Teofil Maresch

Teofil Maresch
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1888
Brzeżany, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

18 października 1972
Liverpool, Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

19141972

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Wojskowy Sąd Okręgowy Nr I
Najwyższy Sąd Wojskowy
Departament Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych
Naczelne Dowództwo

Stanowiska

szef sądu
sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego
zastępca szefa departamentu
szef departamentu
naczelny szef służby sprawiedliwości

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Teofil Karol Maresch (ur. 1 sierpnia 1888 w Brzeżanach, zm. 18 października 1972 w Liverpoolu) – generał brygady Wojska Polskiego, Zastępca Przewodniczącego Głównego Sądu Koleżeńskiego Związku Legionistów Polskich od 1936 roku[1].

Życiorys

Teofil Karol Maresch urodził się 1 sierpnia 1888 w Brzeżanach, w rodzinie Ferdynanda (ur. 1843, powstaniec styczniowy, dyrektor Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego w Brzeżanach[2]), i Marceli z Wereszczyńskich. W 1907 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Brzeżanach[3][4]. W 1912 ukończył studia we Lwowie, gdzie działał w Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckim. Pracował potem jako adwokat. W okresie sierpień 1914 – lipiec 1917 w I Brygadzie Legionów Polskich. Podporucznik z października 1914. Po kryzysie przysięgowym powrócił do praktyki adwokackiej.

12 czerwca 1919 został przyjęty do Korpusu Sądowego Wojska Polskiego z byłych Legionów Polskich z zatwierdzeniem w stopniu kapitana[5]. 20 czerwca tego roku został przydzielony do Sądu Wojskowego Okręgu Generalnego w Warszawie[6]. W styczniu 1921 został kierownikiem Wojskowego Sądu Rejonowego Modlin. W 1922 został zweryfikowany w stopniu majora, w korpusie oficerów sądowych ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Z dniem 1 sierpnia 1926 został przeniesiony do Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr I w Warszawie na stanowisko podprokuratora[7]. Posądzany o udział w zatuszowaniu sprawy gen. Włodzimierza Zagórskiego.

12 kwietnia 1927 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 5. lokatą w korpusie oficerów sądowych[8]. 24 kwietnia 1928 Prezydent RP mianował go sędzią orzekającym w wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przeniósł z Prokuratury przy WSO Nr I do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr I na stanowisko sędziego orzekającego[9][10]. W 1930 został przeniesiony z Departamentu Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr I w Warszawie na stanowisko szefa sądu[11]. 29 stycznia 1932 został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 2. lokatą w korpusie oficerów sądowych[12]. 10 marca 1932 prezydent RP mianował go sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego, a minister spraw wojskowych przeniósł z Wojskowego Sądu Okręgowego Nr I do Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie na stanowisko sędziego[13]. 20 maja tego samego roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy szefa Departamentu Sprawiedliwości MSWojsk[14][4][15]. 27 stycznia 1933 został mianowany z dniem 1 stycznia 1933 szefem Departamentu Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych i Naczelnym Prokuratorem Wojskowym[16]. W latach 30. był prezesem podolskiego koła Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich[17]. Na generała brygady został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 16. lokatą w korpusie generałów[18]. We wrześniu 1939 był naczelnym szefem służby sprawiedliwości w Naczelnym Dowództwie WP.

Po kampanii wrześniowej internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[19]. W 1941 rząd I. Antonescu wydał go znalazł się w niewoli niemieckiej. Jeden z jedenastu polskich generałów więzionych przez Niemców w Dorsten i Dössel podczas II wojny światowej.

Po uwolnieniu z oflagu w 1945 do kwietnia 1948 mieszkał we Francji. Potem został przeniesiony do Anglii, gdzie po demobilizacji osiadł i gdzie zmarł 18 października 1972 w Liverpoolu[20].

Żonaty z Janiną Wolberzanką, tłumaczką dzieł niemieckich i francuskich. Uczęszczał do gimnazjum w Brzeżanach razem z Edwardem Rydzem-Śmigłym.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
  2. Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 296.
  3. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Brzeżanach za rok szkolny 1907. Brzeżany: 1907, s. 88.
  4. a b Stawecki 1994 ↓, s. 215.
  5. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 79 z 1919 roku, poz. 2650.
  6. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 76 z 1919 roku, poz. 2460.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 9 sierpnia 1926 roku, s. 251.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 118.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 113, 161.
  10. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 692.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 21.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 30 stycznia 1932 roku, s. 97.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 220, 242.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 408.
  15. Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 129 autorzy podali, że w maju 1932 został zastępcą szefa departamentu i naczelnym prokuratorem wojskowym.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 79.
  17. Winobranie w Zaleszczykach jako wielka impreza gospodarcza i kulturalna. „Wschód”. Nr 20, s. 1, 10 sierpnia 1936. 
  18. Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 129 autorzy błędnie podali, że awansował na generała brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 roku.
  19. Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne: cz. 2, [w:] Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) s. 93–94.
  20. Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 23, s. 103, grudzień 1972. Koło Lwowian w Londynie. 
  21. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 4, nr 8 z 31 grudnia 1972. 
  22. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  23. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za długoletnią gorliwą i nieskazitelną pracę w sądownictwie wojskowym”.
  24. M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 88 „za zasługi na polu sądownictwa wojskowego”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet gen bryg.svg
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Teofil Maresch.jpg
Teofil Maresch (1888-1972) - Polish lawyer, general of Polish Army, Chief Military Prosecutor.
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy