Tethyshadros
| ||
![]() | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | zauropsydy | |
Podgromada | diapsydy | |
Infragromada | archozauromorfy | |
Nadrząd | dinozaury | |
Rząd | dinozaury ptasiomiedniczne | |
Infrarząd | ornitopody | |
Nadrodzina | hadrozauroidy | |
Rodzaj | Tethyshadros Dalla Vecchia, 2009 | |
Gatunki | ||
|
Tethyshadros – rodzaj hadrozauroida żyjącego w późnej kredzie na obecnych terenach Europy. Został opisany w 2009 roku przez Fabia Dalla Vecchię w oparciu o niemal kompletny szkielet pochodzący z datowanych na najpóźniejszą kredę osadów formacji Liburnian na terenie prowincji Triest w północno-wschodnich Włoszech. Zdaniem Dalla Vecchii jest to jedna z najbardziej kompletnych spośród wszystkich znanych skamieniałości dinozaurów i jedna z pierwszych pokazujących niemal pełną morfologię hadrozauroida blisko spokrewnionego z północnoamerykańskimi i azjatyckimi hadrozaurami, lecz bardziej od nich bazalnego[1]. Szkielet holotypu Tethyshadros insularis, zanim przypisano go do tego taksonu, otrzymał przezwisko „Antonio” i był zaliczany do grupy „grypozaurów”[2], obejmującej m.in. grypozaura i „Kritosaurus” australis[3]. Analiza pierścieni przyrostowych na kościach „Antonia” sugeruje, że w chwili śmierci osobnik ten miał pięć lub sześć lat[4]. Tethyshadros żył na wyspie powstałej na platformie węglanowej na Oceanie Tetydy, a niewielkie rozmiary, które osiągał, mogły być wynikiem karłowatości wyspowej. Dorastał do około 4 m długości, znacznie mniej niż północnoamerykańskie hadrozaury. Jego szkielet wykazywał adaptacje do biegania, jak również kombinację cech prymitywnych i zaawansowanych. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Dalla Vecchię Tethyshadros jest zaawansowanym hadrozauroidem stanowiącym wraz z telmatozaurem taksony siostrzane grupy Hadrosauridae[1].
Przypisy
- ↑ a b Fabio M. Dalla Vecchia. Tethyshadros insularis, A New Hadrosauroid Dinosaur (Ornithischia) from the Upper Cretaceous of Italy. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 29 (4), s. 1100–1116, 2009. DOI: 10.1671/039.029.0428 (ang.).
- ↑ Donald F. Glut: Dinosaurs: The Encyclopedia. Cz. Supplement 2. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 2002, s. 79–80. ISBN 0-89950-917-7.
- ↑ Donald F. Glut: Gryposaurus. W: Dinosaurs: The Encyclopedia. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 1997, s. 445–448. ISBN 0-89950-917-7.
- ↑ Cristiano Dal Sasso: Dinosaurs of Italy. Indiana University Press, 2005, s. 106. ISBN 978-0-253-34514-1.
|
|
Media użyte na tej stronie
Autor:
- derivative work: Dinoguy2 (talk)
- Spinosaurus_BW.jpg: ArthurWeasley
Spinosaurus aegyptiacus, a spinosaurid from the Middle Cretaceous of Egypt
Autor: Nobu Tamura (http://spinops.blogspot.com), Licencja: CC BY 3.0
Tethyshadros.
Autor: Drawing by John Conway [1], Licencja: CC-BY-SA-3.0
Various ornithopod dinosaurs. Far left: Camptosaurus, left: Iguanodon, centre background: Shantungosaurus, centre foreground: Dryosaurus, right: Corythosaurus, far right (large): Tenontosaurus.