Telektroskop
Treść tego artykułu może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Telektroskop – urządzenie służące do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z dźwiękiem[1], wynalezione i opatentowane w 1897 roku przez polskiego wynalazcę i prekursora „telewizji elektrycznej”[2] Jana Szczepanika[3].
Historia
Swój wynalazek Szczepanik zgłosił w Brytyjskim Urzędzie Patentowym (patent brytyjski nr 5031)[4] w roku 1897 jako „telektroskop, czyli aparat do reprodukowania obrazów na odległość za pomocą elektryczności”[4][5]. Urządzenie transmitowało obraz w barwach naturalnych wraz z dźwiękiem rozkładając go na punkty, które przekazywane były do odbiornika zamieniającego je ponownie na spójny kolorowy przekaz działając na identycznej zasadzie jaką stosuje dzisiejsza telewizja[6]. Pomimo dużego rozgłosu i uznania w krajach zachodnich telektroskop nie został wdrożony do produkcji ze względu na zbyt duży stopień skomplikowania i kosztowność. Dzięki telektroskopowi amerykański uczony Albert Abramson uznał Szczepanika za trzecią z osób, które w znaczący sposób przyczyniły się do powstania telewizji.
3 kwietnia 1898 wynalazek Szczepanika znalazł się na okładce New York Timesa, gdzie został opisany jako urządzenie "do transmisji kolorowych promieni"[7]. W 1898 Mark Twain opisał entuzjastycznie wynalazek Szczepanika w futurystycznym artykule From the "London Times" of 1904[8]. W roku 1900 Szczepanik przedstawił na Wystawie światowej w Paryżu udoskonalone urządzenie do przenoszenia obrazu na odległość – „telefot”[9].
Działanie
Działanie telektroskopu:[10]
- wykorzystując fizjologiczną właściwość oka ludzkiego, przez krótkotrwałą projekcję szybko po sobie następujących punktów można uzyskać wrażenie całości obrazu
- analiza obrazu przesyłanego telewizyjnie jest to rozbicie go na punkty i ponowne połączenie jego elementów
- transponowanie wartości świetlnych tych punktów na wartości elektryczne łatwe do transmisji i odwrotne postępowanie w urządzeniu odbiorczym
- konieczność utrzymywania ścisłej synchronizacji między stacją nadawczą i odbiorczą
- nowy zupełnie sposób sterowania promieniem świetlnym poprzez wychylanie go w dwóch prostopadłych do siebie kierunkach. Przypomina to zjawiska w lampie oscyloskopowej gdzie strumień elektronów wychylany jest przy pomocy pola elektrostatycznego lub magnetycznego
- powiązanie transmisji obrazu z dźwiękiem.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ : Jak Polacy budowali pierwszy telewizor. „Focus historia”, 23/12/2010. [dostęp 2011-03-12].
- ↑ Polska. Informator. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1977.
- ↑ Wiadomości 24.pl: Wielcy tarnowianie: Jan Szczepanik. Genialny wynalazca z Galicji. [dostęp 2011-03-12].
- ↑ a b Polska. Zarys encyklopedyczny. Warszawa: PWN, 1974.
- ↑ Muzeum Okręgowe w Tarnowie: Jan Szczepanik – polski Edison. [dostęp 2011-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-06)].
- ↑ Wynalazki i odkrycia (strona prywatna): Szczepanik Jan. www.wynalazki.mt.com.pl. [dostęp 2011-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-15)].
- ↑ Dr Johannes Horovitz: THAT NEW TELECTROSCOPE; Details of the Instrument That Is to Transmit Pictures Over a Telegraph Wire. SZCZEPANIK'S WEIRD MACHINE Claims of the Polish Schoolmaster as to What His Telectroscope Will Do and How It Does It -- A Scheme for the Transmission of Colored Rays (ang.). The New York Times. [dostęp 2016-05-16].
- ↑ Mark Twain: From the "London Times" of 1904 (ang.). [dostęp 2016-05-16].
- ↑ „Słownik historii Polski”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ według opisu ZSP1 w Krośnie
Bibliografia
- W. Jawsiewicki: Jan Szczepanik wielki wynalazca. Warszawa: 1961.
- Anna Pragłowska: Zapomniany wynalazca. O Janie Szczepaniku. Tarnów: 2002.
- Praca zbiorowa: Ocalić od zapomnienia. Patroni Tarnowskich ulic. Tarnów: 2004.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Unbalanced scales.svg: Booyabazooka
- derivative work: Mareklug talk
Ikonka wagi o nie zrównoważonych szalach, gdzie lżejsza szala została nieco podkoloryzowana gwoli dalszego podkreślenia zaistnienia braku równowagi