Temida (tytanida)
| ||||
Występowanie | mitologia grecka | |||
---|---|---|---|---|
Atrybuty | róg obfitości, waga, miecz, opaska na oczach | |||
Siedziba | Olimp | |||
Teren kultu | starożytna Grecja | |||
Rodzina | ||||
Ojciec | Uranos | |||
Matka | Gaja | |||
Mąż | Zeus | |||
Dzieci | Hory (Eunomia, Dike, Ejrene), Astraja, Eridanos |
Temida (gr. Θέμις Thémis, łac. Themis) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie sprawiedliwości, prawa i wiecznego porządku.
Temida uchodziła za córkę Uranosa i Gai. Zanim Zeus poślubił Herę, pojął za małżonkę Temidę. Z ich związku narodziły się trzy hory[1] – Eunomia, Dike, Ejrene[2] – oraz trzy Mojry (według popularniejszej teorii Mojry istniały wraz z Chaosem i po nim), a także dziewica Astraja (uosobienie sprawiedliwości) oraz nimfa rzeki Erydanu (Eridanos)[3]. Niektórzy podają, że owocem tego związku miały być Hesperydy[4].
Według mitografów i filozofów Temida miała być główną doradczynią Zeusa. Przypisuje się jej między innymi, że to ona radziła Zeusowi wziąć skórę z Amaltei. Według Jana Parandowskiego przewidziała wojnę trojańską[5]. Jako jedyna z pierwszej generacji bóstw, pozostała na Olimpie. Tradycyjnie Temida była przedstawiana z wagą i mieczem, niekiedy z opaską na oczach[1]. Opaska na oczach symbolizuje bezstronność. W wielu miastach greckich miała świątynie, często w pobliżu świątyń Gai lub Demeter[1].
Figury Temidy często występują na sali sądowej. Jej postać widnieje także na pieczęci stanowej Nowego Jorku. W Polsce można ją zobaczyć w herbie Janowca Wielkopolskiego.
Przypisy
- ↑ a b c J. Parandowski, Mitologia, Poznań 1989, s. 121.
- ↑ J. Parandowski, Mitologia, Warszawa 1978, s. 159.
- ↑ P. Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, s. 341.
- ↑ Hesperydy, w: A. Adamowicz i in., Encyklopedyja powszechna, T. 11, Gui.–Hof., s. 710.
- ↑ J. Parandowski, Mitologia, Poznań 1989, s. 174.
Bibliografia
- Adamowicz A. i in.: Encyklopedyja powszechna. T. 11: Gui.–Hof. Warszawa: 1862.
- Grimal P.: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: 1987. ISBN 83-04-01069-0.
- Parandowski J.: Mitologia. Warszawa: 1978.
- Parandowski J.: Mitologia. Poznań: 1989. ISBN 83-210-0677-9.
- Temida. WIEM (encyklopedia). [dostęp 2012-02-11].
Media użyte na tej stronie
Autor: LukaszKatlewa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura Temidy w Sądzie Rejonowym w Gdańsku
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Marsyas (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Chairestratos: Themis. Marble, c. 300 BC. Found in Rhamnonte, at the temple of Nemesis. Dedicated to Themis by Megacles. National Archaological Museum of Athens.