Teodozy Lubieniecki

Teodozy Lubieniecki

Teodozy Rudnicki-Lubieniecki

Kraj działania	I Rzeczpospolita
Data urodzenia	ok. 1698
Data śmierci	1751
Biskup łucko-ostrogski
Okres sprawowania	1730-1751
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	greckokatolicki
Nominacja biskupia	1730
Sakra biskupia	brak danych

Teodozy Lubieniecki (Rudnicki-Lubieniecki) herbu Sas (ur. ok. 1698, zm. na przełomie października i listopada 1751) – unicki biskup łucki i ostrogski, igumen Monasteru Poczajowskiego.

Życiorys

Ur. na Wołyniu w rodzinie obrządku łacińskiego; był synem Aleksandra i Marianny z Tymińskich, starszym bratem Stefana (Sylwestra). Gałąź Sasów Lubienieckich przybrała przydomek Rudnickich, prawdopodobnie od wsi Rudniki. Uczył się przez 6 lat (ok. 1714-1720) w seminarium misjonarzy albo teatynów we Lwowie. Wstąpił do zakonu bazylianów – był ihumenem Monasteru Poczajowskiego i rektorem kolegium bazyliańskiego w Hoszczy na Wołyniu oraz uzyskał godność archimandryty (opata) kaniowskiego. Brał udział w kongresie hierarchii unickiej w r. 1725 w Łucku i w elekcji A. Szeptyckiego na koadiutora metropolity L. Kiszki w r. 1728 we Włodzimierzu. W r. 1727 król mianował go koadiutorem bpa łuckiego Józefa Wyhowskiego (funkcji tej zapewne nie objął). Po śmierci Wyhowskiego został w r. 1730 biskupem łuckim i ostrogskim, z honorowym tytułem egzarchy metropolii, przysługującym biskupom łuckim od końca XVI wieku. W 1742 r. podjął zabiegi o godność koadiutora metropolity z prawem następstwa, ale na razie bez skutku. W r. 1743 brał udział w kapitule generalnej dubieńskiej zakonu bazylianów jako legat z ramienia króla. Dn. 4 stycznia 1746 otrzymał z łaski królewskiej bogatą archimandrię żydyczyńską, a po śmierci metropolity Atanazego Szeptyckiego (30 listopada < 10 grudnia > 1746) nominację na upragnioną metropolię kijowską (28 stycznia 1747). Metropolitą jednak nie został. Zrzekł się nominacji, a otrzymał ją abp połocki Florian Hrebnicki (5 stycznia 1748), zalecony królowi w imieniu papieża przez kardynała Albaniego, protektora Polski.

Opublikował we Lwowie w r. 1748 „Vindicatio genuini sensus ecclesiae catholicae Ruthenae”. Zmarł pod koniec października lub na początku listopada 1751 roku.

Bibliografia

• Lubomir Bieńkowski: Lubieniecki (Rudnicki-Lubieniecki) Teodozy h. Sas (ok. 1698-1751). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XVII. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1972, s. 608-609 (tamże bibliografia).
• Isydorus Patrylo: Archiepiscopi-metropolitani Kievo-Halicienses attentis praescriptis M. P. «Cleri sanctitatis». Romae, 1962.
• Congregationes particulares Ecclesiam Catholicam Ucrainae et Bielarusjae spectantes. Romae: Wyd. A. G. Welykyj, 1957 II.
• Documenta pontificum Romanorum historiam Ucrainae illustrantia. Romae: Wyd. A. G. Welykyj, 1954 II.
• Epistolae metropolitarum Kioviensium Catholicorum... Romae: Wyd. A. O. Welykyj, 1959.
• Ks. Kazimierz Dola: Katalog arcybiskupów i biskupów rezydencjalnych eparchii polskich obrządku grecko-unickiego od Unii Brzeskiej (1596) do roku 1945. [w:] Historia Kościoła w Polsce. T. II: 1764-1945, cz. 2: 1918-1945. Poznań-Warszawa, 1979, s. 304-311.
• Dmytro Blažejowskyj: Hierarchy of the Kyivan Church (861-1990). Romae, 1990.
• Іриней Назарко: Київські і галицькі митрополити: біографічні нариси (1590-1960). Рим, 1960.