Toki pona

toki pona
Obszar

cały świat

Liczba mówiących

165 płynnych mówców; ok. 550 uczących się

Pismo/alfabet

alfabet łaciński

Status oficjalny
Organ regulującySonja Lang
Kody języka
Kod ISO 639-1brak
Kod ISO 639-2brak
Kod ISO 639-3tok
IETFtok
Glottologtoki1239
SILbrak
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Symbol toki pona
Części ciała w języku tokipońskim

Toki pona (dobry/prosty język) – sztuczny język stworzony przez kanadyjską tłumaczkę i lingwistkę Sonję Lang. Pierwszy raz zaprezentowany został w połowie 2001 roku.

Toki pona składa się z 14 głosek i oryginalnie 120 wyrazów[1]. Jego powstanie było zainspirowane m.in. taoizmem, minimalizmem, prymitywizmem i redukcjonizmem[2]. Język ten miał wpłynąć na sposób myślenia swoich użytkowników, został opracowany dla zademonstrowania prawdziwości hipotezy Sapira-Whorfa. Według nowego spisu Toki Pony, 165 i więcej osób mówi płynnie w toki ponie, a około 550 osób uczy się go z różnym skutkiem[3].

W 2014 roku Sonja Lang wydała na temat języka książkę Toki Pona: The Language of Good[4].

Przykładowy tekst (Ojcze Nasz)

mama pi mi mute o, sina lon sewi kon.
mi wile e ni: nimi sina li sewi pona.
mi wile e ni: ma sina li kama.
mi wile e ni: ali li pali e wile sina lon sewi kon lon ma.
tenpo suno ni la o pana e moku tawa mi.
o weka e sona pi pali ike mi sama ni: mi weka e sona pi pali ike
pi jan ante.
o pana ala e wile ike tawa mi.
o awen e mi weka tan ike.
ni li nasin.

Etymologia

Nazwa języka składa się ze słowa toki (język), pochodzący od wyrazu tok z języka tok pisin, które z kolei wywodzi się od angielskiego talk; natomiast pona (dobry/prosty), z esperanto bona (dobry), ostatecznie od łacińskiego bonus.

Cel

Sonja Lang rozwinęła Toki Pona jako sposób uproszczenia jej myślenia podczas depresji[5], mając na uwadze kilka celów.

Jednym z głównych celów języka jest skupienie się na minimalizmie. Został zaprojektowany aby wyrazić jak najwięcej w jak najmniej skomplikowany sposób. Ma 120–125 słów kluczowych oraz 14 głosek opracowanych w sposób łatwy do wymówienia dla osób posługujących się różnorodnymi językami.

Kolejną ideą Toki Pona jest zwrócenie uwagi jej użytkowników na chwilę obecną i otoczenie oraz na słowa, których używamy. Według jego autorki, miał być "zabawny i uroczy".

Mimo iż nie został stworzony z myślą o byciu międzynarodowym językiem pomocniczym, może być w tym celu używany, gdyż ludzie z całego świata używają go do wspólnej komunikacji.

Pochodzenie słów w języku

Większość słów w języku pochodzi z angielskiego, tok pisin, fińskiego, gruzińskiego, niderlandzkiego, akadiańskiego francuskiego, chorwackiego, esperanto, mandaryńskiego i kantońskiego[6][7].

Przypisy

  1. Bryan T. Knight, Toki Pona Lesson 2, tokipona.net, 31 sierpnia 2017 [dostęp 2018-12-07].
  2. Sonja Lang, "Why Toki Pona?", tokipona.net [dostęp 2018-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-25].
  3. Results of the 2021 Toki Pona census, Toki Pona census, 2 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  4. Toki Pona, www.goodreads.com [dostęp 2021-04-14].
  5. Babel's modern architects – Los Angeles Times, archive.is, 3 stycznia 2013 [dostęp 2019-10-07].
  6. Toki Pona word origins - Toki Pona, archive.ph, 8 marca 2010 [dostęp 2021-04-14].
  7. "Part I: Made-Up Languages – Toki pona". Słownik języków złożonych.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

BodyTokiPona.jpg
Autor: Immanuel Giel, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Parts of the human body in the Toki Pona constructed language
Toki pona.svg
Autor: http://en.wikipedia.org/wiki/User:Eequor, Licencja: CC-BY-SA-3.0
A symbol associated with the artificial language Toki Pona.