Terezin

Terezin
Terezín
Ilustracja
Ulica Karola Máchy
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo Czechy
Kraj ustecki
Powierzchnia13,52 km²
Wysokość150 m n.p.m.
Populacja (2021)
• liczba ludności

2852[1]
Kod pocztowy411 55
Tablice rejestracyjneLT
Położenie na mapie kraju usteckiego
Mapa konturowa kraju usteckiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Terezin”
Położenie na mapie Czech
Ziemia50°30′36″N 14°09′00″E/50,510000 14,150000
Strona internetowa
Portal Czechy

Terezin (cz. Terezín, niem. Theresienstadt) – miasto i twierdza w Czechach, w kraju usteckim, nad rzeką Ochrza, na południowy wschód od Litomierzyc. W 2021 roku miasto liczyło 2 852 mieszkańców.

Historia

Wjazd do Małej Fortecy

Budowa twierdzy Terezin została rozpoczęta w roku 1790 na rozkaz cesarza Józefa II. Nazwana tak na cześć jego matki Marii Teresy. Terezin nigdy nie był oblegany. Po zawarciu w 1879 roku tajnego układu (dwuprzymierze) pomiędzy Austrią a Prusami, Terezin stracił znaczenie strategiczne. W połowie XIX wieku twierdzę przekształcono w więzienie polityczne, gdzie osadzono m.in. członków organizacji Młoda Bośnia, odpowiedzialnych za zamach w Sarajewie z 28 czerwca 1914; wśród nich Gawriłę Principa, który zmarł na gruźlicę 28 kwietnia 1918 roku o 18:30, w pokoju nr 33 w sektorze 13 szpitala więziennego. Jego ciało ekshumowano 2 czerwca 1920 roku i przewieziono do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

W roku 1939 roku Terezin znalazł się na terenach okupowanego przez III Rzeszę Protektoratu Czech i Moraw. W roku 1941 w twierdzy Terezin założono obóz koncentracyjny Theresienstadt, głównie dla ludności żydowskiej z terenów niemieckich, czeskich, austriackich i holenderskich oraz więźniów politycznych. Przez obóz wraz z podobozami przeszło ok. 140 tys. osób, z czego zginęło ok. 60 tys.

Obóz został wyzwolony przez Armię Czerwoną wiosną 1945 roku.

W 1947 roku powstało w tzw. Małej Fortecy (czes. Malá pevnost) muzeum nazwane „Památník Terezín”.

30 czerwca 2009 podczas zorganizowanej tutaj konferencji międzypaństwowej pt. Mienie okresu Holocaustu przyjęto deklarację terezińską[2].

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2021, czso.cz [dostęp 2021-12-12] (cz.).
  2. Hubert Orzechowski: Co z mieniem ofiar Holokaustu? Polska na cenzurowanym. money.pl, 16 stycznia 2018. [dostęp 2019-05-22].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Czech Republic adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the Czech Republic
Terezín CoA CZ.svg
Municipal coat of arms of Terezín, Czech Republic
Flag of Usti nad Labem Region.svg
Flag of Ústí nad Labem Region
Usti nad Labem location map.png
Autor: Afil, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Usti nad Labem Czech Republic
Terezin CZ view along Prokop Holy Str from Macha Str 671.jpg
Terezín. A view from Mácha Street along western side of town square (trees in the left) towards Prokop Holý Street in SSE direction (a counter-view to Image:Terezin_CZ_Hamburg_Barracks_699.jpg).
Terezin LT CZ flag.svg
Municipal flag of Terezín town, Litoměřice District, Czech Republic.