Thaddäus Anton Dereser

Thaddäus Anton Dereser, OCarm
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 lutego 1757
Frankfurt nad Menem

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1827
Wrocław

Kanonik katedralny we Wrocławiu
Okres sprawowania

1815–1827

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

karmelici

Śluby zakonne

18 października 1777

Prezbiterat

1780

Thaddäus Anton Dereser (ur. 3 lutego 1757 we Frankfurcie nad Menem, zm. 16 czerwca 1827 r. we Wrocławiu) – niemiecki teolog katolicki, specjalizujący się w hermeneutyce, egzegezie, teologia pastoralnej oraz dogmatyce; karmelita; nauczyciel akademicki związany z uczelniami w Strasburgu, Heidelbergu, Fryburgu Bryzgowijskim, Lucernie i Wrocławiu.

Życiorys

Urodził się w 1757 roku we Frankfurcie nad Menem w rodzinie katolickiej. W młodości zdecydował się wstąpić do zakonu karmelitów. Śluby zakonne złożył w Kolonii 18 października 1777 roku. Z kolei święcenia kapłańskie otrzymał w 1780 roku w Moguncji. Studiował teologię na Uniwersytecie w Würzburgu, a następnie na Akademii, a od 1783 roku Uniwersytecie w Bonn, który ukończył w 1791 roku. Specjalizował się tam w hermeneutyce oraz językach orientalnych[1].

W 1791 roku został wysłany do Strasburga, gdzie objął stanowisko profesora teologii i egzegezy. Ponadto był miejscowym kaznodzieją oraz rektorem tamtejszego seminarium duchownego. W czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej odmówił złożenia przysięgi wierności władzą cywilnym przez co został uznany za kontrrewolucjonistę, a także uwięziony i skazany na śmierć. Wkrótce potem kara ta została zamieniona na deportację. Nie jest jasne czy do niej doszło, ponieważ jedynym znanym faktem jest odzyskanie przez niego wolności wraz z upadkiem rządów Maximiliena de Robespierre’a w 1794 roku. W 1796 roku wrócił do Niemiec, osiadając w klasztorze w Heidelbergu[2].

W 1799 roku został profesorem języków wschodnich, egzegezy i teologii pastoralnej na Uniwersytecie w Heidelbergu. W tym okresie miał zostać koadiutorem biskupa strasburskiego, jednak jego nominacja została powstrzymana przez margrabię Badenii Karola Fryderyka. W 1807 roku został profesorem na Albert-Ludwigs-Universität we Fryburgu. Trzy lata później został proboszczem w parafii w Karlsruhe i Konstancji. Od 1811 do 1814 roku pełnił funkcję rektora w Seminarium Duchownym w Lucernie. Jego poglądy budziły zastrzeżenia ze strony władz kościelnych, ponieważ starał się racjonalistycznie podejść do wielu spraw w Piśmie Świętym przez co został usunięty[1].

W 1815 roku odpowiedział na zaproszenie władz nowo powstałego Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiegoi przeprowadził się do Wrocławia, gdzie został profesorem dogmatyki oraz kanonikiem katedralnym[2]. Na przełomie 1819 i 1820 roku piastował urząd rektora tej uczelni[3]. Tam też spędził resztę lat swojego życia i zmarł w 1827 roku[4].

Przypisy

  1. a b Varrentrapp, Dereser, Thaddaeus a Sancto Adamo, [w: „Allgemeine Deutsche Biographie”, t. 5., Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 60.] [on-line] [dostęp 2013-02-27].
  2. a b Bartolomé Xiberta OCarm, Dereser, Thaddaeus a Sancto Adamo, [w:. bsbndb.bsb.lrz-muenchen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. Neue Deutsche Biographie, t. 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, s. 605.]
  3. Władze Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego na stronie www.historische-kommission-muenchen-editionen.de [on-line] [dostęp 2013-02-14].
  4. K. Kemper, Dereser, Thaddaeus a Sancto Adama, [w:] „Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon”, t. 21, Bautz, Nordhausen 2003, s. 229.

Bibliografia

  • Franz Xaver Münch, Der äußere Lebensgang des Aufklärungstheologen Thaddäus Anton Dereser, Bonn 1929.
  • Eduard Hegel, Thaddaeus Anton Dereser und sein Verhältnis zum Karmelitenorden, [w:] „JbKölnGV 36/37", 1962, s. 157–172.
  • Varrentrapp, Dereser, Thaddaeus a Sancto Adamo, [w: „Allgemeine Deutsche Biographie”, t. 5., Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 60.]
  • Bartolomé Xiberta OCarm, Dereser, Thaddaeus a Sancto Adamo, [w:. bsbndb.bsb.lrz-muenchen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. Neue Deutsche Biographie, t. 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, s. 605.]
  • Friedrich Wilhelm Bautz, DERESER, Thaddaeus a Sancto Adama, [w:] „Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon”, t. 1, Bautz, Hamm 1975, s. 1263–1264.
  • Karl-Friedrich Kemper, DERESER, Thaddaeus a Sancto Adama, [w:] „Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon”, t. 21, Bautz, Nordhausen 2003, s. 222–229.

Media użyte na tej stronie

Thaddäus Anton Dereser.jpg
Thaddäus Anton Dereser, Kupferstich, Dozent der kurfürstlichen Akademie in Bonn. Nach einer Vorlage von Müller, Heidelberg
Siegel der Universität Breslau.jpg
Siegel der Universität Breslau