Tatiana Czekalska

Tatiana Czekalska
Ilustracja
Tatiana Czekalska (2018)
Data i miejsce urodzenia

1966
Łódź

Alma Mater

PWSSP w Łodzi

Dziedzina sztuki

fotografia, rzeźba, moda, intermedia

Epoka

sztuka współczesna

Ważne dzieła
  • Homo Anobium ST. Francis 100%, 1680–1985 (z L. Golcem)
  • Awatar II Ag, 1999 (z L. Golcem)
Nagrody
  • Stypendium Funduszu Promocji Twórczości MKiS (1999, 2002, z L. Golcem)
  • Nagroda Roku kwartalnika "Exit" (2002, z L. Golcem)
  • Stypendium Art in General, Nowy Jork (2002, z L. Golcem)
Strona internetowa

Tatiana Czekalska (ur. 1966 w Łodzi) – polska artystka współczesna, fotograficzka i rzeźbiarka oraz projektantka mody. Od 1996 r. pracuje w duecie z Leszkiem Golcem jako Czekalska + Golec[1], prowadzi etyczną markę odzieżową by Tati.

Życiorys

W swoich biogramach zamieszcza notę "pojawiła się ponownie w 1966"[2], wskazującą na wiarę w reinkarnację.

W latach 1990-1995 studiowała na Wydziale Tkaniny i Ubioru Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi (od 1996 r. Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego)[3], w 1995 r. uzyskując dyplom w zakresie projektowania ubioru[4][1].

Jej mężem jest artysta Leszek Golec, z którym od 1996 współtworzy duet artystyczny[1].

Od 1999 r. jest członkinią The International Supreme Master Ching Hai Meditation Associations[2].

Mieszka i pracuje w Łodzi[5].

Twórczość

Tatiana Czekalska w Galerii Signum w Łodzi podczas wystawy Live (2018)

Początkowo zajmowała się głównie fotografią, później również rzeźbą[1]. Uprawia również malarstwo, rysunek oraz projektowanie ubioru[4]. Na planie filmu Oczywiście, że miłość (2002) pracowała jako osoba odpowiedzialna za garderobę[6].

Jako aneks do dyplomu w Pracowni Projektowania Ubioru zrealizowała cykl fotografii Endless Vegetables, w którym podkreśliła estetyczność warzyw. W drugim cyklu pt. Vegetables Body zestawiała wizerunki kobiecego ciała z fragmentami warzyw, co Krzysztof Jurecki wiąże z feminizmem i wskazuje skojarzenia erotyczne. W 1997 r. zrealizowała wielkoformatową serię przedstawień kotów pt. Musmus. Jurecki twierdzi, że była to oznaka "zmiany filozoficzno-artystycznej, w której feminizm ustąpił miejsca problematyce zmierzającej do poszukiwania idei harmonii ze światem natury bliskiej buddyzmowi-zen, przede wszystkim z bliskimi jej zwierzętami"[1].

Prace artystki znajdują się w wielu kolekcjach, m.in. w zbiorach Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Zachęty Narodowej Galerii Sztuki czy Muzeum Sztuki w Łodzi (zob. Wybrane prace).

Czekalska + Golec

Duet Czekalska + Golec (również Czekalska&Golec, Tatiana Czekalska i Leszek Golec) powstał w 1996 r. Wspólne prace artystów eksplorują aspekt duchowości człowieka oraz przyglądają się relacjom ludzi z otaczającym ich światem. Druga wystawa Czekalskiej i Golca pt. Piąta aktywność (2001) powstała z inspiracji filozofiami Dalekiego Wschodu i rozpatrywała kwestię działania dobra za pomocą sztuki – składały się nań trzy obiekty nazwane Avatarami, czyli "prototypy urządzeń, które mogą mieć zastosowanie w ratowaniu małych stworzeń przed zagładą w trudnych dla nich warunkach życiowych"[7]. Te narzędzia to piękne i zarazem funkcjonalne przyrządy do przenoszenia owadów, które dzięki zastosowaniu szlachetnych materiałów (srebro, złoto) mają właściwości antyseptyczne i zarazem umożliwiają zbudowanie nowego typu relacji międzygatunkowych, opartych na uważności, szacunku i trosce[5].

Krzysztof Jurecki wskazuje, że twórczość Czekalskiej i Golca jest pokrewna pracom Zygmunta Piotrowskiego i Andrzeja Dudka-Dürera, których określa mianem "artystów medytujących"[1]. Bogna Błażewicz pisze natomiast:

Fundamentem prac Czekalskiej i Golca jest szacunek dla życia i wynikające z niego rozszerzone postrzeganie świata. Rozszerzone o większą empatię, swego rodzaju ponadreligijną duchowość i poczucie ponadgatunkowej wspólnoty istot żywych i czujących. Artyści często odwołują się do tradycji chrześcijańskiej, choćby poprzez nawiązania do Biblii lub używanie w swoich pracach kościelnych artefaktów, jednak ich życie duchowe wykracza poza ramy teologicznych dogmatów. Stają bardziej po stronie realnego współczucia niż rytuałów, a w surowym, minimalistycznym pięknie zdają się dostrzegać wymiar metafizyczny[8].

Twórczość duetu wpisuje się w posthumanistyczny nurt refleksji nad światem i jest określana jako pionierska w Polsce[9][10][11]. Artyści chętnie przyglądają się obecności zwierząt w życiu człowieka, w ich pracach pojawiają się m.in. muszki owocówki (Implant I. Drosophila melanogaster, 1995), mieszkające w galeriach owady a także koty i psy (ReMASTERing, 2002; Z dwóch energii dziwnie trzecia, 1996). Jak w rozmowie z Aleksandrą Jach powiedzieli artyści: "Jest jedna ETYKA – dla wszystkich żywych, czujących, ruchomych, nieruchomych istot… dla niesłusznie wykluczanych, niemych…"[12]. Sztukę Czekalskiej i Golca można również określić jako zaangażowaną ekologicznie czy też jako artystyczne studia nad zwierzętami, przedmiotami i relacjami[8]. Jak postuluje Czekalska: "najbardziej eko jest minimalizm, rezygnacja z rzeczy, które nie są konieczne. Dzielenie się, wymiana"[13]. Twórczość artystyczną i kuratorską pary można określić również mianem artywizmu. Jak wskazuje Dorota Łagodzka:

Czekalska i Golec swoją postawą, zarówno życiową jak i artystyczną, zwracają uwagę na problemy związane z sytuacją zwierząt, poprzez swoją twórczość promują weganizm oraz apelują o etyczne traktowanie zwierząt i wszystkich żywych istnień[14].

Artyści wykonują wspólnie prace rzeźbiarskie, instalacje, performanse, filmy wideo i dzieła intemedialne.

By Tati

Od ok. 2013 r. prowadzi autorską markę ubrań dla kobiet by Tati, która świadomie wpisuje się w ruch slow fashion[15][16]. W samodzielnie szytych strojach wykorzystuje przede wszystkim naturalne tkaniny (bawełna, len), które własnoręcznie maluje[17], ale część materiałów pochodzi też z upcyklingu[16]. Jak deklaruje, w procesie tworzenia ubrań ważne są dla niej unikatowość oraz eksperymentowanie z formą, teksturą i kolorem[18]:

Czysta forma i ręcznie malowane kolory, odważne sploty i misterne konstrukcje ściegu detale wykonane świeżo i bezpośrednio. Wzory i kolory samo się wyrażają: jak zanurzenie pędzla w farbie i zrobienie znaku na białym arkuszu: szybka akcja, znak, który jest jasny, a jednocześnie nowy, instynktowny.[17]

Kluczowe są dla niej idee Fair Trade, zrównoważonego rozwoju, weganizmu oraz etyki – "modę uznaje się za etyczną, gdy prawa ludzi i zwierząt nie są łamane i gdy środowisko pozostaje tak bardzo niezniszczone jak tylko jest to możliwe," jak wskazuje artystka[18]. "Moją filozofią jest moda zrównoważona, tworzenie marki, która ma sens i cel wykraczający poza zarabianie pieniędzy. Zamiast tego staram się zwiększyć dobrobyt ludzkości i całego życia na naszej planecie"[19], deklaruje Czekalska.

W 2015 zaprezentowała swoją kolekcję podczas Międzynarodowych Targów Mody Ptak EXPO w Rzgowie obok Patrycji Plesiak i takich absolwentek łódzkiej ASP, jak Magdalena Kozia, Aga Gniłka, Klaudia Markiewicz, Eryka Jurka, Anna Zaworska czy Kasia Domańska[20][21]. W 2019 by Tati prezentowana była wśród wyróżnionych marek podczas II Forum Mody Polskiej Modopolis w Łodzi[16][19].

Wybrane prace

  • Endless Vegetables, 1995; cykl fotografii,
  • Vegetables Body; cykl fotografii,
  • Musmus, 1997; cykl fotografii,
  • Implant I. Drosophila melanogaster, 1995; wideo (z Leszkiem Golcem)[22],
  • ReMASTERing, 2002; instalacja w ramach projektu Insect Home System [IHS] (z Leszkiem Golcem)[23],
  • Homo Anobium ST. Francis 100%, 1680–1985; rzeźba; praca w kolekcji Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (z Leszkiem Golcem)[4],
  • Awatar II Ag, 1999; instalacja, rzeźba; praca w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi (z Leszkiem Golcem)[24],
  • Goście podczas wystawy "Z dwóch energii dziwnie trzecia', CSW, W-wa, 1996", 1996; fotografia; praca w kolekcji Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (z Leszkiem Golcem)[25],
  • Avatar III Ag, 1997; rzeźba; praca w kolekcji Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (z Leszkiem Golcem)[26],
  • The Favorite Performance, 2003 (z Leszkiem Golcem)[27][13].

Wybrane wystawy indywidualne

  • 1996 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Z dwóch energii dziwnie trzecia, Galeria Laboratorium, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa[28],
  • 2000 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, nieWszystkie Stworzenia, Galeria ON, Poznań; Galeria Promocyjna, Warszawa,
  • 2001 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Piąta aktywność, 11.05-10.06.2001, Muzeum Sztuki w Łodzi[7][29],
  • 2002 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Remastering, Art in General, Nowy Jork,
  • 2006 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Homo Anobium  Św. Franciszek 100% Rzeźby, Baszta Czarownic, Słupsk,
  • 2010 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, IHS, Zona Sztuki Aktualnej, Łódź,
  • 2012 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Contract Killer, Atlas Sztuki, Łódź,
  • 2013 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, The Favorite Works ¼, BWA Bielsko Biała,
  • 2015 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Still, Galeria Monopol, Warszawa[30][1][31]
  • 2020 – Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Catering dla najdłużej przebywających w galerii gości, 24.01-15.03.2020, Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu[8].

Wybrane wystawy zbiorowe

  • 1997 – 5th International Istanbul Biennial, Istambuł (z Leszkiem Golcem),
  • 1997 – Żywa Galeria - łódzki progresywny ruch artystyczny 1969-1997, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa,
  • 1998 – Artists’space. Künstler der Galerie Arsenał Białystok, Berlin (z Leszkiem Golcem),
  • 1998 – Fragment kolekcji 3, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa (z Leszkiem Golcem),
  • 1999 – Fauna, Nowyj Manież, Moskwa (z Leszkiem Golcem),
  • 2000 – Postindustrial Sorrow, Nassauischer Kunstverein, Wiesbaden (z Leszkiem Golcem),
  • 2002 – Wokół dekady. Fotografia Polska lat 90., Muzeum Sztuki w Łodzi (z Leszkiem Golcem),
  • 2002 – Animalactions, Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, Gdańsk (z Leszkiem Golcem),
  • 2004 – Pod flagą biało-czerwoną. Nowa sztuka z Polski, Estonian Art Museum, Tallin; Contemporary Art Centre, Wilno; National Centre for Contemporary Arts, Moskwa; National Centre for Contemporary Arts, Arsenal, Niznhny Novogrod; Nizhny Tagil Museum of Fine Arts[30] (z Leszkiem Golcem),
  • 2007 – Manual CC, Galeria Kronika, Bytom (z Leszkiem Golcem),
  • 2008 – Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku. Szkic 3: Poza zasadą rzeczywistości, Muzeum Sztuki w Łodzi (z Leszkiem Golcem),
  • 2008 – UT-21- Be Veg. Go Green. Be SmART, Lillehammer, Norwegia (z Leszkiem Golcem),
  • 2009 – Zwiadowca, Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, Gdańsk (z Leszkiem Golcem),
  • 2009 – Schizma. Sztuka polska lat 90, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa (z Leszkiem Golcem),
  • 2010  – Wszystkie zwierzęta duże i małe, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa (z Leszkiem Golcem),
  • 2012 – Korespondencje, Muzeum Sztuki w Łodzi (z Leszkiem Golcem),
  • 2014 – Ecce Animalia, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (z Leszkiem Golcem)[1].

Nagrody

Czekalska otrzymała wraz z Golcem nagrody:

  • 1996 – Stypendium Fundacji Kultury, Warszawa,
  • 1996 – Stypendium ARTS LINK, Nowy Jork,
  • 1998 – Stypendium Fundacji Kultury, Warszawa,
  • 1999 – Stypendium Funduszu Promocji Twórczości Ministerstwa Kultury i Sztuki,
  • 2000 – Stypendium Institut für Lippische Landeskunde w Lemgo, Niemcy,
  • 2000 – Nagroda Roku kwartalnika "Exit", Warszawa,
  • 2002 – Art in General, Residency Exchange Program, Nowy Jork,
  • 2002 – Stypendium Funduszu Promocji Twórczości Ministerstwa Kultury i Sztuki[30][32].

Publikacje

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Leszek Golec i Tatiana Czekalska | Życie i twórczość | Artysta, Culture.pl [dostęp 2020-03-16] (ang.).
  2. ↑ a b Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Piąta aktywność, kat. wyst., Muzeum Sztuki, Łódź [2001], https://zasoby.msl.org.pl/mobjects/view/1456, s. 55.
  3. ↑ Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi | Miejsce, Culture.pl [dostęp 2020-03-16] (ang.).
  4. ↑ a b c Artyści w kolekcji - Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, www.rzezba-oronsko.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  5. ↑ a b Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, kat. wyst., Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 910.
  6. ↑ FilmPolski.pl, FilmPolski [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  7. ↑ a b Leszek Golec, Tatiana Czekalska. Piąta aktywność, zasoby.msl.org.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  8. ↑ a b c Catering dla najdłużej przebywających w galerii gości - Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu, www.arsenal.art.pl [dostęp 2020-03-16].
  9. ↑ Opowieści z peryferii i z zatopionego Gdańska. Na co czekamy w sztuce w 2020 roku, Culture.pl [dostęp 2020-03-16] (ang.).
  10. ↑ Najciekawsze wystawy 2020 roku, SZUM, 6 stycznia 2020 [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  11. ↑ Nieludzkie istoty w hermetycznym świecie człowieka, kultura.poznan.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  12. ↑ Jest jedna etyka. Rozmowa z Tatianą Czekalską i Leszkiem Golcem. - the anthropocene index, theanthropoceneindex.com [dostęp 2020-03-16].
  13. ↑ a b „Nie zabijaj” na zabitym. Rozmowa z Tatianą Czekalską i Leszkiem Golcem, SZUM, 7 czerwca 2019 [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  14. ↑ Nie-zła sztuka: Artywizm. Contract Killer w Atlasie Sztuki, Nie-zła sztuka, 19 maja 2012 [dostęp 2020-03-18].
  15. ↑ BY TATi, www.facebook.com [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  16. ↑ a b c Moda po jasnej stronie mocy. Oryginalne i niezależne polskie marki odzieżowe w showroomie Modopolis 2019, ModaiJa [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  17. ↑ a b by Tati on Etsy, Etsy [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  18. ↑ a b BY TATi, www.facebook.com [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  19. ↑ a b Malwina Wadas, Przemysław Grzyb, Showroom pełen mody - Startupy w Łodzi, „Łódź Kreuje Innowacje”, 5, 2019, s. 30-33 [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  20. ↑ Unknown, Noszę polskie marki: Pokaz polskich projektantów w ramach Międzynarodowych Targów Mody Ptak EXPO, Noszę polskie marki, 17 lutego 2015 [dostęp 2020-03-16].
  21. ↑ Tatiana Czekalska. Ptak Expo 2015. | artur kostkowski [dostęp 2020-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-28] (pol.).
  22. ↑ Leszek Golec - Implant I. Drosophila melanogaster - Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  23. ↑ Leszek Golec - Re-master-ing - Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  24. ↑ Awatar II Ag, zasoby.msl.org.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  25. ↑ Huncwot.com, Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Goście podczas wystawy „Z dwóch energii dziwnie trzecia”, CSW, W-wa, 1996 - Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, zacheta.art.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  26. ↑ Huncwot.com, Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Avatar III Ag - Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, zacheta.art.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  27. ↑ Galeria Kont, www.kont.umcs.lublin.pl [dostęp 2020-03-16].
  28. ↑ Leszek Golec - Z dwóch energii dziwnie trzecia - Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  29. ↑ CG2, Leszek Golec i Tatiana Czekalska Piąta aktywność, Muzeum Sztuki w Łodzi [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  30. ↑ a b c CZEKALSKA + GOLEC, bgsw.pl [dostęp 2020-03-16].
  31. ↑ Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Piąta aktywność, kat. wyst., Muzeum Sztuki, Łódź [2001], https://zasoby.msl.org.pl/mobjects/view/1456, s. 56-58.
  32. ↑ Tatiana Czekalska, Leszek Golec, Piąta aktywność, kat. wyst., Muzeum Sztuki, Łódź [2001], https://zasoby.msl.org.pl/mobjects/view/1456, s. 63.

Media użyte na tej stronie

Tatiana Czekalska Kuraija.jpg
Autor: Leszek Golec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tatiana Golec i kot Kura, podczas LIVE, Galeria Signum, Łódź, 2018
Tatiana Czekalska Galer signum.jpg
Autor: Leszek Golec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tatiana Czekalska w Galerii Signum w Łodzi podczas wystawy LIVE