Thomas Paine

Thomas Paine
Data i miejsce urodzenia	9 lutego 1737 Thetford
Data i miejsce śmierci	8 czerwca 1809 Nowy Jork
Narodowość	angielska
Język	angielski
Dziedzina sztuki	pisarz
Ważne dzieła
Zdrowy rozsądek

Thomas Paine (ur. 29 stycznia^?/9 lutego 1737 w Thetford, zm. 8 czerwca 1809 w Nowym Jorku) – brytyjski pisarz i myśliciel doby oświecenia. Uczestnik rewolucji amerykańskiej, jeden z ojców założycieli USA. Prekursor liberalizmu.

W 1774 przybył do Filadelfii, w 1776 opublikował broszurę Zdrowy rozsądek, w której nawoływał do stworzenia niepodległego państwa w miejsce dotychczasowych kolonii brytyjskich w Ameryce. Brał udział w wojnie o niepodległość USA. Do Wielkiej Brytanii wrócił w 1787.

Także w ojczyźnie głosił radykalne idee wolnościowe, popierał rewolucję francuską i prawo narodów do wybierania demokratycznych rządów. Po wydaniu Praw człowieka, zagrożony aresztowaniem, uciekł do rewolucyjnej Francji, gdzie został wybrany do Zgromadzenia Narodowego, ale także osadzony w więzieniu przez jakobinów.

W Wieku rozumu przyznał, iż deizm stanowi podstawę jego poglądów.

Dzieła

• Letter to Washington – utwór, zawierający atak na George’a Washingtona jako osobę.
• Zdrowy rozsądek (ang. Common Sense) – broszura polityczna. Nawołująca do ogłoszenia niepodległości Stanów Zjednoczonych, posługująca się m.in. argumentem, że mała wyspa (Wielka Brytania) nie powinna rządzić całym kontynentem.
• Prawa człowieka (Rights of Man(ang.) – 1791–1792)^[1]
• Wiek rozumu (The Age of Reason(ang.) – 1794, 1795 i 1807)^[2]
• Agrarian Justice (1797)

i inne^[3]

Bibliografia

• Thomas Paine. A&E Television Networks, November 9, 2009. [dostęp 2018-09-26].
• Tejvan Pettinger: Thomas Paine Biography (ang.). W: Biography online [on-line]. [dostęp 2018-09-26].
• Thomas Paine 1737–1809 (ang.). W: Sandwich People & History [on-line]. Open Sandwich. [dostęp 2018-09-26].