Ternate (Moluki)
Wulkan Gamalama | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia | 101,57 km² |
| Najwyższy punkt | 1715 m n.p.m. |
| Populacja (2016) • liczba ludności | |
Położenie na mapie Indonezji  | |
| 0°47′00″N 127°22′00″E/0,783333 127,366667 | |
 Ternate w archipelagu Moluków (czerwony punkt na mapie) | |
Ternate (indonez. Pulau Ternate), także Tarnate[2] – wyspa w Indonezji na Morzu Moluckim w archipelagu Moluków na zachód od Halmahery i na północ od Tidore; powierzchnia 101,57 km²[1], ok. 207 tys. mieszkańców (2016). Wraz z kilkoma mniejszymi wyspami (m.in. Moti, Mayau) tworzy okręg miejski (kota) Kota Ternate o powierzchni lądowej 162,03 km²[1]. Powierzchnia górzysta, w centrum wyspy wulkan Gamalama (1715 m n.p.m.)[1], dwa jeziora Tolire. Uprawa ryżu, kukurydzy, palmy kokosowej, kawowca, pieprzu; rybołówstwo; eksploatacja lasów (gł. rattan i heban).
Administracyjnie należy do prowincji Moluki Północne. Jest to główny ośrodek polityczny i ekonomiczny północnych Moluków[3].
Większość mieszkańców północnej części wyspy to osoby z ludu Ternate. Południową część wyspy zamieszkuje głównie ludność napływowa[4]. W użyciu są dwa miejscowe języki: lokalny malajski (język miasta Ternate) oraz język ternate (przeważający na terenach wiejskich)[5].
Historia
Pierwotna nazwa wyspy to Tarinate. W języku ternate zamiennie występują formy Tarnate i Ternate, natomiast w języku indonezyjskim używa się nazwy Ternate[6].
Mimo niewielkich rozmiarów wyspa zawsze była jedną z najważniejszych na Molukach, głównie ze względu na występujące obficie przyprawy korzenne. Rdzenna ludność wyspy wyznaje islam[6]. W XIV w. wyspa stała się centrum silnego sułtanatu. W 1512 r. odkryta przez Portugalczyków, którzy w 1522 r. zbudowali tu fort, ale w 1574 r. zostali wyrzuceni z wyspy w wyniku buntu krajowców. Następnie zaczęli tu przybywać Anglicy (od 1579 r.), Hiszpanie (od 1606 r.) i wreszcie Holendrzy (od 1607 r.), którzy opanowali wyspę (ostatnia rebelia stłumiona w 1683 r.). Od zakończenia II wojny światowej należy do Indonezji.
Uwagi
- ↑ Zsumowane dane kecamatanów (odpowiedniki gmin): Pulau Ternate, Ternate Selatan, Ternate Tengah, Ternate Utara; położony w centrum wyspy kecamatan Hutan Lindung, obejmujący wulkan Gamalama, nie jest zamieszkany; pozostałe kecamatany znajdują się na innych wyspach.
Przypisy
- ↑ a b c d Kota Ternate Dalam Angka 2017. BPS Kota Ternate, 2017. [dostęp 2019-02-22]. (indonez. • ang.).
- ↑ Ternate, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-06-02].
- ↑ Leontine E. Visser, Foreign Textiles in Sahu Culture, [w:] Mattiebelle Gittinger (red.), To Speak with Cloth: Studies in Indonesian Textiles, Los Angeles: Museum of Cultural History, University of California, 1989, s. 80–90, ISBN 978-0-930741-17-4, OCLC 20970370 [dostęp 2022-12-31] (ang.).
- ↑ Christian Kiem. Re-lslamization among Muslim Youth in Ternate Town, Eastern Indonesia. „Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia”. 8 (1), s. 92–127, luty 1993. ISSN 0217-9520. OCLC 6015360249. JSTOR: 41035729. (ang.).
- ↑ Betty Litamahuputty, Description of Ternate Malay, Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, 2007 [zarchiwizowane z adresu 2007-06-10] (ang.).
- ↑ a b Rika Hayami-Allen, A Descriptive Study of the Language of Ternate, the Northern Moluccas, Indonesia, University of Pittsburgh, 2001, s. 6, OCLC 903635866 (ang.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
bendera Indonesia
ID Ternate.PNG
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Indonesia.
Equirectangular projection. Strechted by 100.0%. Geographic limits of the map:
- N: 6.5° N
- W: 94.5° E
- E: 141.5° E
- S: -11.5° N
Original image from en Wikipedia: originaly portuguese Fort of Saint John Baptist of Ternate. 1720 drawing of Ternate by unknown, presumably Dutch, artist. Inset shows a Portuguese/Spanish-built fort on the island.