Teriańska Przełęcz Niżnia

Teriańska Przełęcz Niżnia
Ilustracja
Widok z południowego wschodu
Państwo Słowacja
Wysokość2313[1] m n.p.m.
PasmoTatry, Karpaty
Sąsiednie szczytySkrajna Teriańska Turnia, Zadnia Bednarzowa Turnia
Data zdobycia4 sierpnia 1906
Pierwsze wejścieJ. Bajer, S. Konarski, I. Król
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się punkt z opisem „Teriańska Przełęcz Niżnia”
Ziemia49°10′25,4″N 20°01′00,5″E/49,173722 20,016806

Teriańska Przełęcz Niżnia (niem. Untere Felsgartenscharte, słow. Nižné terianske sedlo, węg. Alsó-Terianszko-csorba[2]) – przełęcz w Grani Hrubego w słowackich Tatrach Wysokich. Oddziela Zadnią Bednarzową Turnię od Skrajnej Teriańskiej Turni. Jest najszerszą przełęczą w całej Grani Hrubego[3]. Niewielka turniczka powoduje, że przełęcz ma dwa siodła, nieco niższe jest zachodnie. Dla taterników stanowi jeden z najdogodniejszych punktów dostępowych do Grani Hrubego, ale jedynie od strony Niewcyrki. Do Doliny Hlińskiej spada z przełęczy olbrzymi żleb. Jest bardzo kruchy, w dodatku w środkowej części ma komin. W dolnej części żlebu długo zalega śnieg, a stożek piargowy u wylotu żlebu jest największy wśród wszystkich stożków piargowych Grani Hrubego. Żleb wcina się pomiędzy filary Wielkiej Teriańskiej Turni i Zadniej Bednarskiej Turni tworząc zatokę, której Władysław Cywiński nadał nazwę Teriańskiej Zatoki[4].

Nazwa przełęczy pochodzi od Teriańskich Stawów znajdujących się w Niewcyrce. Wprowadził ją w 1956 r. Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[4].

Taternictwo

Pierwszego wejścia turystycznego na Teriańską Przełęcz Niżnią dokonano 4 sierpnia 1906 r., a autorami jego byli Józef Bajer, Stanisław Konarski i Ignacy Król[3]. Teriańska Przełęcz Niżnia nie jest dostępna żadnymi znakowanymi szlakami turystycznymi. Jest w niej kilka dróg wspinaczkowych, ale obecnie dozwolone jest tylko przejście granią lub wspinaczka od strony Doliny Hlińskiej. Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej TANAP-u z zakazem wstępu[4].

Drogi wspinaczkowe
  1. Od południowego wschodu; I w skali tatrzańskiej
  2. Wprost od południa; III, 1 godz.
  3. Od południowego zachodu trawersem przez zbocze Bednarzowych Turni; 0+, z doliny1 godz. 15 min
  4. Północno-wschodnim żlebem, z Doliny Hlińskiej; V, 6 godz., bardzo duża kruszyzna
  5. Lewą częścią północnej sciany; V, 5 godz.
  6. Północno-wschodnim filarem; V+ w dolnej części, IV w górnej, 4 godz. 30 min
  7. Północno-wschodnią ścianą, z Wielkiego Ogrodu; I, miejsce III, 2 godz., deniwelacja ok. 320 m[4].

Droga nr 1 jest najłatwiejszym sposobem wejścia na przełęcz (obecnie przejście ni a jest zabronione)[4].

Widok z Zaworów

Przypisy

  1. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  2. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  3. a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
  4. a b c d e Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ​ISBN 978-83-7104-039-9​.

Media użyte na tej stronie

Mountain pass 12x12 ne.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se
Mur Hrubego a1.jpg
Autor: Paweł Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mur Hrubego, widok z Zaworów
Grań Hrubego T32 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok od południowego wschodu na Grań Hrubego i dolinę Niewcyrka