Teofano (cesarzowa bizantyńska)

Teofano
cesarzowa bizantyńska
Okres	od 959 do 969
Jako żona	Romana II, Nicefora II Fokasa
Dane biograficzne
Dynastia	macedońska
Mąż	Roman II od 956
Dzieci	Bazyli II, Konstantyn VII, Anna
Mąż	Nicefor II Fokas

Teofano – cesarzowa bizantyńska.

Życiorys

Była córką szynkarza Anastaso, która zmieniła imię na Teofano. W 956 poślubiła Romana II. Mieli troje dzieci:

• Bazylego II Bułgarobójcę – kolejnego cesarza
• Konstantyna VIII – kolejnego cesarza
• Annę Porfirogenetkę – żonę wielkiego księcia kijowskiego – Włodzimierza I Wielkiego

W 959 r. została cesarzową. Pod jej wpływem Roman II zamknął matkę i siostry w klasztorze. Teofano miała się też przyczynić do zamordowania żyjącego na wygnaniu Stefana Lekapena. W imieniu synów sprawowała władzę od 15 marca do 15 sierpnia 963 roku. Pomogła^[1] osiągnąć tron Niceforowi II Fokasowi. Została też jego żoną. Związała się jednak z Janem I Tzimiskesem, który stał się jej kochankiem. Pod jej wpływem zorganizowano spisek na życie Nicefora II (10/11 grudnia 969 r.). Jan I Tzimiskes wstąpiwszy na tron pod wpływem opinii publicznej zesłał ją na wyspę Prote. Po jej próbie powrotu do stolicy w 970 roku została ponownie zesłana, tym razem do Damidion w Armenii. Gdy tron objął jej syn Bazyli II (976) powróciła do Konstantynopola, ale nie odegrała już politycznej roli.

Była przedstawiana przez historyków bizantyńskich jako wcielenie zła. Oskarżano ją o otrucie Konstantyna VII i męża Romana II. Jej postać uwieczniono w literaturze popularnej m.in. W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu.

Przypisy

Bibliografia

• Maciej Salamon, Teofano [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2002, s. 467-468.