Teatr Animacji w Poznaniu

Teatr Animacji
Ilustracja
Typ teatru

teatr lalek

Data powstania

1945

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Poznań, ul. Święty Marcin 80/82, Dzielnica Cesarska

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Teatr Animacji”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Teatr Animacji”
52°24′28,0800″N 16°55′06,9600″E/52,407800 16,918600
Strona internetowa teatru
Strona w bazie e-teatr.pl

Teatr Animacjiteatr lalki i aktora w Poznaniu założony w 1945 roku.

Historia

Poznański Teatr Marionetek, kierowany przez Halinę Lubicz, pierwotnie działał w poznańskim pasażu Apollo, przekształcono w Miejski Teatr Marionetek. Jedną z pierwszych sztuk była bajka Stanisława Strugarka zatytułowana Kubuś Wędrowiec, w reżyserii Haliny Lubicz, traktująca o przygodach Kubusia i Grzesia Fujary, który sprzedawał na poznańskich ulicach Głos Wielkopolski[1]. Trzy lata później, w 1949 roku, nazwa Teatru zmieniła się ponownie – na wzór modelu radzieckiego – na Państwowy Teatr Młodego Widza. W 1954 roku przyjął z kolei nazwę Teatru Aktora i Lalki, a w 1958 przemianował się po raz kolejny na: Teatr Lalki i Aktora Marcinek.

Przez wiele lat o obliczu Marcinka decydowały dokonania Leokadii Serafinowicz – scenografki i reżyserki, dyrektorki i kierowniczki artystycznej w latach 1960-1976. Serafinowicz, szukając nowych, rzadko wówczas obecnych w polskich teatrach lalek, środków wyrazu, uczyniła z Teatru Marcinek teatr poszukujący. Między lalki wprowadziła prawdziwych aktorów, a sięgając po teksty m.in. Norwida i Witkacego, poszerzyła działalność teatru, otwierając go na widza dorosłego. Marcinek w latach 60. i 70. stał się fenomenem artystycznym i społecznym nie tylko w Poznaniu, ale i w Polsce, m.in. za sprawą takich przedstawień jak: Wanda Norwida, Siała baba mak Krystyny Miłobędzkiej, O Kasi, co gąski zgubiła Marii Kownackiej, Tygrysek i piraci Hanny Januszewskiej.

W sezonie 1978/79 Teatr Marcinek przeniósł się do poznańskiego Centrum Kultury Zamek, w którym siedzibę ma do dzisiaj. W roku 1980 dyrektorem naczelnym Teatru został Antoni Kończal. W 1989 funkcję dyrektora artystycznego objął Janusz Ryl-Krystianowski. Wraz z przejęciem dyrekcji artystycznej Ryl-Krystianowski nadał Teatrowi nazwę, pod którą funkcjonuje obecnie – Teatr Animacji. Rozwój nowej koncepcji Teatru był manifestacją poglądów artystycznych twórcy, wyrazem jego postawy reformatorskiej oraz niezgody na porządek zastany w dziedzinie teatru lalek.

Fragment wypowiedzi programowej Janusza Ryl-Krystianowskiego:

TEATR ANIMACJI to teatr lalki, aktora i przedmiotu. Wyróżnia go od teatrów zwanych lalkowymi to, że chętnie korzysta z doświadczeń i tradycji teatru aktorskiego, będąc jednocześnie w opozycji do niego, ponieważ programowo posługuje się lalką i przedmiotem. Czynnikiem konstytutywnym sztuki teatru zwanego lalkowym jest proces animizacji – cud ożywiania – urzeczywistniany jako gra sceniczna za pomocą świadomej i celowej animacji. Stąd nazwa teatru. Teatr lalek w swej postaci klasycznej jest zaledwie jedną z wielu możliwości urzeczywistniania procesu ożywiania.

Do najważniejszych przedstawień w reżyserii Janusza Ryl-Krystianowskiego w Teatrze Animacji należą m.in.: Jaś i Małgosia Jana Brzechwy, Ribidi Rabidi Knoll Katarzyny Grajewskiej i Tadeusza Pajdały, Szałaputki Marii Joterki, Bajka o szczęściu Izabeli Degórskiej, Pozytywka Nijole Indriunaite, W beczce chowany Roberta Jarosza.

9 lutego 1985 otwarto filię na osiedlu Oświecenia (premierową sztuką był Diabelski gwizd Macieja K. Tondery w reżyserii Mieczysława Abramowicza)[2]. 29 stycznia 2014 roku dyrektorem Teatru Animacji został Marek Waszkiel, historyk teatru, badacz teatru lalek, wykładowca Akademii Teatralnej. Od 1 września 2017 dyrektorem jest Piotr Klimek[3].

Przypisy

  1. Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 225, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088.
  2. Wydarzenia w Poznaniu w 1985 roku. Część pierwsza, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/1986, s.182-183, ISSN 0137-3552
  3. Daria Petrak: Teatr Animacji w Poznaniu ma nowego dyrektora. poznan.pl, 2017-03-20. [dostęp 2018-01-05].

Bibliografia

  • Śmieszny staruszek, Błażej Kusztelski, Gazeta Poznańska nr 87/15.04.
  • Teatr Animacji Janusza Ryl-Krystianowskiego, Alicji Morawskiej-Rubczak, Poznań 2011.
  • 20 lat Teatru Animacji w Poznaniu, pod redakcją Katarzyny Grajewskiej, Poznań 2009.

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Ayuntamiento, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 67-72 HDR.jpg
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Town hall, Poznan, Poland
Distinctive emblem for cultural property.svg Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID 654353.