Telepraca

Telepraca lub praca zdalna – forma organizacji pracy polegająca na świadczeniu pracy poza jednostką organizacyjną pracodawcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Terminologia

Telepraca jest również nazywana „pracą zdalną”[1]. Osoba, która pracuje zdalnie jest znana jako „telepracownik”. Wielu telepracowników pracuje w domu. Inni, zwani czasami "cyfrowymi nomadami", okresowo przemieszczają się z miejsca na miejsce. Pracują z odległych od siedziby firmy miejsc, rozproszonych po całym świecie. Terminy "telepraca" i "teledojazdy" zostały wprowadzone przez Jacka Nillesa w 1973 roku[2]. Połączenie pracy zdalnej z pracą biurową nazywane jest "hybrydowym modelem pracy".[3]

Technologia

Najpopularniejsze technologie wykorzystywane w pracy zdalnej to telefon oraz narzędzia wykorzystujące Internet — poczta elektroniczna (e-mail), VPN, VoIP (np. Skype), narzędzia konferencyjne (telekonferencja, wideokonferencja), komunikatory internetowe oraz rozmaite narzędzia pracy grupowej (np. Microsoft SharePoint). Upowszechnienie pracy zdalnej jest także związane z dostępnością szerokopasmowego dostępu do Internetu, zwłaszcza szybkiego Internetu mobilnego (np. 3G, LTE).

W przypadku pracowników wykonujących większość pracy poza biurem (np. przedstawiciele handlowi) wyżej wymienione narzędzia umożliwiają stałe utrzymanie kontaktu z zasobami i pozostałymi pracownikami organizacji. Zawody wykorzystujące pracę zdalną to m.in: programista, grafik, copywriter, blogger, tłumacz[4], a także korepetytor[5].

Cele

Praca zdalna umożliwia pracodawcy ograniczenie kosztów m.in. powierzchni biurowej, mediów, a także wynajmu miejsc parkingowych. Korzyścią dla pracownika są z kolei m.in. niższe koszty i oszczędność czasu związana z dojazdami do pracy. Ta forma organizacji pracy pozwala aktywizować pracowników mieszkających na obszarach wiejskich, gorzej rozwiniętych gospodarczo, oddalonych od dużych ośrodków miejskich, a także osoby niepełnosprawne. Praca zdalna powoduje również ograniczenie ruchu samochodowego i związanego z nim zanieczyszczenia środowiska.

Telepraca umożliwia pracownikom łatwiejsze pogodzenie obowiązków służbowych ze sprawami osobistymi i rodzinnymi[6].

Ograniczenia

Telepraca wymaga sprawnie funkcjonującej sieci telekomunikacyjnej oraz dobrze zdefiniowanej metody rozliczania czasu pracy. Stwarza także nowe wyzwania z punktu widzenia bezpieczeństwa informacji[7].

W Polsce pracę zdalną m.in. z powodu niespójnej interpretacji przepisów BHP wykonuje jedynie 3% pracowników (dla porównania w Europie – 15%)[8][9]. Jednocześnie zgodnie z art. 6717 Kodeksu pracy w przypadku pracy zdalnej wyłączeniu podlegają niektóre wymagania BHP (art. 212 pkt. 4, rozdział III działu X oraz art. 233)[10]. Podejmując pracę zdalną będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, podpisuje się porozumienie z pracodawcą o telepracy. Porozumienie zawiera np.:

  • miejsce wykonywanie pracy
  • zobowiązania lub zrzeczenie się zobowiązań dotyczących np.: płatności na media (woda, prąd, gaz, ogrzewanie, dostęp do Internetu)
  • zgodę na weryfikację miejsca wykonywania pracy przez pracodawcę
  • sposób komunikacji i raportowania o wykonywanych zadaniach.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Adam Birski. Telepraca – formy organizacyjne i możliwości rozwoju. „Przegląd Organizacji”. 2, s. 26, 2005. 
  2. ↑ Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie: Telepraca – zeszyt informacyjny. czerwiec 2016. [dostęp 2018-03-16].
  3. ↑ Powrót do biura po pandemii? Hybrydowy model pracy sprawdzi się w polskiej branży IT, Forbes.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  4. ↑ Praca zdalna – Gdzie szukać ofert pracy + 5 pomysłów na zawód.. Pracawsieci.net, 2017-11-14. [dostęp 2017-12-16].
  5. ↑ Praca zdalna – 43 Pomysły na zawód w 2020 r. (Gdzie szukać + zarobki). Mój Startup, 2020-07-02. [dostęp 2020-07-11].
  6. ↑ prnews.pl http://prnews.pl/marketing-i-pr/biuro-w-ogrodzie-dlaczego-polacy-stronia-od-pracy-w-domu-61505.html Biuro w ogrodzie – dlaczego Polacy stronią od pracy w domu? (Dostęp:2011-05-26)]
  7. ↑ Bezpieczeństwo telepracy. IPSec.pl, 2007.
  8. ↑ Telepraca blokowana przez BHP i definicje. Rzeczpospolita, 2011.
  9. ↑ Telepraca a obowiązki pracodawcy w zakresie BHP. Podatki.biz, 2011.
  10. ↑ Art. 6717 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510).

Bibliografia

  • Alvin Toffler, Trzecia fala (The Third Wave)
  • Jack Nilles, Telepraca – Strategie kierowania wirtualną załogą