Thea von Harbou

Thea von Harbou
ilustracja
Data i miejsce urodzenia27 grudnia 1888
Tauperlitz
Data i miejsce śmierci1 lipca 1954
Berlin
Zawód, zajęciepisarka

Thea von Harbou (ur. 27 grudnia 1888 w Tauperlitz, zm. 1 lipca 1954 w Berlinie) – niemiecka pisarka, scenarzystka filmowa i aktorka teatralna.

Życiorys

Fritz Lang i Thea von Harbou, 1923 lub 1924

Thea von Harbou urodziła się 27 grudnia 1888 w Tauperlitz w rodzinie leśniczego Theodora von Harbou[1]. Po skończeniu gimnazjum Luisenstift w Niederlößnitz koło Drezna, zadebiutowała w 1906 roku na deskach Düsseldorfer Schauspielhaus[1]. Jej pierwsza powieść Wenn's Morgen wird, którą napisała w wieku 16 lat, została opublikowana w odcinkach przez Süddeutsche Zeitung[2].

Aktorka teatrów i bywalczyni salonów w Weimarze (1908–10), Chemnitz (1911–12) i Akwizgranie (1913–14), od 1910 roku poświęciła się pisarstwu i pisaniu scenariuszy filmowych[1]. W 1914 poślubiła aktora filmowego Rudolfa Kleina-Rogge[2]. W 1917 roku zamieszkała w Berlinie. Pierwszy scenariusz Die Liebe von Hette Raimond napisała dla Joego Maya[1]. W 1918 rozpoczęła współpracę z Fritzem Langiem, dla którego w latach 1922–33 pisała scenariusze, głównie na bazie własnych powieści[1]. Rozwiodła się z mężem, by poślubić Fritza Langa[2].

W 1927 roku, wraz z Fritzem Langiem napisała, na bazie własnej powieści, scenariusz do filmu sci-fi Metropolis prezentującego dystopijną wizję miasta przyszłości. W roku 2001 film został wpisany na listę UNESCO Pamięć Świata[3].

W 1929 roku, na podstawie własnej powieści, napisała scenariusz do filmu Kobieta na Księżycu (Frau im Mond) – film ten po raz pierwszy w historii kina przedstawiał podróż człowieka rakietą i jest również często cytowany jako pierwszy pokazujący „odliczanie do zera” przed startem rakiety[4].

Pracowała również dla Carla Theodora Dreyera, Friedricha Wilhelma Murnaua i Arthura von Gerlacha[1]. Po dojściu do władzy nazistów pozostała w Niemczech, chociaż Fritz Lang udał się na emigrację[2]. Von Harbou wstąpiła do NSDAP[5] i pracowała jako autorka scenariuszy, współpracując m.in. z Wolfgangiem Liebeneinerem i Veitem Harlanem[5]. Zmarła 1 lipca 1954 w Berlinie[1].

Wybrane prace

  • Der unsterbliche Acker, 1915
  • Die Flucht der Beate Hoyermann, 1916
  • Das indische Grabmal, 1917 (scenariusz w 1921)
  • Adrian Drost und sein Land, 1918
  • Das Haus ohne Türen und Fenster, 1920
  • Das Nibelungenbuch, 1921 (scenariusz w 1924)
  • Metropolis, 1926 (scenariusz w 1926)
  • Spione, 1926
  • Die Frau im Mond, 1929 (scenariusz w 1929)
  • Du bist unmöglich, Jo, 1931
  • Aufblühender Lotos, 1941
  • Gartenstraße 64, 1952

Przypisy

  1. a b c d e f g Rolf Burgmer: Harbou, Thea Gabriele von. W: Neue Deutsche Biographie. T. 7. 1966, s. 645-646. [dostęp 2014-07-20]. (niem.)
  2. a b c d Hans-Michael Bock, Tim Bergfelder: The Concise Cinegraph: An Encyclopedia of German Cinema. Berghahn Books, s. 181. ISBN 978-0-85745-565-9. [dostęp 2014-07-20]. (ang.)
  3. Metropolis – Sicherungsstück Nr. 1: Negative of the restored and reconstructed version 2001 (ang.). unesco.org. [dostęp 2013-11-17].
  4. Der Spiegel, Filmklassiker Deutsche Mondlandung 1929 (niem.).
  5. a b Robert C. Reimer, Carol J. Reimer: The A to Z of German Cinema. Rowman & Littlefield, 2010, s. 310–311. ISBN 978-0-8108-7611-8. [dostęp 2014-07-20].

Media użyte na tej stronie

Fritz Lang und Thea von Harbou, 1923 od. 1924.jpg
Fritz Lang and his wife Thea von Harbou in their Berlin apartment, in 1923 or 1924 (which is, when the script for Metropolis was prepared). The photograph is from a series about this famous couple and their suite.