Tipasa (Algieria)
 Starożytny tumulus niedaleko Tipasy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wilajet | Tibaza |
| Populacja • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy | 42000 |
Położenie na mapie Algierii  | |
 36°35′N 2°27′E/36,583333 2,450000 | |
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
.jpg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ | kulturowy |
| Spełniane kryterium | III, IV |
| Numer ref. | |
| Region[b] | Kraje arabskie |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę | 1982 |
Tipasa (fr. Tipaza), współczesne miasto również Tibaza (arab. تيبازة = Tibazah) – miejscowość w Algierii, ok. 70 km na zachód od Algieru. Znajdują się tu ruiny starożytnego miasta, wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Współczesne miasto jest stolicą prowincji Tibaza.
Położenie
Współczesna osada położona jest nad Morzem Śródziemnym, w pewnej odległości od majestatycznie dominującej nad wybrzeżem i dodającej jej uroku góry Chenoua. W mieście znajduje się port rybacki. Z obu stron Tibazy rozlokowały się kompleksy turystyczne - majestatyczny Matares i prawdziwa perła architektury "wakacyjnej" Tipaza Village.
Historia miasta
Tipasa była początkowo – w IV-V wieku p.n.e. osadą fenicką, następnie została zmieniona w typowie miasto rzymskie po podboju Mauretanii przez cesarza Klaudiusza na przełomie er.
Chociaż wcześnie pojawiło się tu chrześcijaństwo, spora część mieszkańców miasta wyznawała starożytny politeizm jeszcze do V wieku n.e. W 484 roku król Wandalów Huneryk wysłał do Tipasy ariańskiego biskupa dla zaprowadzenia wiary chrześcijańskiej. Wielu mieszkańców miasta uciekło wówczas przed prześladowaniami do Iberii.
W późniejszych wiekach Tipasa zniknęła z kart historii, a Arabowie, którzy mogli wprawdzie przyczynić się do jej upadku, najwyraźniej nie osiedlali się w tym miejscu. Współczesna osada Tibaza powstała dopiero w 1857 roku.
Stanowisko archeologiczne
Położone nad samym morzem ruiny rzymskie rozpościerają się na dość dużym obszarze. Zachowały się pozostałości dawnych obwarowań, forum rzymskie, amfiteatr i liczne domy mieszkalne z cennymi mozaikami. W najlepszym stanie są budynki chrześcijańskie: kościół z otaczającym go cmentarzem, bazylika i inne. Niedaleko Tipasy znajduje się tumulus z II wieku p.n.e. zwany Grobowcem Królów Numidyjskich (fr. tombeau de la chrétienne).
Bibliografia
- Encyklopedia sztuki starożytnej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974, str. 452.
Media użyte na tej stronie
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank administrative map of Algeria, for geo-location purposes.
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Autor: BAC PIDC-ALGER, Licencja: CC BY-SA 1.0
Tombeau de la Crietiene, Tipaza, Algérie (Cf [1])
Autor: Dalbera / J.P. Dalbéra from Paris, France, Licencja: CC BY 2.0
Vestiges of the Roman amphitheatre of Tipaza (Algeria).
Autor: Jean-Pierre Dalbéra, Licencja: CC BY 2.0
Le Cardo maximus, un des deux axes de la ville romaine, se prolonge vers la mer.
Les Phéniciens ont fondé à Tipaza un comptoir vers le Ve siècle av. J.-C. : c'est de cette origine que la ville tire son nom qui signifie « lieu de passage » ou « escale ».
La ville connaît son essor sous le roi numide Juba II et devient avec Caesaria (actuelle Cherchell) l'un des foyers de la culture gréco-romaine en Afrique du Nord. Tipaza avait alors le type de la ville punique car elle se situait dans l'aire d'influence de Carthage.
Sous l'empereur romain Claude Ier, en 39, Tipaza prend le statut de municipe latin et se dote d'une muraille longue de plus de deux kilomètres. Hadrien éleva par la suite Tipaza au rang de colonie honoraire. À la fin du IIe siècle, la ville connaît son apogée avec une population qui s'élève, selon les estimations de Stéphane Gsell, à 20 000 habitants.
Au deuxième siècle, cette cité romanisée s’agrandit vers l’ouest aux dépens d’une ancienne nécropole punique. Bien qu’elle était entourée d’une longue muraille de 2 km cela n’a pas empêché sa destruction en l’an 430 par les Vandales menés par Genséric (Wikipedia)
Tipaza est un site inscrit au Patrimoine mondial de l'UNESCO en 1982. Les premières fouilles y ont été effectuées en 1895.