Tilapia

	Tilapia
	Smith, 1840
	; Przedstawiciel rodzaju - Tilapia sparrmanii
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Podgromada	promieniopłetwe
Rząd	okoniokształtne
Rodzina	pielęgnicowate
Podrodzina	Pseudocrenilabrinae
Plemię	„Tilapiini”
Rodzaj	Tilapia
Synonimy
	Chromis Günther,1862; Coptodon Gervais,1853; Dagetia Thys van den Audenaerde,1969; Haligenes Günther,1860; Heterotilapia Regan,1920; Neotrewavasia Ufermann,2001; Pelmatolapia Thys van den Audenaerde,1969; Reganotilapia Whitley,1950;
	Chromis Günther,1862; Coptodon Gervais,1853; Dagetia Thys van den Audenaerde,1969; Haligenes Günther,1860; Heterotilapia Regan,1920; Neotrewavasia Ufermann,2001; Pelmatolapia Thys van den Audenaerde,1969; Reganotilapia Whitley,1950;

Tilapia – rodzaj słodkowodnych ryb okoniokształtnych z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae), ustanowiony przez Andrew Smitha w 1840 roku. Nazwa rodzaju pochodzi z języka Buszmenów i oznacza rybę^[2].

Występowanie

Afryka i Lewant.

Budowa

Ciało krępe, krótkie lub średnio wydłużone, dość wysokie. Pomiędzy twardymi i miękkimi promieniami płetwy grzbietowej brak widocznej przerwy. Zęby małe, ścieśnione, wszystkie karbowane, ułożone w 2 lub więcej rzędach w każdej szczęce. Łuski duże^[3]. Jednolite ubarwienie ciała zmienia się w zależności od stanu emocjonalnego ryby, a także w okresie godowym^[4].

Taksonomia i filogeneza

Definicja taksonomiczna rodzaju Tilapia była zmieniana wielokrotnie, m.in. przez Bleekera, Boulengera i Pellegrina. Również zakres umieszczanych w nim gatunków ulegał ciągłym zmianom. Na podstawie analiz morfologicznych Regan, Trewavas i Stiassny uznali Tilapia za takson monofiletyczny, co nie zostało potwierdzone badaniami molekularnymi. Analizy filogenetyczne różnych autorów wykazały, w zależności od wybranych markerów, istnienie w obrębie rodzaju Tilapia od 2 do 5^[5] grup odległych filogenetycznie. Autorzy ci uznali takson za parafiletyczny. Oczekiwana jest rewizja taksonomiczna rodzaju. Klett i inni^[5] proponują pozostawienie w rodzaju tylko gatunku typowego T. sparrmanii. Schwarzer i inni^[6] sugerują monofiletyzm wąskiej grupy gatunków z południowo-wschodniej Afryki, do której zaliczyli T. sparrmanii, T. ruweti, T. baloni i T. guinasana.

Klasyfikacja

Gatunki zaliczane do tego rodzaju^[7]:

Tilapia bakossiorum
Tilapia baloni
Tilapia bemini
Tilapia bilineata
Tilapia brevimanus
Tilapia busumana
Tilapia buttikoferi
Tilapia bythobates
Tilapia cameronensis
Tilapia camerunensis
Tilapia cessiana
Tilapia coffea
Tilapia congica
Tilapia dageti

Tilapia deckerti
Tilapia discolor
Tilapia ejagham
Tilapia flava
Tilapia fusiforme
Tilapia guinasana
Tilapia guineensis
Tilapia gutturosa
Tilapia imbriferna
Tilapia ismailiaensis
Tilapia joka
Tilapia konkourensis
Tilapia kottae
Tilapia louka

Tilapia margaritacea
Tilapia nigrans
Tilapia nyongana
Tilapia pra
Tilapia rendalli
Tilapia rheophila
Tilapia ruweti
Tilapia snyderae
Tilapia sparrmanii
Tilapia spongotroktis
Tilapia tholloni
Tilapia thysi
Tilapia walteri
Tilapia zillii – tilapia Zilliego^[8]

Gatunkiem typowym rodzaju jest Tilapia sparrmanii.

Tilapia buttikoferi
Tilapia cabrae
Tilapia mariae
Tilapia rendalli

Przypisy

↑ Tilapia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Thomas George. The most recent nomenclature of Tilapia species in Canada and The Sudan. „Aquaculture Association of Canada (Spec. publ.)”. 10, s. 33–37, 2006 (ang.).
↑ M. J. P. van Oijen. The generic classification of the haplochromine cichlids of Lake Victoria, East Africa. „Zoologische Verhandelingen”. 302, s. 57–110, 1996 (ang.). (pdf)
↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
↑ ^a ^b V. Klett, A. Meyer. What, if Anything, is a Tilapia?—Mitochondrial ND2 Phylogeny of Tilapiines and the Evolution of Parental Care Systems in the African Cichlid Fishes. „Molecular Biology and Evolution”. 19 (6), s. 865–883, 2002. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186 (ang.).
↑ Schwarzer et al. The root of the East African cichlid radiations. „BMC Evolutionary Biology”. 9, s. 186, 2009. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186 (ang.).
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-12-05] (ang.).
↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską )

[itis-1] Tilapia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[George-2] Thomas George. The most recent nomenclature of Tilapia species in Canada and The Sudan. „Aquaculture Association of Canada (Spec. publ.)”. 10, s. 33–37, 2006 (ang.).

[Oijen-3] M. J. P. van Oijen. The generic classification of the haplochromine cichlids of Lake Victoria, East Africa. „Zoologische Verhandelingen”. 302, s. 57–110, 1996 (ang.). (pdf)

[Zalach-4] Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

[Klett-5] V. Klett, A. Meyer. What, if Anything, is a Tilapia?—Mitochondrial ND2 Phylogeny of Tilapiines and the Evolution of Parental Care Systems in the African Cichlid Fishes. „Molecular Biology and Evolution”. 19 (6), s. 865–883, 2002. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186 (ang.).

[Schwarzer-6] Schwarzer et al. The root of the East African cichlid radiations. „BMC Evolutionary Biology”. 9, s. 186, 2009. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186 (ang.).

[Eschmeyer-7] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-12-05] (ang.).

[KRR/s-8] Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską )

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne