Teresa Remiszewska

Teresa Remiszewska-Damsz

Zdjęcie z 1973
Data i miejsce urodzenia	19 czerwca 1928 Międzychód
Data i miejsce śmierci	2 marca 2002 Sopot
Zawód, zajęcie	żeglarz, instruktor żeglarstwa, harcmistrz

Puchar Gdańskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego dla Teresy Remiszewskiej za udział w IV Transatlantyckich Regatach Samotnych Żeglarzy

Teresa Remiszewska-Damsz (ur. 19 czerwca 1928 w Międzychodzie, zm. 2 marca 2002 w Sopocie) – polska żeglarka, jachtowy kapitan żeglugi wielkiej, instruktorka żeglarstwa, harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego i członkini Rady Harcerskiego Kręgu Morskiego, prekursorka samotnego kobiecego żeglarstwa w Polsce.

Córka Jadwigi i Kazimierza Remiszewskich, miała dwie starsze siostry, wnuczka lekarza Andrzeja Chramca^[1]. W czasie okupacji kształciła się na tajnych kompletach, a po wojnie studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Po zawarciu związku małżeńskiego mieszkała w Nowej Hucie (1948), a od 1965, po rozwodzie, ponownie w Gdyni, podejmując pracę w jacht klubach Stal oraz Gryf, a następnie w Stoczni im. Komuny Paryskiej^[2].

W 1970 jako pierwsza Polka odbyła samotny rejs po Bałtyku na jachcie Zenit, na trasie długości 690 mil^[2]. Za ten wyczyn otrzymała w 1970 roku III nagrodę „Rejs Roku”. Rejs i nagroda przyniosły jej popularność, przez co mogła wziąć udział w 1972 roku w IV Transatlantyckich Regatach Samotnych żeglarzy OSTAR, w których wystartowała na jachcie Komodor^[2]. Była czwartą w historii żeglarstwa kobietą, która samotnie przepłynęła Atlantyk (w czasie 57 dni, 3 godzin i 18 minut). Swój oceaniczny rejs opisała w książce „Z goryczy soli moja radość”^[3]. Wzbogacona o dwa aneksy książka została wznowiona w 2019 roku przez Wydawnictwo "Bernardinum".

Po powrocie z USA wyszła za mąż za poznanego tam Jerzego Damsza, ostatniego dowódcę 307 Dywizjonu Myśliwców Nocnych w Anglii. Jego powrót do kraju spowodował tajne śledztwo służb "o szpiegostwo", co uniemożliwiło zorganizowanie pierwszego samotnego rejsu kobiecego dookoła świata.

Na przełomie lat 70. i 80. pracowała w redakcji pisma Żagle i jachting motorowy. Była członkiem NSZZ „Solidarność”, pracowała w komisji ochrony środowiska przy Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność”. Za działalność niezależną w stanie wojennym została po donosie współpracownika zatrzymana 23 grudnia 1982, następnie aresztowana od 24 grudnia 1982 do 21 marca 1983, ostatecznie postępowanie przeciwko niej umorzono w 1983^[4].

Przetłumaczyła (pod pseudonimem Urszula Karpińska) wydaną w podziemiu pracę Normana Daviesa „Orzeł biały, czerwona gwiazda”.

Teresę Remiszewską uhonorowano między innymi: wpisem do Panteonu Gdyni^[5], ulicami w Gdyni i Międzychodzie, Gwiazdą w Alei Zasłużonych Ludzi Morza w Rewie^[6] i tablicą w Alei Żeglarstwa Polskiego w Basenie im.Mariusza Zaruskiego w Gdyni^[7]. Pochowana na cmentarzu komunalnym w Sopocie (kwatera N4-19-14)^[8].

Grób Teresy Remiszewskiej i Jerzego Damsza

Przypisy

Bibliografia

• Teresa Remiszewska: Z goryczy soli moja radość – Opowieść o samotnym rejsie Komodorem przez Atlantyk. Pelplin: Wydawnictwo "Bernardinum", 2019. ISBN 978-83-8127-188-2.
• Jerzy Damsz: Lwowskie Puchacze, wspomnienia lotnika. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009. ISBN 978-83-240-1151-3.
• Andrzej Chramiec: Wspomnienia. Kórnik: Wydawnictwo Biblioteka Kórnicka, 2006. ISBN 83-85213-42-2.