Teodor Musioł

Teodor Stanisław Musioł

prof. Teodor Musioł w swoim gabinecie w latach 80. XX wieku
Data i miejsce urodzenia	1 listopada 1910 Paniówki
Data i miejsce śmierci	4 marca 1995 Opole
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia wychowania
Alma Mater	Wolna Wszechnica Polska
Doktorat	15 grudnia 2005
Habilitacja	23 września 2014
Uczelnia	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu
Odznaczenia

Teodor Stanisław Musioł (ur. 1 listopada 1910 w Paniówkach, zm. 4 marca 1995 w Opolu) – polski pedagog specjalizujący się w historii wychowania, inicjator utworzenia w Opolu Wyższej Szkoły Pedagogicznej, dyrektor Instytutu Śląskiego, nauczyciel akademicki, działacz partyjny.

Życiorys

Paniówki, rodzinna miejscowość Teodora Musioła

Wolna Wszechnica Polska w Warszawie, miejsce studiów T. Musioła

Wczesne lata i młodość

Urodził się w 1910 roku w Paniówkach koło Gliwic^[1]. Szkołę średnią ukończył w Mysłowicach. Po otrzymaniu dyplomu nauczyciela w 1930 roku pracował w szkołach w powiecie rybnickim, a następnie w Lublińcu. W tym czasie równocześnie studiował pedagogikę społeczną w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, m.in. pod kierunkiem wybitnej znawczyni zagadnień pedagogicznych prof. Heleny Radlińskiej^[2]. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez hitlerowców i przebywał w więzieniach w: Lublińcu, Wrocławiu, Budziszynie, Dreźnie, Monachium, po czym znalazł się na prawie 5 lat w obozie koncentracyjnym w Dachau^[3].

Działalność w Opolu

DS „Mrowisko”, pierwszy akademik WSP, powstały z inicjatywy T. Musioła

Po zakończeniu wojny w 1945 roku wrócił na Śląsk i tam pełniąc wiele odpowiedzialnych funkcji, w tym kuratora szkolnego i kierownika Wydziału Oświaty Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu, stał się jednym z głównych organizatorów opolskiej nauki oraz oświaty^[4]. W latach 1945–1948 należał do PPR, od 1948 roku należał do PZPR^[5].

Od schyłku 1952 roku opowiadał się za utworzeniem w Opolu szkoły wyższej o profilu pedagogicznym^[6]. Forsując tą idę, mając poparcie wojewódzkich władz partyjnych wszedł na drogę faktów dokonanych i zaczął w 1954 roku budowę miasteczka akademickiego w Opolu w trójkącie wykreślonym biegiem ulic: Katowicka-Grunwaldzka-Oleska^[7]. Ostatecznie po negocjacjach z władzami wrocławskiej WSP, przekonał je w listopadzie 1954 roku do przeniesienia tej uczelni z Wrocławia do Opola, co dało początek pierwszej opolskiej wyższej uczelni – Wyższej Szkoły Pedagogicznej^[8]. W grudniu tego samego roku powstał z jego inicjatywy „Kwartalnik Opolski”, pierwszy na Śląsku Opolskim periodyk naukowy^[9].

W 1958 roku należał do głównych orędowników reaktywowania w Opolu Instytutu Śląskiego^[10], którego dyrektorem był potem w latach 1963–1964^[11]. W 1960 roku uzyskał na opolskiej WSP tytuł naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie pedagogiki, jako jedna z pierwszych osób w dziejach uczelni, a następnie kolejno doktora habilitowanego i profesora^[12] W latach 60. XX wieku otrzymał stanowisko docenta^[13]. W 1973 roku po utworzeniu Instytutu Pedagogiki WSP został jego pierwszym dyrektorem^[14].

W 1985 roku był promotorem pierwszego w dziejach opolskiej WSP doktoratu honoris causa, który otrzymał prof. Bogdan Suchodolski^[15]. Zmarł 4 marca 1995 roku w Opolu^[16].

Główny gmach WSP, obecnie UO, wzniesiony w latach 50. XX wieku

Jest autorem 200 pozycji, w tym m.in. książek: Dachau, Listy z Dachau, Szkolnictwo polskie w rejencji opolskiej w latach 1919–1939. Na jego seminariach powstało 350 prac magisterskich, 37 doktorskich i 8 habilitacyjnych^[17].

21 lipca 1972 roku odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej^[18]. Ponadto był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Prof. dr hab. Teodor Musioł, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-02-22] .
• S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004.