The Crown (serial telewizyjny)
 Logo serialu | |
| Gatunek | biograficzny |
|---|---|
| Kraj produkcji | |
| Oryginalny język | |
| Twórcy | |
| Główne role | Claire Foy |
| Liczba odcinków | 50 |
| Liczba serii | 5 |
| Nagrody | |
| Produkcja | |
| Produkcja | Left Bank Pictures |
| Scenariusz | |
| Muzyka | Hans Zimmer (motyw główny) |
| Czas trwania odcinka | od 40 do 60 minut |
| Pierwsza emisja | |
| Kraj oryginalnej emisji | Wielka Brytania |
| Data premiery | 4 listopada 2016 |
| Stacja telewizyjna | |
| Strona internetowa | |
The Crown (dosł. Korona) – brytyjsko-amerykański serial biograficzny, wyprodukowany na zlecenie platformy internetowej Netflix i opowiadający o życiu królowej Elżbiety II. Pierwsza seria, licząca 10 odcinków, została udostępniona abonentom platformy (także w Polsce) 4 listopada 2016[1]. Premiera serii drugiej miała miejsce 8 grudnia 2017[2]. Premiera trzeciej serii serialu miała miejsce w niedzielę, 17 listopada 2019 roku[3][4][5]. Premiera 4. sezonu odbyła się 15 listopada 2020[6]. Sezon 5 zadebiutował 9 listopada 2022 roku.
Serial otrzymał dwa Złote Globy za rok 2016 – w kategoriach najlepszy serial dramatyczny oraz najlepsza aktorka w serialu dramatycznym (dla Claire Foy), a także nagrodę Emmy za sezon 2016/2017 w kategorii najlepszy aktor drugoplanowy w serialu dramatycznym (dla Johna Lithgowa).
Produkcja i koncepcja
Scenarzystą serialu jest Peter Morgan, a jego współproducentem wykonawczym i jednym z reżyserów Stephen Daldry. W prasie pojawiały się różne szacunki dotyczące budżetu serialu, wahające się od 5 milionów funtów[7] do nawet 13 milionów dolarów[8] za jeden odcinek, co czyni The Crown jedną z najdroższych produkcji w historii telewizji[8]. Cały serial został wstępnie zaplanowany na sześć serii, w których toku narracja ma zostać doprowadzona aż do współczesności[9]. Co dwa sezony ma następować zmiana głównej obsady serialu, tak aby starzejących się bohaterów grali też odpowiednio starsi aktorzy[10].
Obsada i postacie
- Legenda
| Kolor zielony oznacza występ główny, to znaczy wymienienie w czołówce co najmniej trzech odcinków sezonu. |
| Kolor żółty oznacza występ specjalny, to znaczy wymienienie w czołówce jednego lub dwóch odcinków sezonu. |
| Kolor różowy oznacza występ drugoplanowy, to znaczy w co najmniej dwóch odcinkach sezonu, bez wymienienia w czołówce. |
| Kolor jasnoniebieski oznacza występ gościnny, to znaczy w dokładnie jednym odcinku sezonu, bez wymienienia w czołówce. |
| Kolor szary oznacza brak występu w danym sezonie lub, w przypadku sezonu 6, brak zapowiedzi na temat ewentualnego występu. |
Przegląd sezonów
| Sezon | Odcinki | Data premiery  / | |
|---|---|---|---|
| 1 | 10 | 4 listopada 2016 | |
| 2 | 10 | 8 grudnia 2017 | |
| 3 | 10 | 17 listopada 2019 | |
| 4 | 10 | 15 listopada 2020 | |
| 5 | 10 | 9 listopada 2022 | |
Lista odcinków
Seria 1 (2016)
Pierwsza seria obejmuje wydarzenia z życia Elżbiety z lat 1947–1956.
| Nr | # | Tytuł | Polski tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Premiera |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 | Wolferton Splash | Wolferton Splash | Stephen Daldry | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Odcinek ukazuje w skrócie wydarzenia z lat 1947-1951, to jest od ślubu księżniczki Elżbiety z Filipem, księciem Danii i Grecji, odtąd tytułowanym księciem Edynburga, do powrotu Winstona Churchilla na urząd premiera Wielkiej Brytanii po sześcioletniej przerwie. Mocno zarysowany jest też wątek postępującej choroby króla Jerzego VI, który zdaje sobie sprawę ze zbliżającej się śmierci i choć nie mówi o tym swojej rodzinie, to stara się przygotowywać Elżbietę i Filipa do sukcesji. | ||||||
| 2 | 2 | Hyde Park Corner | Hyde Park Corner | Stephen Daldry | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Elżbieta i Filip wyruszają w długą podróż po krajach Wspólnoty Narodów. Pierwszym etapem jest wizyta w Kenii, gdzie oprócz wypełniania oficjalnych obowiązków, mają też trochę czasu, aby cieszyć się sobą nawzajem i swoją miłością. Nagle dociera do nich wiadomość o śmierci Jerzego VI, co automatycznie oznacza, iż Elżbieta została właśnie królową. | ||||||
| 3 | 3 | Windsor | Książę Windsoru | Philip Martin | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Między Elżbietą a Filipem pojawiają się pierwsze poważne konflikty, wynikające ze zobowiązań królowej. Rodzina panująca powinna mieszkać w Buckingham Palace, tymczasem Filip jest bardzo przywiązany do ich dotychczasowej siedziby w Clarence House, w której remont włożył dużo serca i środków. Sporna jest również nazwa dynastii panującej – czy powinna nadal nazywać się Windsorami czy też Mountbattenami, od nazwiska przybranego przez Filipa po jego przybyciu do Wielkiej Brytanii. Ponadto odcinek prezentuje, w dużej mierze poprzez retrospekcje, wydarzenia kryzysu abdykacyjnego z 1936 roku i złego traktowania, jakiego doświadczał po opuszczeniu tronu Edward VIII, jako były król tytułowany księciem Windsoru. | ||||||
| 4 | 4 | Act of God | Siła wyższa | Julian Jarrold | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Odcinek poświęcony jest niemal w całości wydarzeniom związanym z tzw. wielkim smogiem londyńskim z grudnia 1952 roku. Początkowo premier Churchill bagatelizuje narastający kryzys, co wywołuje rosnące niezadowolenie zarówno opinii publicznej, jak i królowej Elżbiety, która coraz mocniej skłania się do poglądu, że sędziwy szef rządu stracił kontakt z realnymi problemami i powinien odejść. Dopiero śmierć ulubionej sekretarki Churchilla, która ginie w spowodowanym smogiem wypadku, radykalnie zmienia zachowanie premiera. | ||||||
| 5 | 5 | Smoke and Mirrors | Magia korony | Philip Martin | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Umiera królowa Maria, babcia Elżbiety II, co staje się pretekstem do wizyty w Londynie mieszkającego na co dzień we Francji księcia Windsoru i w konsekwencji prowadzi do kolejnej odsłony konfliktu między byłym królem a elitami dworskimi i kościelnymi. Równocześnie trwają przygotowania do uroczystej koronacji Elżbiety. Monarchini wbrew utartym zwyczajom stawia na czele komitetu organizacyjnego własnego męża, ten zaś stara się unowocześnić uświęconą stuleciami tradycji ceremonię, m.in. poprzez transmisję telewizyjną. | ||||||
| 6 | 6 | Gelignite | Punkt zapalny | Julian Jarrold | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Romans księżniczki Małgorzaty i kapitana Petera Townsenda, dotąd będący tajemnicą poliszynela na dworze królewskim, wychodzi na światło dziennie i staje się jednym z najszerzej komentowanych w tabloidach tematów. Zakochani proszą królową o zgodę na ślub, ale Townsend jest rozwodnikiem, co znacznie komplikuje sytuację. Ostatecznie kapitan zostaje zmuszony do wyjazdu na placówkę dyplomatyczną w Brukseli, ale Elżbieta przyrzeka swej młodszej siostrze, że gdy ta skończy 25 lat (czyli za dwa lata) będzie mogła decydować o sobie zupełnie swobodnie. | ||||||
| 7 | 7 | Scientia Potentia Est | Wiedza to potęga | Benjamin Caron | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Elżbieta dochodzi do wniosku, że wykształcenie, które odebrała jako księżniczka, jest dalece niewystarczające, aby mogła po partnersku rozmawiać z czołowymi politykami. W tajemnicy zatrudnia więc znanego profesora jako swego korepetytora. Tommy Lascelles przechodzi na emeryturę i widzi jako swojego następcę na stanowisku głównego sekretarza królowej Michaela Adeane’a, ale kandydatem preferowanym przez samą Elżbietę jest Martin Charteris. Tymczasem premier Churchill przechodzi dwa wylewy i jest przykuty do łóżka, co rząd stara się skwapliwie ukrywać przed królową. | ||||||
| 8 | 8 | Pride & Joy | Duma i radość | Philip Martin | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Elżbieta i Filip wyruszają w wielomiesięczną, wycieńczającą podróż po krajach Wspólnoty Narodów. Zmęczona wydarzeniami ostatnich lat królowa-matka Elżbieta zaszywa się w Szkocji, gdzie negocjuje zakup zamku Mey. W tej sytuacji najwyższą rangą członkinią rodziny królewskiej, wypełniającą oficjalne obowiązki w Londynie, staje się Małgorzata, która postanawia zdecydowanie rozluźnić tradycyjnie obowiązujące normy i rygory. Popada przez to w konflikt z siostrą. | ||||||
| 9 | 9 | Assassins | Przyjaźń i szacunek | Benjamin Caron | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Coraz bardziej napięte relacje Elżbiety i Filipa skłaniają królową do zacieśnienia przyjaźni z lordem Porchesterem, zarządzającym królewską stadniną. Budzi to zazdrość księcia Edynburga. Churchill kończy 80 lat, zaś częścią obchodów jego urodzin ma być odsłonięcie jego nowego oficjalnego portretu, który ma namalować słynny artysta Graham Sutherland. Dzieło Sutherlanda, choć znakomite artystycznie, ukazuje Churchilla bardzo naturalistycznie, jako schorowanego starca. Początkowo szef rządu publicznie upokarza malarza i każe zniszczyć obraz, ale ostatecznie pod wpływem wzbudzonych przez te wydarzenia refleksji, a także nacisków ze strony własnego zaplecza politycznego, przechodzi na emeryturę. Nowym premierem zostaje Anthony Eden. | ||||||
| 10 | 10 | Gloriana | Gloriana | Philip Martin | Peter Morgan | 4 listopada 2016 |
| Małgorzata kończy 25 lat i domaga się od Elżbiety wypełnienia danej jej dwa lata wcześniej obietnicy, iż w tym wieku będzie mogła poślubić rozwiedzionego kapitana Townsenda. Choć monarchini początkowo bardzo chce dotrzymać słowa, napotyka na silny opór gabinetu i Kościoła. Ostatecznie Małgorzata musi wybierać między swoją wielką miłością a przywilejami wynikającymi z członkostwa w rodzinie królewskiej, których ewentualny ślub automatycznie ją pozbawi. W polityce zagranicznej zaostrza się konflikt premiera Edena z rządzącym Egiptem pułkownikiem Naserem, co stanowi preludium kryzysu sueskiego. | ||||||
Seria 2 (2017)
Druga seria obejmuje wydarzenia z życia Elżbiety z lat 1957–1964.
| Nr | # | Tytuł | Polski tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Premiera |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 11 | 1 | Misadventure | Nieszczęśliwy wypadek | Philip Martin | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| W lutym 1957 na pokładzie HMY Britannia w Lizbonie Elizabeth i Filip rozmawiając o stanie swojego małżeństwa, zgadzają się, że rozwód nie wchodzi w grę. Pięć miesięcy wcześniej Elżbieta znalazła dowody na romans męża, znalazłszy zdjęcia wybitnej rosyjskiej baletnicy Galiny Ułanowej w jego teczce. Kanclerz skarbu Harold Macmillan początkowo kwestionuje, sugerowaną przez Edena, interwencję wojskową w sprawie przejęcia Kanału Sueskiego przez Egipt, ale ostatecznie je akceptuje. Wuj Filipa, lord Mountbatten, ostrzega Elżbietę, iż istnieje plan, dotyczącego ataku Izraela na Półwysep Synaj. Podczas konfrontacji z Edenem, Elżbieta dowiaduje się, że faktycznie planowana jest inwazja, będąca częścią tajnego porozumienia między rządami Izraela, Francji i Wielkiej Brytanii w sprawie odzyskania kanału bez zgody Organizacji Narodów Zjednoczonych. Elizabeth udziela mu wsparcia, po czym idzie obejrzeć występ Ułanowej. W tym czasie siły brytyjskie zaczynają przenosić się do Egiptu. | ||||||
| 12 | 2 | A Company of Men | W Męskim Gronie | Philip Martin | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Po wycofaniu sił brytyjskich z Egiptu na skutek nacisku międzynarodowego, mający problemy premier Eden wraz z żoną udaje się w urlop zdrowotny na Jamajkę. Filip kontynuuje królewską podróż, przerywaną po wywiadzie, podczas którego dziennikarka indagowała go o historię rodziny. W Boże Narodzenie Filip przez radio informuje Elżbietę, że czuje się samotny. Tymczasem Eileen Parker, żona prywatnego sekretarza Philipa, Michaela, wszczyna postępowanie rozwodowe z przyczyn niewierności. Charteris ostrzega Adeane, że w konsekwencji mogą się pojawić pytania prasy na temat kryzysu w małżeństwie Elżbiety i Filipa. | ||||||
| 13 | 3 | Lisbon | Lizbona | Philip Martin | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Eden po powrocie z Jamajki stwierdza, że rząd i Partia Konserwatywna, obwiniając go o skutki kryzysu sueskiego, zwróciły się przeciwko niemu. Eden składa dymisję, a premierem zostaje Harold Macmillan. Adeane we współpracy z Lascellesem próbuje zmienić zdanie Eileen co do jej rozwodu. Królowa zostaje poinformowana o kryzysie w związku Eileen i Mike’a, co może mieć bezpośredni wpływ na monarchię. Rząd postanawia nie przerywać podróży Filipa, co wywołałoby dodatkowe zamieszanie. Filip zmusza Michaela do rezygnacji, gdy sprawa rozwodu wydostaje się na światło dzienne. Elżbieta jedzie na zakończenie królewskiej trasy Filipa by zdementować plotki o kryzysie w ich małżeństwie. 22 lutego 1957 Filip zostaje księciem Wielkiej Brytanii jako „Jego Królewska Wysokość Książę Filip, książę Edynburga”. | ||||||
| 14 | 4 | Beryl | Beryl | Benjamin Caron | Amy Jenkins, Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Małgorzata dochodzi do siebie po zerwaniu z Townsendem, przyjmuje oświadczyny od bliskiego przyjaciela Billy’ego Wallace’a, a po otrzymaniu błogosławieństwa od Elżbiety planuje ogłosić związek podczas gali z okazji 10. rocznicy ślubu Elżbiety i Filipa. Jednak tuż przed ogłoszeniem nowiny Małgorzata zrywa zaręczyny, gdy okazuje się, że Wallace miał romans. Następnego dnia, po rozmowie z królową matką na temat jej urodzinowego portretu, Małgorzata spotyka na imprezie fotografa Antony’ego Armstronga-Jonesa i zgadza się, by zrobił jej zdjęcie. Po sesji zakończonej wspólna nocą, fotograf publikuje niestosowne zdjęcie księżniczki, co wywołuje skandal. Premier Macmillan naciska na żonę, by zakończyła swój romans. | ||||||
| 15 | 5 | Marionettes | Marionetki | Philippa Lowthorpe | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| W odpowiedzi na nieudane przemówienie Elżbiety w fabryce samochodów nieznany szerzej lord Altrincham pisze artykuł krytykujący styl jej wystąpień publicznych. Początkowo oponująca opinia publiczna i prasa zaczynają go popierać po wywiadzie telewizyjnym, w którym mówi, że monarchia musi się dostosować do powojennego społeczeństwa. Po rozmowie z premierem Macmillanem, który zwraca uwagę królowej na antymonarchistyczne tendencji we współczesnym świecie, Elżbieta decyduje się spotkać z Altrinchamem. Po tej rozmowie królowa zgadza się na zmiany w życiu monarchii – doroczne przemówienie królewskie jest po raz pierwszy transmitowane przez telewizję, zaś pałac Buckingham staje się częściowo otwarty dla zwykłych obywateli. Nowe porządki nie podobają się Królowej Matce. | ||||||
| 16 | 6 | Vergangenheit | Przeszłość | Philippa Lowthorpe | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| W 1945 w okupowanej Turyngii niemiecki oficer pokazuje amerykańskim żołnierzom zakopaną w lesie skrzynię zawierającą tajne dokumenty, należące do osobistego tłumacza Adolfa Hitlera. Po przetłumaczeniu premier Churchill i król Jerzy zgadzają się, że dokumentów nie należy publikować ze względu na kompromitującą zawartość. W 1958 Elżbieta zafascynowana postacią amerykańskiego ewangelisty Billy’ego Grahama postanawia zaprosić go do wygłoszenia kazania w swojej kaplicy. W tym czasie otrzymuje list od księcia Windsoru z prośbą o pozwolenie na powrót do kraju, gdzie mógłby znaleźć zajęcie dla siebie. Królowa wyraża zgodę, a książę podczas pobytu w Anglii wraz z grupą popleczników zaczyna szukać dla siebie godnego stanowiska. Gdy historycy brytyjscy odkrywają dokumenty z 1945, które nazwano „Marburg Files”, Macmillan przedstawia sprawę Elżbiecie. Sekretarz Adeane i Królowa Matka potwierdzają, że tom, który historycy chcą opublikować, dotyczy przyjaznych relacji księcia Windsoru z nazistowskimi oficjelami. Elżbieta prosi wtedy Lascellesa o radę i poznaje pełną prawdę o związkach księcia z nazistami. Królowa pod wpływem nauk Grahama próbuje wybaczyć stryjowi, ale ostatecznie wydala go za zdradę ojczyzny i zezwala na opublikowanie teczki. | ||||||
| 17 | 7 | Matrimonium | Matrimonium | Benjamin Caron | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Dowiedziawszy się, że Townsend jest zaręczony z kobietą, która jest od niego znacznie młodsza, Małgorzata naciska na Tony’ego, by zaproponował małżeństwo. Ponieważ Elżbieta jest w ciąży z trzecim dzieckiem, protokół uniemożliwia jej ogłoszenie zaręczyn. Adeane i Lascelles dowiadują się, że Tony był zaangażowany w szereg relacji seksualnych, w tym z kobietą prawdopodobnie będącą z nim w ciąży. 19 lutego 1960, po urodzeniu księcia Andrzeja, Elżbieta postanawia nie mówić nic Małgorzacie. Osiem miesięcy później Małgorzata i Tony pobierają się w opactwie westminsterskim. | ||||||
| 18 | 8 | Dear Mrs. Kennedy | Szanowna Pani Kennedy | Stephen Daldry | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Elżbieta zaprasza prezydenta USA, Johna Kennedy’ego i jego żonę Jackie do Pałacu Buckingham na kolację, podczas której znajduje wspólny język z Pierwszą Damą. Następnego dnia odkrywa, że Jackie obraziła ją podczas imprezy. Pod wpływem Jackie królowa jedzie do Ghany, gdzie spotyka się z prezydentem Kwame Nkrumahem, którego relacje z Związkiem Radzieckim wywołują obawy w rządzie brytyjskim. Elżbieta podczas fokstrota przekonuje go do zerwania więzi ze Związkiem Radzieckim i przyłączenia Ghany do wolnego świata. Po pewnym czasie Jackie odwiedza Elżbietę w zamku Windsor i przeprasza za swoje poprzednie zachowanie, tłumacząc, że była wtedy pod wpływem pewnej „substancji”. Elżbieta radzi się Filipa, czy powinna była odpowiedzieć osobiście. 22 listopada 1963, po obejrzeniu relacji z zamachu na Johna F. Kennedy’ego, Elżbieta zarządza tydzień żałoby w domu i pisze list z wyrazami współczucia do Jackie. | ||||||
| 19 | 9 | Paterfamilias | Rodzinna Sprawa | Stephen Daldry | Tom Edge, Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| Filip zapisuje Karola do szkoły Gordonstoun w szkockim Moray, pomimo protestów Elżbiety i lorda Mountbattena, którzy zalecają Eton College. Filip jednak stawia na swoim, powołując się na wcześniejszą umowę z Elżbietą co do wychowania syna. Zabierając Karola do szkoły, Filip wspomina swój pobyt w Gordonstoun, a także śmierć swojej starszej siostry Cecylii i jej rodziny w katastrofie lotniczej, o co obwiniał go jego ojciec książę Andrzej. Karol zmaga się z rygorystycznym programem nauczania Gordonstoun, a w dniu imprezy szkolnej znika, po czym ochrona znajduje go płaczącego. Wkrótce potem Filip zabiera Karola do domu, upominając go, że jest „cholernie słaby”. | ||||||
| 20 | 10 | Mystery Man | Tajemniczy Mężczyzna | Benjamin Caron | Peter Morgan | 8 grudnia 2017 |
| W marcu 1963 intymne relacje między sekretarzem stanu ds. wojny Johnem Profumo a modelką Christine Keeler wychodzą na jaw, co powoduje skandal i chaos w rządzie. Gdy prasa spekuluje na temat tożsamości „tajemniczego mężczyzny” na zdjęciu wykonanym na przyjęciu wydanym przez londyńskiego osteopatę Stephena Warda, oskarżonego o przestępstwa związane z niemoralnością, Małgorzata i Tony zauważają podobieństwa między nim a Filipem. Ward popełnia samobójstwo, a policja przeszukując jego rzeczy znajduje odręczny portret Filipa. Macmillan rezygnuje ze stanowiska premiera z przyczyn zdrowotnych, a jego następcą zostaje Alec Douglas-Home. Elżbieta pyta Filipa, czy jest tajemniczym mężczyzną, i konfrontuje go ze zdjęciem Ułanowej. Filip przyznaje, że znał Warda w niewielkim stopniu, odwiedził klinikę w ubiegłym roku po zranieniu szyi, ale zaprzecza swojemu uczestnictwu w imprezach, potwierdzając swą miłość i poparcie dla Elżbiety. Rok później Elżbieta rodzi czwarte dziecko, syna Edwarda. | ||||||
Seria 3 (2019)
Trzecia seria obejmuje wydarzenia z życia Elżbiety z lat 1964−1977.
| Nr | # | Tytuł | Polski tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Premiera |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 21 | 1 | Olding | Olding | Benjamin Caron | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W 1964 roku, gdy Wielka Brytania witała nowego premiera Harolda Wilsona, Elżbieta usłyszała, że Wilson pracuje dla KGB pod pseudonimem „Olding”. Początkowo odrzuca je jako plotki, ale później dowiaduje się od umierającego Winsona Churchilla, że był podejrzliwy w stosunku do Wilsona za czasów swojego premierowania. W następnym roku, podczas pogrzebu Churchilla, królowa jest świadkiem, jak Wilson rozmawia z Rosjanami. Tymczasem w Waszyngtonie, uśpiony agent Rosjan informuje Departament Sprawiedliwości o szpiegu KGB wewnątrz Pałacu Buckingham. Okazuje się, że nie jest nim Wilson, ale doradca artystyczny dworu sir Anthony Blunt. Elżbieta przeprasza Wilsona, ale postanawia zachować prawdę w tajemnicy z obawy przed utratą reputacji MI6. Filip konfrontuje się z Bluntem na osobności, grożąc mu konsekwencjami. Blunt w samoobronie grozi księciu ujawnieniem jego udziału w Aferze Profumo. Ostatecznie Blunt zachowuje więc swoje stanowisko, ale zostaje usunięty w cień. | ||||||
| 22 | 2 | Margaretology | Fanklub Małgorzaty | Benjamin Caron | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W 1965 księżniczka Małgorzata i jej mąż, Tony wyruszają w trasę po Stanach Zjednoczonych, odwiedzając główne miasta wzdłuż Zachodniego Wybrzeża i rodzinę z Arizony. Mają uczestniczyć w premierze książki Tony’ego w Nowym Jorku. Tymczasem premier Wilson przekazuje królowej, że kraj potrzebuje pomocy finansowej od prezydenta Lyndona B. Johnsona i zaprasza go do omówienia tej kwestii, co strona amerykańska pozostawia bez reakcji. Po trzech nieudanych próbach Wilson konstatuje, że powodem odrzucenia zaproszenia przez Johnsona jest brak poparcia Wielkiej Brytanii dla USA w wojnie w Wietnamie. W ostatniej chwili udaje się zaaranżować zaproszenie, bawiącej u USA, Małgorzaty na prywatną kolację w Białym Domu. Księżniczce udaje się oczarować prezydenta i przekonać go do pomocy w ratowaniu swojego kraju. Później Małgorzata zwraca się do siostry z prośba o częstsze dzielenie się obowiązkami, ale Filip doradza żonie, by nie powierzała więcej obowiązków jego szwagierce. | ||||||
| 23 | 3 | Aberfan | Aberfan | Benjamin Caron | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W październiku 1966 po katastrofie w Aberfan królowa postanawia nie składać wizyty w wiosce, pomimo próśb premiera Wilsona. W pogrzebie zmarłych dzieci bierze za to udział książę Filip. Społeczeństwo za katastrofę obwinia Krajową Radę Węgla, a potem rząd. Po otrzymaniu listu krytykującego Elżbietę za brak empatii, królowa konfrontuje się z Wilsonem. Elżbieta odwiedza później Aberfan, składając kwiaty na grobach i odwiedzając pogrążonych w żałobie członków rodzin ofiar. Następnie spotyka się z Wilsonem, rozmawiając na temat swojego zachowania. Prywatnie królowa roni łzę, słuchając nagrania piosenki śpiewanej na pogrzebie dzieci. | ||||||
| 24 | 4 | Bubbikins | Bubbikins | Benjamin Caron | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W 1967 Wilson przezuje królowej, że księżniczka Alicja, matka Filipa, która mieszka w klasztorze w Atenach, może być zagrożona z powodu niedawnego zamachu stanu w Grecji. Elżbieta ściąga więc teściową do Wielkiej Brytanii i zapewnia jej pobyt w Pałacu Buckingham pomimo protestów Filipa. Gdy królowa i Anna opiekują się Alicją, rodzina królewska bierze udział w filmie dokumentalnym pokazującym, że są normalnymi ludźmi. Film zostaje jednak skrytykowany, dlatego Filip prosi księżniczkę Annę do udzielenia wywiadu reporterowi „The Guardian”. Na skutek choroby Anny reporter odbywa jednak rozmowę z jej babką, Alicją. Wywiad okazuje się sukcesem, w wyniku czego Filip godzi się z matką. | ||||||
| 25 | 5 | Coup | Zamach | Christian Schwochow | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W 1968 Elżbieta i Porchey udają się do Francji i Ameryki, by poznać nowoczesne metody hodowli i szkolenia koni wyścigowych, podczas gdy Wilson decyduje się na dewaluację funta. Magnet medialny Cecil Harmsworth King spotyka się z lordem Mountbattenem, proponując plan zastąpienia Wilsona. Choć początkowo sceptyczny, Mountbatten akceptuje ten pomysł, ale później dochodzi do wniosku, że nie może tego dokonać bez autoryzacji królowej. Wilson dzwoni do królowej Elżbiety i donosi jej o swoich podejrzeniach co do pełzającego zamachu stanu. Po powrocie, królowa karci Mountbattena, który później odwiedza siostrę Alicję, aby porozmawiać o ich starości i miejscu w społeczeństwie. | ||||||
| 26 | 6 | Tywysog Cymru | Tywysog Cymru | Christian Schwochow | James Graham, Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| Za radą Wilsona królowa postanawia zabrać syna Karola z uniwersytetu w Cambridge, gdzie w końcu znalazł trochę szczęścia i zamiłowania do amatorskich dramatów. Wysyła go na trzy miesiące do Walii, aby studiował i uczył się języka przed inwestyturą na Księcia Walii. Tam Karol zaprzyjaźnia się z walijskim nauczycielem, Tedi Millwardem i staje się sympatykiem walijskiego nacjonalizmu. Decyzja Karola, by w swoim przemówieniu zamieścić oświadczenia, które skutecznie wyraziły by poparcie dla Walii, doprowadza do złości Elżbietę. Karol prosił o spotkanie ze swoją matką, licząc na uznanie, a nawet wsparcie, ale nie otrzymuje ani tego, ani tego. W zamian zostaje skarcony, że musi pozostać bezstronny i powinien tłumić swoje opinie. Karol wraca do aktorstwa w sztuce w Cambridge, gdzie widzi go siostra Anna. | ||||||
| 27 | 7 | Moondust | Księżycowy pył | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| Podczas pierwszego lądowania na Księżycu książę Filip czuje się niezadowolony z braku własnych osiągnięć i szuka inspiracji. Kiedy astronauci Apollo 11 odwiedzili Pałac Buckingham, Filip organizuje z nimi prywatne spotkanie. Pyta ich, jak wyglądało lądowanie na Księżycu, oczekując „bogów”, ale rozczarowuje się ich przyziemnymi odpowiedziami. Z kolei astronauci pytają go, jak to jest mieszkać w Pałacu Buckingham. Książę miał złe zdanie natemat dziekana Windsor jako nudnego, co skłania Elżbietę do zmiany na tym stanowisku. Jego następca – Robin Woods – otwiera nową „akademię religijną dla osobistego i duchowego rozwoju” na terenie zamku. Filip zostaje zaproszony do wzięcia udziału i chociaż początkowo opiera się, po spotkaniu z astronautami, dzieli się z pastorami swoimi doświadczeniami w akademii o stracie wiary i zaprzyjaźnia się z Woodsem. | ||||||
| 28 | 8 | Dangling Man | Stan zawieszenia | Sam Donovan | David Hancock, Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| Książę Karol jest w miłosnym trójkącie z Andrew Parkerem Bowlesem i jego dziewczyną Camillą Shand. Z kolei z Parkerem Bowlesem ma romans księżniczka Anna. Królowa Elżbieta po az ostatni spotyka księcia Windsoru krótko przed jego śmiercią w 1972. Oboje zastanawiają się nad okolicznościami, które doprowadziły do tego, że Elżbieta została królową. Stryj prosi o przebaczenie, ale zauważa, że czasami powinna być wdzięczna, że abdykował. Daje jej listy Karola, które królowa czyta z niepokojem. Edward Heath zostaje premierem po wyborach powszechnych w 1970 roku. | ||||||
| 29 | 9 | Imbroglio | Ambaras | Sam Donovan | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| W 1974 wybucha strajk górników. Louis Mountbatten i Elżbieta „Królowa Matka” Bowes-Lyon zawiązują spisek, aby zakończyć związek księcia Karola z Camillą Shand. Książę zostaje wysyłany za granicę na 8 miesięcy. Po rozmowie Królowej Matki z rodzicami Andrew Parkera-Bowlesa i Camilli Shand, odbywa się ślub pary. Królowa, początkowo współczująca synowi, słyszy od Anny o jej romansie z Andrew Parkerem-Bowlesem i jej przekonaniu, że Camilla jest przeznaczona dla niego, a nie Karola. | ||||||
| 30 | 10 | Cri de Coeur | Cri de Coeur | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 17 listopada 2019 |
| Po tym, jak jej małżeństwo zaczęło się rozpadać, w 1973 Małgorzata zostaje przedstawiona Roddy’emu Llewellynowi co rozpoczyna romans. Oboje udają się w podróż na Karaiby, gdzie zostają sfotografowani razem, a zdjęcia ukazują się w gazetach. Dowiedziawszy się o tym, po sugestiach matki, Elżbieta wzywa ich z powrotem do Wielkiej Brytanii. Po wycofaniu się Wilsona, Małgorzata podejmuje próbę samobójczą, co zbliża ją do Elżbiety. Siostry rozmawiają o swym wieku i martwych małżeństwach. W 1977 królowa obchodzi swój srebrny jubileusz panowania. | ||||||
Seria 4 (2020)
Czwarta seria obejmuje wydarzenia z życia Elżbiety z lat 1979−1990. Premiera miała miejsce 15 listopada 2020[6].
| Nr | # | Tytuł | Polski tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Premiera |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 | 1 | Gold Stick | Adiutant królowej | Benjamin Caron | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Książę Karol, wciąż kontaktujący się z zamężną już Camillą Parker-Bowles, poznaje Dianę Spencer, młodszą siostrę swej niedawnej przyjaciółki. Partia konserwatywna wygrywa wybory w 1979, dzięki czemu jej liderka, Margaret Thatcher zostaje pierwszą kobietą na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii. Pierwsze spotkanie z królową nie wypada najlepiej. W zamachu bombowym zorganizowanym przez IRA ginie, bliski sercu księcia Filipa i księcia Karola, Lord Mountbatten. Premier Thatcher obiecuje pokonać IRA. Już po śmierci Mountbattena Karol otrzymuje od niego ostatni list, w którym ten krytykuje romans z Camillą i zachęca go do znalezienia odpowiedniej żony. Książę spotyka ponownie Dianę i zaprasza ją na randkę. Księżniczka Anna wznawia karierę sportową w skokach przez przeszkody. | ||||||
| 32 | 2 | The Balmoral Test | Test balmoralski | Paul Whittington | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Pani Thatcher forsuje znaczne cięcia wydatków w swoim pierwszym budżecie, wbrew sprzeciwowi niektórych kolegów z rządu. Premier wraz z małżonkiem zostają zaproszeni przez królową na weekend z rodziną królewską w Balmoral. Niestety, towarzystwo nie przypada sobie do gustu, pani premier wyjeżdża przed czasem, tłumacząc się kryzysem rządowym. Z kolei zaproszona do Balmoral Diana robi dobre wrażenie na rodzinie królewskiej. Karol, nakłaniany przez rodzinę do zaangażowania się w związek z Dianą, zwierza się z problemu Camilli. Ta zachęca go do poślubienia młodej hrabianki. Tymczasem premier Thatcher przemeblowuje swój gabinet, zwalniając niewygodnych oponentów. | ||||||
| 33 | 3 | Fairytale | Jak w bajce | Benjamin Caron | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Książę Karol oświadcza się Dianie i zostaje przyjęty. Młoda narzeczona przenosi się ze swojego londyńskiego mieszkania do pałacu Buckingham. Karol wyjeżdża na dłużej za granicę, a Diana spędza samotnie tygodnie, za całą rozrywkę mając naukę etykiety dworskiej. Gdy Camilla zaprasza ją na lunch Diana zdaje sobie sprawę, że prawie w ogóle nie zna swego narzeczonego, podczas gdy Camilla wie o nich wszystko. Zrozpaczona myśli o odwołaniu małżeństwa. Okazuje się też, że ciepi na bulimię. Gdy Karol wraca z podróży, przed powrotem do domu jedzie odwiedzić najpierw Camillę. Na zarzuty Diany odpowiada, że pojechał tam, by zakończyć dawny związek. Rodzina królewska dostrzega problem w związku księcia Karola i Diany. Księżna Małgorzata twierdzi, że małżeństwo będzie błędem, ale książę Filip uważa, że Karol z czasem pokocha Dianę. Królowa przychyla się do zdania męża i sugeruje Karolowi cierpliwość, a szczęście przyjdzie. Małżeństwo zostaje zawarte z wielką pompą. | ||||||
| 34 | 4 | Favourites | Ulubieńcy | Paul Whittington | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Początek 1982 roku. Premier Thatcher podczas spotkania z królową daje upust swoim emocjom: przejmuje się bowiem sprawą swego syna, który zaginął podczas rajdu Paryż-Dakar. Przyznaje się także królowej, że darzy syna specjalnymi uczuciami. Królowa Elżbieta rozmawia z mężem o faworyzowaniu swoich dzieci. Książę Filip bez wahania wskazuje na księżniczkę Annę, królowa nie ma zdania. Poruszona problemem, królowa umawia się na osobne spotkanie z każdym ze swoich dzieci i stwierdza, że wszystkie mają problemy życiowe. Mark Thatcher po kilku dniach znajduje się w Algierii. Wraca do domu i jest hołubiony przez matkę, ku niezadowoleniu siostry bliźniaczki. Księżna Diana jest w ciąży, a jej stosunki z Karolem uległy pogorszeniu. Syn przyznaje się królowej, że wciąż utrzymuje kontakty z Camillą. Na odległym południowym Atlantyku rowija się konflikt między Argentyną a Wielką Brytanią o niewielki łańcuch wysp – Falklandy. Premier Thatcher podejmuje zdecydowane działania zbrojne w celu opanowania wysp. | ||||||
| 35 | 5 | Fagan | Fagan | Paul Whittington | Jonathan D. Wilson, Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Premier Thatcher na cotygodniowej audiencji informuje królową o zwycięstwie w wojnie o Falklandy. Królowa z kolei konstatuje, że polityka ekonomiczna rządu doprowadziła do wysokiego bezrobocia. Tymczasem malarz pokojowy Michael Fagan przez utratę pracy wpada w problemy życiowe. Podczas wizyty w biurze jednego z posłów narzeka na gospodarkę i wydatki na wojnę. Poseł ironicznie sugeruje mu, że powinien zgłosić swoje obawy królowej. Pewnego wieczora Fagan rzeczywiście wkrada się do pałacu Buckingham. Zostaje zauważony i ucieka, ale po kilku dniach wraca po tym, jak opieka społeczna zabroniła mu kontaktu z dziećmi. Włamuje się nad ranem do pałacu i nachodzi królową w jej sypialni. Nie napastuje jej, jedynie skarży się na rządy premier Thatcher. Po kolejnej audiencji u królowej pani premier bierze udział w paradzie zwycięstwa po wojnie o Falklandy. | ||||||
| 36 | 6 | Terra Nullius | Terra Nullius | Julian Jarrold | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Republikanin Bob Hawke wygrywa wybory i zostaje premierem Australii. W zbliżającej się wizycie Karola i Diany widzi szansę na uwolnienie się spod zależności od Korony Brytyjskiej. Para książęca wylatuje zabierając małego Williama na wyraźne żądanie Diany. W trakcie wizyty Diana podbija serca Australijczyków niwecząc nadzieje premiera Hawke’a. Także w sferze prywatnej wizyta jest przełomem, Karol i Diana wreszcie odbywają szczerą rozmowę o trudnościach w ich małżeństwie. Diana narzeka na nieskończony związek z Camillą, a Karol wyznaje jej miłość. Na koniec wizyty książę znów izoluje się od żony, winiąc ją za przesłonięcie jego postaci podczas wizyty. Po powrocie do Wielkiej Brytanii para wraca do swych domów. Diana prosi o spotykanie z królową i opowiada o braku szczęścia w ich małżeństwie, prosząc o wsparcie. Królowa pozostaje nieporuszona. | ||||||
| 37 | 7 | The Hereditary Principle | Zasada dziedziczenia | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Po osiągnięciu przez księcia Edwarda wieku 21 lat, publiczna rola księżniczki Małgorzaty zostaje ograniczona, co znacznie pogarsza jej nastrój. Dochodzą do tego problemy zdrowotne spowodowane nałogowym paleniem. Po operacyjnym usunięciu części płuca Małgorzata wyjeżdża za granicę, by dojść do siebie. Po powrocie, za radą Karola, zaczyna spotykać się z terapeutką. W trakcie tarapii, wspominając o problemach psychicznych wśród członków swej rodziny księżniczka dowiaduje się, że kuzynki ze strony matki, Nerissa i Katherine Bowes-Lyon, które uważała za zmarłe, wciąż żyją i są po cichu zamknięte w szpitalach psychiatrycznych. Konfrontuje się z Królową Matką, która twierdzi, że rodzina królewska nie miała wyboru ukrywając chore, ponieważ wiedza ta podałaby w wątpliwość czystość rodu królewskiego. | ||||||
| 38 | 8 | 48:1 | 48:1 | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Premier Thatcher i królowa ścierają się o nałożenie sankcji na apartheid w Południowej Afryce. Królowa uważa, że sankcje gospodarcze są konieczne do walki z segregacją rasową i posłużą zbliżeniu narodów Brytyjskiej Wspólnoty Narodów, podczas gdy Thatcher uważa, że zaszkodziłoby to brytyjskiemu handlowi i poszczególnym Brytyjczykom walczącym o poprawę swojego losu. Po spotkaniu członków Wspólnoty w 1985 na Bahamach szefowie rządów chcą wydać zwyczajowy komunikat, aby wywrzeć presję na RPA. Jedyną osobą opierającą się jest premier Thatcher. Po wielu modyfikacjach talent sekretarza prasowego królowej, Michaela Shea – w wolnym czasie powieściopisarza – który zmienia słowo „sankcje” na „sygnały”, sprawia, że Thatcher podpisuje dokument w imieniu Wielkiej Brytanii. W kraju prasa spekuluje o napięciu między rządem a Pałacem w sprawie RPA. Prywatny sekretarz królowej Martin Charteris sugeruje rzecznikowi dyskretne ujawnienie szczegółów konfliktu. Po publikacji i wobec narastającego skandalu Chrteris obarcza jednak Shea odpowiedzialnością za sprawę i zmusza go złożenia rezygnacji. | ||||||
| 39 | 9 | Avalanche | Lawina | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Na gali zorganizowanej przez Royal Opera House z okazji 37. urodzin księcia Karola, Diana zaskakuje publiczność i swego męża występując na scenie w duecie do utworu „Uptown Girl” Billy Joela. Występ wywołuje efekt odwrotny do zamierzonego – książę po raz kolejny uważa, że Diana go przyćmiewa i przyczynia się do spadku jego popularności. Karol wyjeżdża na narty do Szwajcarii. Tam zostaje ofiarą lawiny, która zabija jego przyjaciela Hugh Lindsaya. Wypadek uświadamia mu, że tak naprawdę chce być z Kamilą i planuje zerwanie związku z Dianą. Kiedy Elżbieta dowiaduje się, że zarówno Karol, jak i Diana są sobie niewierni, wraz z księciem Filipem próbują pogodzić parę. Diana przeprasza i obiecuje pozostać wierna mężowi, Karol nie ma możliwości wygłoszenia przygotowanej kwestii. Mimo komunikatów ze strony Anny i samej Kamili, żeby realistycznie podchodził do ich związku, Karol wciąż ignoruje Dianę, która w końcu wraca do romansu z Jamesem Hewittem. | ||||||
| 40 | 10 | War | Wojna | Jessica Hobbs | Peter Morgan | 15 listopada 2020 |
| Po rezygnacji wicepremiera Geoffreya Howe premier Thatcher ma coraz mniejsze poparcie. By ratować swe stanowisko prosi Elżbietę o rozwiązanie Parlamentu. Królowa nie ulega i uświadamia premier, że społeczeństwo, a nawet jej własna partia są przeciwko niej. Premier Margaret Thatcher ostatecznie podaje się do dymisji. Na ostatniej audiencji otrzymuje od królowej Elżbiety wysokie odznaczenie, Order Zasługi. Księżna Diana podróżuje do Nowego Jorku na pokładzie Concorde’a, gdzie oczarowuje Amerykanów. Kiedy rodzina królewska zbiera się w Balmoral na Boże Narodzenie, Elżbieta nie chce spotkać się z Dianą, odmawia także wysłuchania skarg Karola, przypominając mu o służbie krajowi. Książę Filip zaś mówi Dianie, że nie jest jedyną osobą cierpiącą w tej rodzinie i powinna skupić się na postaci Elżbiety, ostrzega ją także przed konsekwencjami, jakie poniesie, jeśli jej małżeństwo się rozsypie. | ||||||
Nagrody
- Złote Globy
- 2017 – Najlepszy serial dramatyczny
- 2017 – Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym Claire Foy
- 2020 – Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym Olivia Colman
- Emmy
- 2017 – Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu dramatycznym John Lithgow
- 2017 – Najlepsza scenografia w fabularnym programie kostiumowym (godzinnym lub dłuższym) Celia Bobak, Mark Raggett, Martin Childs – za odcinek "Smoke And Mirrors"
- 2017 – Najlepsze kostiumy w serialu, serialu limitowanym lub filmie telewizyjnym – kostiumowym albo fantasy Michele Clapton – Alex Fordham, Emma O’Loughlin, Kate O’Farrell za odcinek "Wolfert on Splash"
- 2018 – Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym Claire Foy
- 2018 – Najlepsza reżyseria serialu dramatycznego Stephen Daldry – za odcinek "Paterfamilias"
- 2018 – Najlepsze kostiumy w serialu kostiumowym Jane Petrie – Emily Newby, Barbara Kuznar, Gabrielle Spanswick za odcinek "Dear Mrs. Kennedy"
- 2018 – Najlepsze zdjęcia w serialu godzinnym kręconym przy użyciu jednej kamery Adriano Goldman – za odcinek "Beryl"
- 2018 – Najlepszy dobór obsady serialu dramatycznego
- Satelita
- 2017 – Najlepszy serial dramatyczny
- 2020 – Najlepszy aktor w serialu dramatycznym Tobias Menzies
- Amerykańska Gildia Aktorów Filmowych
- 2017 – Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym Claire Foy
- 2017 – Najlepszy aktor w serialu dramatycznym John Lithgow
- 2018 – Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym Claire Foy
- 2020 – Najlepszy zespół aktorski w serialu dramatycznym Ben Daniels, Charles Dance, Charles Edwards, David Rintoul, Erin Doherty, Helena Bonham Carter, Jason Watkins, Josh O’Connor, Marion Bailey, Olivia Colman, Sam Phillips, Tobias Menzies
- Amerykańska Gildia Kostiumologów
- 2017 – Najlepsze kostiumy w serialu kostiumowym Michele Clapton
- 2018 – Najlepsze kostiumy w serialu kostiumowym Jane Petrie
- Amerykańskie Stowarzyszenie Operatorów Filmowych
- 2018 – Najlepsze zdjęcia do serialu w telelwizji niekomercyjnej Adriano Goldman – za odcinek "Smoke and Mirrors"
- 2019 – Najlepsze zdjęcia do serialu w telelwizji niekomercyjnej Adriano Goldman – za odcinek "Beryl"
- Critics’ Choice Television
- 2016 – Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu dramatycznym John Lithgow
- Światowa Akademia Muzyki Filmowej
- 2017 – Najlepszy telewizyjny kompozytor roku Rupert Gregson-Williams
Uwagi
Przypisy
- ↑ The Crown w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Joe Otterson, ‘The Crown’ Season 2 Sets Premiere Date on Netflix, Releases First Trailer (Watch), „Variety”, 10 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-16] (ang.).
- ↑ "The Crown" sezon 3. Netflix podaje datę premiery! Romans księżniczki Małgorzaty jednym z wątków!, telemagazyn.pl, 5 sierpnia 2019
- ↑ Wygląda na to, że poznaliśmy datę powrotu "The Crown". Kiedy premiera 3. sezonu serialu Netfliksa?, serialowa.pl, 6 sierpnia 2019
- ↑ Poznaliśmy oficjalną datę premiery 3. sezonu "The Crown". Kiedy nowe odcinki?, antyradio.pl, 5 sierpnia 2019
- ↑ a b The Crown Season 4 Netflix Promo, Youtube, 21 sierpnia 2020
- ↑ The Crown: all you need to know about Netflix’s £100 million series, from the 'shocking' first scene to Matt Smith’s topless rowing, „The Telegraph” [dostęp 2016-11-05].
- ↑ a b Hubert Salik, Dylematy korony, rp.pl [dostęp 2017-12-25] (pol.).
- ↑ Jane Martinson, Netflix’s glittering Crown could leave BBC looking a little dull, „The Guardian”, 31 października 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2016-11-05] (ang.).
- ↑ The Crown may have found its new Prince Philip, „The Independent”, 19 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-19] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
The Corwn logo.png
Logo della serie TV distribuita da Netflix, The Crown (2017)
Logo della serie TV distribuita da Netflix, The Crown (2017)