Eucestoda)
- Rząd: Caryophyllidea
- Rząd: Spatheobothriidea
- Rząd: Trypanorhynchidea
- Rząd: Pseudophyllidea
- Rząd: Lecanicephalidea
- Rząd: Aporidea
- Rząd: Tetraphyllidea
- Rząd: Diphyllidea
- Rząd: Litobothridea
- Rząd: Nippotaenidea
- Rząd: Proteocephalidea
- Rząd: Cyclophyllidea
Zobacz też
- Tasiemiec bąblowcowy
- Tasiemiec karłowaty
- Tasiemiec nieuzbrojony
- Tasiemiec psi
- Tasiemiec uzbrojony
- Tasiemczyca
Przypisy
- ↑ a b Paula C. Dentzien-Dias, George Poinar, Jr. et al.. Tapeworm Eggs in a 270 Million-Year-Old Shark Coprolite. „PLOS ONE”. 8 (1), 2013-01-30. DOI: 10.1371/journal.pone.0055007.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Gravid Proglottids and Scoleces of Cestode Parasites of Humans
Under a very low magnification of only 8X; this photomicrograph revealed some of the ultrastructural morphology exhibited by three Taenia solium proglottids. Proglottids of Taenia spp. Gravid proglottids are longer than wide and the two species, T. solium and T. saginata, differ in the number of primary lateral uterine branches: T. solium contains 7-13 lateral branches and T. saginata 12-30 lateral branches. Adults of Taenia spp. can reach a length of 2-8 meters, but the hooked scolex, located at the head region, is only 1-2 millimeters in diameter. Taeniasis is the infection of humans with the adult tapeworm of Taenia saginata or Taenia solium. Humans are the only definitive hosts for these two tapeworm species.
ID#: 5260
Description: This is an adult Taenia saginata tapeworm.
Humans become infected by ingesting raw or undercooked infected meat. In the human intestine, the cysticercus develops over 2 mo. into an adult tapeworm, which can survive for years, attaching to, and residing in the small intestine.
Content Providers(s): CDC Creation Date: 1986
Copyright Restrictions: None - This image is in the public domain and thus free of any copyright restrictions. As a matter of courtesy we request that the content provider be credited and notified in any public or private usage of this image.