Tojad sudecki

Tojad sudecki
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządjaskropodobne
Rządjaskrowce
Rodzinajaskrowate
Rodzajtojad
Gatunektojad sudecki
Nazwa systematyczna
Aconitum plicatum Köhler ex Rchb.
Synonimy
  • Aconitum callibotryon Rchb.
  • Aconitum hians Rchb.
  • Aconitum koehleri Rchb.

Tojad sudecki (Aconitum plicatum) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Endemit środkowoeuropejski. Występuje w Sudetach Wschodnich, Sudetach Zachodnich, Rudawach, na Szumawie, w Górach Izerskich, Górach Orlickich, Jesionikach, Žďárskich vrchach, Alpach Bawarskich i Alpach Salzburskich. W Polsce występuje w Karkonoszach, Masywie Śnieżnika i w Górach Bystrzyckich[3].

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, osiąga wysokość do 150 cm.
Liście
5-dzielne, dłoniasto klapowane, łatki lancetowate.
Kwiaty
Kwiatostan znajdujący się na górnej części łodygi składa się z grona. Hełm sierpowaty, niebieskofioletowy, nagi (czasem rzadko owłosiony). Pręciki owłosione. Słupki nagie.[3].
Owoc
Mieszek zawierający liczne drobne nasiona, oskrzydlone na jednej krawędzi.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września.
Siedlisko
Występuje w ziołoroślach górskich ze związku Adenostylion[3].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[4]. Tę samą kategorię posiada na polskiej czerwonej liście[5]. Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-26] (ang.).
  3. a b c Mitka J. 2001. Tojad sudecki. s. 130-132. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  4. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  5. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Aconitum plicatum.JPG
Aconitum plicatum, Králický Sněžník, Czech Republic