Tejmuraz II

Tejmuraz II
król Kartlii
Ilustracja
ilustracja herbu
podpis
król Kartlii
Okresod 1745
do 1762
PoprzednikAleksander III
NastępcaHerakliusz II
Dane biograficzne
DynastiaBagratydzi
Data urodzenia1700
Data śmierci1762

Tejmuraz II (ur. 1700, zm. 1762 w Astrachaniu[1] lub w Petersburgu[2]) – król Kachetii w latach 1744-1745, a następnie król Kartlii w latach 1745-1762.

Tron Kachetii objął w 1744, wskazany przez władcę perskiego Nadira Szaha Afszara. Tejmuraz II musiał zgodzić się na dalszą obecność perskich oddziałów wojskowych w Kachetii, zdołał jednak skłonić je do powstrzymania się od plądrowania kraju. Z kolei bezwzględne postępowanie Persów w sąsiedniej Kartlii doprowadziło do wybuchu powstania, któremu Nadir Szah Afszar, zajęty innymi sprawami politycznymi, nie był w stanie skutecznie przeciwdziałać. Zgodził się natomiast, by Tejmuraz II został królem Kartlii, podczas gdy królestwo Kachetii miał objąć jego syn Herakliusz II[3]. Koronacja Tejmuraza II odbyła się w katedrze Sweti Cchoweli, 1 października 1745. Była to pierwsza od 1632 koronacja władcy Kartlii wyznającego chrześcijaństwo[2].

Tejmuraz II i Herakliusz II blisko współpracowali, co sprawiło, że mimo nominalnego utrzymania podziału między Kartlią i Kachetią oba państwa wschodniogruzińskie zostały faktycznie zjednoczone[2][4]. Przeprowadzili liczne reformy wewnętrzne w zakresie wojskowości, sądownictwa, gospodarki[5]. W latach 1747-1749 król Kartlii przebywał w Persji, gdzie wykorzystując wewnętrzny zamęt po zamordowaniu Nadira uzyskał podporządkowanie Kartlii i Kachetii Borczalo[2]. Przed 1755 wygnał z Gruzji duchowieństwo katolickie[5].

W 1758 Tejmuraz II i Herakliusz II zawarli układ z królem Imeretii Solomonem I, w którym zobowiązywali się do wzajemnej pomocy w razie agresji tureckiej lub perskiej przeciwko rządzonym przez nich państwom[6]. Mimo tego sytuacja Kartlii i Kachetii była ciągle niestabilna, co skłoniło Tejmuraza II do poszukiwania sojusznika w Rosji. W 1760 król Kartlii osobiście wyjechał na spotkanie z carem. Proponował mu nawet wystąpienie Gruzinów przeciwko Persji i wykorzystanie armii gruzińskiej do osadzenia na tamtejszym tronie kandydata wskazanego przez Rosję[2]. Car nie zobowiązał się jednak do wspierania Gruzji[4]. Tejmuraz II zmarł w Rosji i został pochowany w soborze Zaśnięcia Matki Bożej w Astrachaniu[2].

Przypisy

  1. Baranowski B., Baranowski K.: Historia Gruzji. Warszawa, Wrocław: 1987, s. 119. ISBN 83-04-02345-8.
  2. a b c d e f Теймураз II
  3. Baranowski B., Baranowski K.: Historia Gruzji. Warszawa, Wrocław: 1987, s. 117. ISBN 83-04-02345-8.
  4. a b Baranowski B., Baranowski K.: Historia Gruzji. Warszawa, Wrocław: 1987, s. 118-119. ISBN 83-04-02345-8.
  5. a b АНТОНИЙ I
  6. Соломон I

Media użyte na tej stronie

Teimuraz II signature.svg
Signature of king Teimuraz II of Georgia
Coat of arms of Kingdom of Kakheti.svg
Autor: Samhanin, Licencja: CC0
Coat of arms of Kingdom of Kakheti according to Prince Vakhushti's atlas, c. 1745.
Vinogradov. Portrait of King Teimuraz II of Georgia. 1761.jpg
Portrait of King Teimuraz II of Georgia. The engraving by Efim Vinogradov and Evgeni Grekov based on the painting by Aleksey Antropov (1716—1795). Made during Teimuraz's visit to Russia in 1761. Now on display at the Pushkin Museum, Moskwa