Tokaj (miasto)

Tokaj
Herb	Flaga
Państwo	Węgry
Komitat	Borsod-Abaúj-Zemplén
Powiat	Tokaj
Zarządzający	György Posta↗
Powierzchnia	28,2 km²
Populacja (I 2011); • liczba ludności; • gęstość	; 4886; 173,3 os./km²
Nr kierunkowy	47
Kod pocztowy	3910
	Położenie na mapie Węgier Tokaj
	48°07′17,20″N 21°24′44,89″E/48,121444 21,412469
	Strona internetowa
	Portal Węgry

Tokaj – miasto powiatowe w komitacie Borsod-Abaúj-Zemplén w północno-wschodnich Węgrzech.

Położenie

Tokaj leży u zbiegu Bodrogu i Cisy, u południowych podnóży wulkanicznej góry Tokaj (także Kopasz, 515 m n.p.m.). Miasteczko jest stolicą tokajskiego regionu winiarskiego.

Historia

Pierwsza wzmianka o okolicy Tokaj pojawia się w 1067 roku, a Tokaj jako nazwę osady nadmienia się w 1353 roku.

W roku 1074 pod miasteczkiem miała miejsce bitwa wojsk Gejzy I z wojskami króla Salomona.

W widłach dwóch wielkich rzek już w XI w. stała warownia, zniszczona później przez Tatarów.

W XIII w. za panowania króla Béli IV osiedlili się w Tokaju włoscy winiarze.

W XIV wieku wzniesiono tu zamek kamienny.

W późniejszych latach miejsce bitwy z Turkami w roku 1567, rezydencja Jana Hunyadyego i Macieja Korwina.

Znaczenie twierdzy wzrosło w czasach panowania Jana Zapolyi (1526-1540), który obdarzył miasto wieloma przywilejami.

W drugiej połowie XVI w. Tokaj spustoszyli Turcy, a wkrótce przeszedł on na własność Stefana Batorego, potem Gábora Bethlena, a w końcu Rakoczych. Dzięki dochodom z winnic Franciszek II Rakoczy mógł finansować powstanie przeciw Habsburgom.

W 1705 r. zarządził on zburzenie zamku.

Rozkwit winiarstwa w Tokaju nastąpił w XVII-XVIII w., gdy w okolicy osiedlili się kupcy greccy.

Po 1945 r. winnice zostały rozdrobnione, centralną rolę regionu winiarskiego powoli zajęło miasto Salgótarján.

W 1952 r. Tokaj pozbawiono praw miejskich, które odzyskał dopiero w 1986 r.

W 2002 r. UNESCO wpisało tokajski region winiarski na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego.

Zwiedzanie

Śródmieście – Plac Kossutha

Centrum miasta tworzy plac Kossutha z fontanną Bachusa. Swój dzisiejszy wygląd miasto Tokaj osiągnęło w XIX wieku. Wówczas to w okolicach dzisiejszego placu Kossutha zbudowane zostały domy greckich kupców, pałace, zajazd Arany Sas Fogadó. Kościół rzymskokatolicki pochodzi z 1909 r.

Piwnice

Obok kościoła widać kamienny przedsionek 600-letnich piwnic Rakoczego. Według tradycji tu w roku 1526 wybrany został na króla Jan Zapolya. Labirynt podziemnych korytarzy sięga 1,5 km w głąb góry. System piwnic ciągnący się po dzisiejszym centrum miasta liczy sobie kilkaset lat, w niektórych piwnicach przechowywano wina już w XV – XVI wieku. Poza tym w mieście znajduje się mnóstwo otwartych piwnic, gdzie mile widziani goście mogą delektować się światowej sławy winem Tokaj Aszú.

Muzeum Tokajskie

Niedaleko placu Kossutha, przy Bethlen utca 7, w dawnym domu greckich handlarzy wina znajduje się Muzeum Tokajskie. Zebrano tu m.in. wypowiedzi znanych osób na temat Tokaju, kolekcję narzędzi winiarskich, archiwa miejskie.

Galeria

Tokaji Galéria (Rákóczi u.) mieści się w późnobarokowej cerkwi, a Centrum Kultury w budynku dawnej synagogi przy Serház utca.