Temburong

Temburong
Daerah Temburong
dystrykt
Ilustracja
Park Narodowy Ulu Temburong
Państwo Brunei
SiedzibaBangar
Kod ISO 3166-2BN-TE
Powierzchnia1 288 km²[1]
Populacja (2014)
• liczba ludności

10 908[2]
• gęstość8,47 os./km²
Położenie na mapie Brunei
Położenie na mapie

Temburong (malajski Daerah Temburong) – jeden z czterech dystryktów Brunei, zajmujący wschodnią część kraju. Stolicą jest Bangar[3].

Geografia

Temburong jest eksklawą, oddzieloną od reszty terytorium państwa przez Malezję i wody Zatoki Brunei. Dystrykt ma powierzchnię 1 288 km². Północna część dystryktu porośnięta jest lasami mangrowymi i poprzecinana licznymi rzekami. Znajdują się tu wyspy Pulau Selirong, Pulau Siarau oraz mniejsze Pulau Kitang, Pulau Selanjak i Pulau Tarap[4]. Najważniejszą rzeką jest przepływająca przez stolicę Sungai Temburong. Inne większe z nich to Sungai Pandaruan, tworząca zachodnią granicę dystryktu, Sungai Labu – duży dopływ Temburongu, Sungai Duwau Besar, Aloh Besar oraz płynąca wschodnią granicą Sungai Bangau. Na Sungai Pandaruan leży wyspa Pulau Kibi, a na Sungai Temburong – Pulau Pituat[5]. Południe dystrktu tworzą porośnięte lasem deszczowym góry poprzecinane głębokimi dolinami rzecznymi o stromych stokach z najwyższym szczytem Brunei – Pagonprick[6].

Ludność

Według danych z 2014 roku zamieszkuje tu ponad 10 000 osób.

Transport

Ze względu na bogatą sieć rzeczną i nieprzystępne środowisko naturalne istotną rolę odgrywa transport wodny. Istnieje tu jednak kilka dróg krzyżujących się w stolicy. Z zachodu na wschód dystrykt przecina ciąg Jalan Ujong-Jalan Labu. W kierunku południowym odchodzą od niej Jalan Batang Duri[3] i Jalan Selapon[7].

Ochrona przyrody

Wschód słońca ze szczytu Pagonprick

Dystrykt Temburong jest najcenniejszym przyrodniczo obszarem Brunei. Dużą jego część pokrywają obszary chronione. Południowe górzyste lasy deszczowe pokrywa Batu Apoi Forest Reserve, w którego skład wchodzi Park Narodowy Ulu Temburong, pierwszy w Brunei park narodowy o powierzchni ok. 550 km²[6]. Na północny zachód stąd znajduje się Peradayan Forest Reserve[8]. Lasy mangrowe porastające północ dystryktu objęte są Labu Forest Reserve, zaś wyspa Selirong w całości stanowi Palau Selirong Forest Recreation Park[5]. W ramach programu Heart of Borneo planowane jest przekształcenie istniejących form w obszary ochrony ścisłej: Batu Apoi National Park, Labu-Selirong Wildlife Sanctuary oraz Peradayan Nature Reserve[9].

Podział administracyjny

Mukimy dystryktu Temburong

W skład dystryktu wchodzi 5 mukimów[10]:

  • Amo
  • Bangar
  • Batu Apoi
  • Bukok
  • Labu

Przypisy

  1. Lonely Planet, Daniel Robinson, Joshua Samuel Brown, Adam Karlin, Simon Richmond, Iain Stewart, Richard Waters: Lonely Planet Borneo. Lonely Planet, 2012-06-01. ISBN 978-1-74220-652-3. [dostęp 2015-11-12]. (ang.)
  2. Temburong District - Cities By Population (ang.). populationlist.com. [dostęp 2015-11-12].
  3. a b Wendy Hutton: Adventure Guide:East Malaysia. 1997, s. 163.
  4. Geronimo Silvestre: The Coastal Resources of Brunei Darussalam: Status, Utilization and Management. 1992, s. 149-150.
  5. a b Jack Cox: Initial Surveyes of Crocodiles and Habitat at Pulau Selirong Forest Recreation Park and Other Areas of Brunei Bay, Brunei Darussalam. May and July 2006. Technical Report for Forestry Dep.. 2006. [dostęp 2013-10-09].
  6. a b WWF: The Environmental Status 2012 of the Heart of Borneo Text. WWF, 2012. [dostęp 2013-10-06].
  7. Jalan Selapon na Google Maps. [dostęp 2013-10-08].
  8. Peradayan Forest Reserve na stronie zoos.org (ang.). 2004-11-17.
  9. Ministry of Industry and Primary Resources of Negara Brunei Darussalam: Heart of Borneo. Project Implementation Framework Negara Brunei Darussalam. [dostęp 2013-10-10].
  10. Brunei Postcode. 2013-10-07.

Media użyte na tej stronie

SunriseOverBukitPagonAC1.jpg
Autor: Accassidy, Licencja: CC BY 3.0
Sunrise from the ridge of Bukit Pagon, looking East over Sarawak towards Kalimantan. From Ulu Temburong expedition 1982. Alan Cassidy photo.
A walk in nature.jpg
Autor: SomeBaL_, Licencja: CC BY-SA 2.0
A suspension footbridge in Ulu Temburong National Park — in the isolated Temburong District of western Brunei, northwestern Borneo (island).
Temburong mukims.png
Map of the mukims (subdivisions) of the Temburong District of Brunei, in the northwest of the island of Borneo.
  • An isolated territorial enclave separated from the rest of Brunei by the Sarawak State of Malaysia.
Created by Rarelibra 21:37, 11 September 2006 (UTC) for public domain use, using MapInfo Professional v8.5 and various mapping resources.
Locator map Temburong in Brunei.svg
Locator map of the Temburong District of Brunei — on northwestern Borneo island.
  • An isolated territorial enclave separated from the rest of Brunei by the Sarawak State of Malaysia.