Terakotowa Armia

Mauzoleum Pierwszego Cesarza Qin^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Oddziały Terakotowej Armii
Państwo	Chiny
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, III, IV, VI
Numer ref.	441
Region[b]	Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Położenie na mapie Chin Mauzoleum Pierwszego Cesarza Qin
34°23′05,82″N 109°16′23,27″E/34,384950 109,273130
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

(c) Mwrobel z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Oddziały Terakotowej Armii

Nieliczne figury pomalowano po odkryciu

Terakotowa Armia (chiń. upr. 兵马俑; chiń. trad. 兵馬俑; pinyin bīngmǎ yǒng; dosł. „Figury grobowe żołnierzy i koni”) – zbiór ok. 8,1 tys. figur naturalnej wielkości, wykonanych z terakoty (wypalonej gliny), przedstawiających żołnierzy, oficerów i konie znajdujących się w grobowcu chińskiego Pierwszego Cesarza Qin.

Armia znajduje się w odległości 1,5 km na wschód od sarkofagu, na terenie dzisiejszej prowincji Shaanxi. W trakcie pogrzebu cesarza w 210 p.n.e. cała armia również została umieszczona w podziemnych pomieszczeniach, których wysokość wynosiła ok. 3 m. Ich posadzki zostały wybrukowane cegłą, a konstrukcję dachu wykonano z drewna. Z biegiem czasu dach zawalił się, a figury zasypała ziemia. Powierzchnia, na której je odnaleziono ma 210 m długości na 60 m szerokości^[1]. Cały kompleks budowli składających się na mauzoleum zajmuje ponad 100 km², a jego najważniejszym punktem jest wzniesienie, pod którym umieszczono komnaty grobowe otoczone przez podziemny mur obronny^[2].

Według wierzeń, Terakotowa Armia miała strzec cesarza i pomóc mu odzyskać władzę w życiu pozagrobowym.

Figury ustawione są w rowach w szyku bojowym, są to naturalnej wielkości (od 1,62 do 2,02 m) postaci piechurów, łuczników, kuszników, generałów, urzędników, akrobatów, muzyków, tancerzy^[2], medyków i pracowników cywilnych^[3]. Oprócz ludzi w mauzoleum znajdują się figury zwierząt, m.in. koni pociągowych, wierzchowców, bocianów, żurawi oraz kaczek. Są też wojskowe wozy i karoce, żołnierze byli wyposażeni w dużą ilość autentycznej broni z brązu, w tym mieczy oraz grotów włóczni i strzał^[2].

Rzeźby żołnierzy mają zindywidualizowane rysy, pierwotnie wszystkie figury były pomalowane w kolorach jasnoczerwonym, niebieskim, różowym i złotym^[2]. Kolory zachowały się do czasu odkrycia w 1974 roku, jednak pod wpływem powietrza barwy zaczęły stopniowo zanikać^[3], niektóre w kilkanaście sekund. Każdy żołnierz ma charakterystyczną rangę wojskową i właściwą dla jego jednostki broń^[2].

Do 2017 r. odkryto w mauzoleum około 8100 glinianych figur, a przebadano ok. 400 m² terenu^[2].

Historia

Figury zostały przypadkowo znalezione podczas kopania studni w marcu 1974 roku^[2] przez trzech mężczyzn: Yang Xinman, Yang Peiman i Yang Peiyan^[4]. O odkryciu został powiadomiony urząd w Lintong, który zarządził wydobycie na powierzchnię kilku posągów w celu wysłania ich do Xi’an. Rok później potwierdzono przynależność żołnierzy do terakotowej armii, a w miejscu odkrycia w 1976 r. rozpoczęły się wykopaliska, których pierwsza tura trwała do 1979 roku^[2]. Od 1979 figury były stopniowo udostępniane zwiedzającym. Muzeum Terakotowej Armii Pierwszego Cesarza Qin w Xi’anie, składające się z trzech krypt^[a] o głębokości od 4 do 8 metrów, zostało otwarte w obecnym kształcie w roku 1994.

Wykonanie

Prace przy budowie mauzoleum trwały 38 lat i jak zapisał Sima Qian, w budowę było zaangażowanych 700 tys. rzemieślników i robotników z całego imperium, w tym niewolników, których zabito i pochowano w odległości pół kilometra od kompleksu grobowego^[2]. Każda figura posiada cechy indywidualne, każda twarz jest inna i przedstawia inne emocje, żołnierze przedstawieni są w różnych pozycjach, prawdopodobnie do każdej figury pozował inny człowiek. Z powodu niepowtarzalności, rekonstrukcja uszkodzonych egzemplarzy jest trudna i żmudna. Nogi każdej z rzeźb są lite, natomiast korpus i głowa puste w środku^[5], dzięki temu zachowują pion^[3]. Analizy mikroskopowe i badania porównawcze materiałów wykazały, że wszystkie rzeźby wykonano z tej samej gliny^[2].

Z trzech sektorów, w których odnaleziono glinianą armię, największym jest ten opisywany numerem 1. Znajduje się w nim kompletny pułk piechoty, liczący 3210 żołnierzy, w tym 200 kuszników i łuczników. Wyposażeni zostali w różnego rodzaju prawdziwą broń (wykonaną z drewna i brązu) i 6 wozów bojowych, każdy zaprzężony w parę glinianych koni. Sektor 2 (odkryty w 1976 r.) zawiera oddział kawalerii i oddziały pomocnicze, natomiast w sektorze 3 (odnaleziony kilka tygodni po drugim) znajduje się prawdopodobnie dowództwo glinianej armii^[1].

Terakotowa Armia od 1987 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Zobacz też

• Dynastia Qin

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jak dojechać i zwiedzać Armię Terakotową