Teodora (cesarzowa bizantyńska)

Teodora
cesarzowa bizantyńska (z Zoe)
Okres	1042
Poprzednik	Michał V Kalafates
Następca	Konstantyn IX Monomach
cesarzowa bizantyńska
Okres	od 1055 do 31 sierpnia 1056
Poprzednik	Konstantyn IX Monomach
Następca	Michał VI Stratiotikos
Dane biograficzne
Dynastia	macedońska
Data urodzenia	981
Data śmierci	31 sierpnia 1056
Ojciec	Konstantyn VIII
Matka	Helena
Moneta

Teodora (981 - 31 sierpnia 1056) – cesarzowa Bizancjum od 11 stycznia 1055.

Życiorys

Córka cesarza Konstantyna VIII i jego żony Heleny. Młodsza siostra Zoe. Obdarzona silnym charakterem i urodą, Teodora odmówiła swojej ręki następcy tronu - Romanowi III Argyrosowi (ten ożenił się więc w 1028 z jej siostrą Zoe).

W 1042 Teodora przez kilka miesięcy współrządziła z Zoe. Potem jej siostra wyszła za mąż po raz trzeci za Konstantyna IX Monomacha, a Teodora zrzekła się tronu na jego korzyść. Po śmierci Konstantyna mimo swoich 70 lat, Teodora z właściwym sobie wigorem sięgnęła znowu po koronę. Jednak wbrew oczekiwaniom nie wyszła za mąż, uważając, że małżeństwo mogłoby ją pozbawić władzy, tak jak to zdarzyło się z jej siostrą Zoe. Teodora nie rozdzieliła nowych stanowisk, co było w zwyczaju, lecz rządziła sama otaczając się tylko ludźmi z jej najbliższego otoczenia. Jej panowanie nie trwało długo. Rok później poważnie zachorowała i będąc na łożu śmierci, jako kobieta bezdzietna i ostatnia z dynastii, wybrała na swojego następcę swojego faworyta - byłego ministra wojny Michała Stratiotikosa. Zmarła 31 sierpnia 1056 roku, a wraz z nią wygasła dynastia macedońska.

Bibliografia

• G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. H. Evert - Kappesowej, wyd.3 Warszawa 2008.
• R. Browning, Cesarstwo Bizantyńskie, przeł. G. Żurek, Warszawa 1997.
• K. Zakrzewski, Historia Bizancjum, wyd.2 Kraków 1999.
• M. Angold, Cesarstwo Bizantyńskie: 1025-1204: historia polityczna, przeł. W. Brodzki, Kraków 1993.

gwiazdką * oznaczono monarchów nienależących do dynastii Dynastia teodozjańska 395–457 Arkadiusz (395–408) • Teodozjusz II (408–450) • Pulcheria • Marcjan (450–457) Dynastia leońska 457–518 Leon I (457–474) • Leon II (474) • Zenon Izauryjczyk (474–491) • Bazyliskus (475–476)* • Anastazjusz I (491–518) Dynastia justyniańska 518–602 Justyn I (518–527) • Justynian I Wielki (527–565) • Justyn II (565–578) • Tyberiusz II Konstantyn (578–582) • Maurycjusz (582–602) • Fokas (602–610)* Dynastia heraklijska 610–711 Herakliusz (610–641) • Konstantyn III (641) • Herakleonas (641) • Konstans II (641–668) • Konstantyn IV Pogonatos (668–685) • Justynian II Rhinotmetos (685–695 i 705–711) • Leoncjusz II (695–698)* • Tyberiusz III (698–705)* • Filipikos Bardanes (711–713)* • Anastazjusz II (713–715)* • Teodozjusz III (715–717)* Dynastia izauryjska 717–802 Leon III Izauryjczyk (717–741) • Artabasdes (741–743) • Konstantyn V Kopronim (741–775) • Leon IV Chazar (775–780) • Konstantyn VI (780–797) • Irena (797–802) Dynastia Niceforów 802–813 Nicefor I Genik (802–811) • Staurakios (811) • Michał I Rangabe (811–813) • Leon V Armeńczyk (813–820)* Dynastia amoryjska 820–867 Michał II Amoryjczyk (820–829) • Teofil (829–842) • Michał III Metystes (842–867) Dynastia macedońska 867–1057 Bazyli I (867–886) • Leon VI Filozof (886–912) • Aleksander (912–913) • Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) • Roman I Lekapen (920–944) • Roman II (959–963) • Nicefor II Fokas (963–969) • Jan I Tzimiskes (969–976) • Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) • Konstantyn VIII (1025–1028) • Roman III Argyros (1028–1034) • Michał IV Paflagończyk (1034–1041) • Michał V Kalafates (1041–1042) • Zoe (1042) • Konstantyn IX Monomach (1042–1055) • Teodora (1055–1056) • Michał VI Stratiotikos (1056–1057) • Izaak I Komnen (1057–1059)* Dynastia Dukasów 1059–1081 Konstantyn X Dukas (1059–1067) • Roman IV Diogenes (1068–1071) • Michał VII Dukas (1071–1078) • Nicefor III Botaniates (1078–1081) Dynastia Komnenów 1081–1185 Aleksy I Komnen (1081–1118) • Jan II Komnen (1118–1143) • Manuel I Komnen (1143–1180) • Aleksy II Komnen (1180–1183) • Andronik I Komnen (1183–1185) Dynastia Angelosów 1185–1204 Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) • Aleksy III Angelos (1195–1203) • Aleksy IV Angelos (1203–1204) • Mikołaj Kanabos (1204)* • Aleksy V Murzuflos (1204)* Dynastia Laskarysów 1204–1261 Teodor I Laskarys (1204–1221) • Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) • Teodor II Laskarys (1254–1258) • Jan IV Laskarys (1258–1261) Dynastia Paleologów 1259–1453 Michał VIII Paleolog (1259–1282) • Andronik II Paleolog (1282–1328) • Andronik III Paleolog (1328–1341) • Jan V Paleolog (1341–1391) • Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* • Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* • Andronik IV Paleolog (1376–1379) • Jan VII Paleolog (1390) • Manuel II Paleolog (1391–1425) • Jan VIII Paleolog (1425–1448) • Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)