Tepanekowie

Tepanec, Tepanekowie – lud meksykański, który przybył do Doliny Meksyku pod koniec XII wieku lub na początku XIII[1]. Należeli do tej samej rodziny, co Mexikowie, mieli podobny panteon bóstw i mówili językiem nahuatl. Stworzyli imperium, które upadło w wyniku wojny z Aztekami w 1428 roku. Głównymi miastami imperium były między innymi: Azcapotzalco, pełniące rolę stolicy imperium, Coyoacan, Tlacopán, Tiliuhcan, Atlacuihuayan.

Historia

Osiedlili się na zachodnim brzegu jeziora Texcoco. Za panowania tlatoaniego Acolnahuacatla, Tepanekowie przejęli Azcapotzalco z rąk miejscowej ludności.

Lata świetności Tepaneków przypadają na początek XV wieku, kiedy panował Tezozomoc. Indiańskie kroniki podają, że żył około 100 lat. Nie był zadowolony z działań, jakie prowadził jego najstarszy syn Maxtla, któremu należał się tron. W testamencie zapisał więc, aby jego młodszy syn – Teyauh objął władzę po jego śmierci.

Tezozomoc umarł w 1426 roku, a po odczytaniu testamentu Maxtla wzniecił protest i wraz z bratem doszli do kompromisu, który zakładał, że razem mieli rządzić imperium Tepaneków. Obaj bracia chcieli wyeliminować siebie nawzajem. Teyauh nie dorósł jednak do swego partnera Maxtli. Był chwiejny w decyzjach i bojaźliwego charakteru, za panowania Tezozomoca mało mieszał się w sprawy polityczne i pozostawał w cieniu brata, który jako pan Coyohuacanu od 1410 roku był drugą osobą po ojcu.

Maxtla nie zamierzał oczywiście dzielić się władzą i postępował samowolnie, jakby był jedynym władcą. Teyauh zgłosił się o pomoc do Azteków z Tenochtitlánu. Młody władca Mexików – Chimalpopoca polecił mu zabić brata podczas inauguracyjnego bankietu. Rozmowę tę podsłuchał jednak szpieg Maxtla i doniósł swemu panu. Maxtla zamordował brata, podając mu truciznę i stał się jedynym, niepodzielnym władcą. W tym samym roku polecił uwięzić i zabić Chimalpopoca, którego osadzono w więzieniu-klatce, żywiąc głodową strawą. Chimalpopoca zmarł w 1427 roku.

Następca Chimalpopoca, Itzcoatl, postanowił uniezależnić się spod władzy Tepaneków i wraz ze sprzymierzeńcami wypowiedział wojnę Azcapotzalco. Po roku ciężkich walk, w 1428 roku wojna zakończyła się zwycięstwem wojsk sprzymierzonych. Tenochtitlán stał się państwem suwerennym, a imperium Tepaneków zostało zniszczone przez rodzące się Trójprzymierze, do którego należeli Aztekowie z Tenochtitlánu i Acolhuakanie z Texcoco. Wkrótce do Trójprzymierza dołączył także Tlacopán (dziś: Tacuba), miasto założone przez Tepaneków, które straciło znaczenie, a jego wpływy ograniczone zostały do minimum na rzecz Tenochtitlánu i Texcoco.

Rok 1428 uznaje się za zniszczenie imperium Tepaneków.

Tezozomoc - władca imperium Tepaneków rezydujący w Azcapotzalco. Kodeks Xolotl.

Władcy

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Datowanie różni się w zależności od źródła, włączając rok 1152 pojawiający się w Rocznikach Tlatelolco, 1210 z Chimalpahina i 1226 z Ixtlilxochitla.
  2. ↑ W źródłach istnieją różne daty. Chimalpahin wskazuje daty bardziej wiarygodne głosząc, że Acolnahuacatl panował od 1302 do 1366, a Tezozomoc od 1367 do 1426. Niektórzy współcześni historycy (między innymi López Austin) umiejscawiają śmierć Acolnahuacatla i wstąpienie Tezozomoca na tron w tym samym roku - 1371.

Media użyte na tej stronie

Tezozomoc.jpg
The Tepanec ruler Tezozomoc.