Tkanka kostna

Kość zbita, obraz mikroskopowy: a – kanały Haversa, b – osteocyty

Tkanka kostna (łac. textus osseus) – rodzaj tkanki łącznej podporowej. Tkanka kostna składa się z komórek (osteocytów, osteoblastów, osteoklastów) oraz macierzy pozakomórkowej, która składa się z kolei z części organicznej – włókien kolagenu i innych białek oraz mineralnej (związki wapnia, magnezu i fosforu – głównie hydroksyapatyt).

Jest pochodzenia mezodermalnego^[1].

Podział

Tkankę kostną można podzielić na:

• grubowłóknistą – włókna kolagenowe nie są uporządkowane, występuje u niższych kręgowców i zarodków wyższych kręgowców oraz w szwach i na styku ścięgien z kośćmi, a także buduje kosteczki słuchowe
• drobnowłóknistą (blaszkowatą) – włókna kolagenowe są skierowane w tym samym kierunku, co czyni komórki silniejszymi, występuje u dorosłych wyższych kręgowców. Substancja zewnątrzkomórkowa tworzy blaszki kostne. U ssaków wyróżnia się:
  • Istota zbita – zbudowana z blaszek kostnych składających się na osteony.
  • Istota gąbczasta – zbudowana z blaszek kostnych układających się w beleczki kostne.

Budowa

Chemicznie tkanka kostna zbudowana z materiałów kompozytowych, czyli ze składników organicznych tworzących osseinę, dzięki której kość jest sprężysta, oraz składników nieorganicznych, czyli soli wapnia i fosforu (dwuhydroksyapatytów), dzięki którym kość jest mocna, wytrzymała i twarda.

Skład

• związki organiczne (osseomukoid i osteoalbuminoid): 30–50%
• związki nieorganiczne (mieszanina soli wapniowych): 30–35%
• woda: 15–40%

Metabolizm tkanki kostnej

• modelacja kostna
• remodelacja kostna

Przypisy

Bibliografia

• Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003. ISBN 83-7389-096-3.
• Helena Przespolewska: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: Wydawnictwo „Wieś Jutra”, 2009. ISBN 83-89503-67-0.