Tenskwatawa
Tenskwatawa (w innych źródłach – Tenkswatawa bądź Elskwatawa) zwany Prorokiem (1775-1834) – prorok i przywódca religijny z plemienia Szaunisów (Szawanezów), brat wodza Tecumseha. Jego imię znaczyło "Otwarte Drzwi". Jego wizje przyczyniły się do zespolenia konfederacji plemion indiańskich, które pod wodzą jego brata walczyły ze Stanami Zjednoczonymi
Po porażce w bitwie pod Tippecanoe, gdzie dowodził w miejsce nieobecnego Tecumseha został pozbawiony pozycji i wpływów. Pozostał jednak w gronie wodzów indiańskiej konfederacji aż do śmierci Tecumseha w bitwie pod Thames. Bezskutecznie zabiegał o odzyskanie wpływów, ostatecznie wrócił do Stanów Zjednoczonych w 1825 r., aby w następnym roku założyć wioskę w miejscu obecnego Kansas City, gdzie zmarł w dziesięć lat później.
W kulturze
W serii książek Longina Jana Okonia o Tecumsehu i jego fikcyjnym polskim towarzyszu - Ryszardzie Kosie, postać Tenskwatawy (według autora, był bratem bliźniakiem Tecumseha) przedstawiona jest w zdecydowanie negatywnym świetle - najpierw wykorzystuje sztuczki "magiczne" do zbudowania swojej pozycji, potem ujawnia się jego alkoholizm, który ostatecznie stał się przyczyną klęski pod Tippecanoe - gdzie Prorok najpierw zezwolił wojownikom na spożycie alkoholu, przez co wielu było niezdolnych do walki, a następnie zachęcał ich do beznadziejnego ataku na Amerykanów - choć większość wodzów wolała wycofać się przez bagna, aby ocalić jak najwięcej Indian. W książce Tecumseh sam zabija brata za nieudolność, którą określa jako zdradę.
Bibliografia
- Grabowski Jan, Historia Kanady, Warszawa 2001, s. 125-126.
Media użyte na tej stronie
Ten-sqúat-a-way, The Open Door, Known as The Prophet, Brother of Tecumseh. “The ‘Shawnee Prophet,’ is perhaps one of the most remarkable men, who has flourished on these frontiers for some time past. This man is brother of the famous Tecumseh, and quite equal in his medicines or mysteries, to what his brother was in arms; he was blind in his right eye, and in his right hand he was holding his ‘medicine fire,’ and his ‘sacred string of beads’ in the other. With these mysteries he made his way through most of the North Western tribes, enlisting warriors wherever he went, to assist Tecumseh in effecting his great scheme, of forming a confederacy of all the Indians on the frontier, to drive back the whites and defend the Indians’ rights; which he told them could never in any other way be protected . . . [he] had actually enlisted some eight or ten thousand, who were sworn to follow him home; and in a few days would have been on their way with him, had not a couple of his political enemies from his own tribe... defeated his plans, by pronouncing him an imposter . . . This, no doubt, has been a very shrewd and influential man, but circumstances have destroyed him . . . and he now lives respected, but silent and melancholy in his tribe.” Records show that the Prophet was living west of the Mississippi by 1830, which suggests that Catlin painted this portrait at Fort Leavenworth (in today’s Kansas) on his earliest journey to the West. (Catlin, Letters and Notes, vol. 2, no. 49, 1841, reprint 1973; Truettner, The Natural Man Observed, 1979)