Tomasz Aleksander Potocki

Tomasz Potocki
Tomasz Aleksander Adam Antoni

Pilawa
Rodzina

Potoccy herbu Pilawa

Data i miejsce urodzenia

3 maja 1809
Warszawa

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1861
Warszawa

Ojciec

Michał Aleksander Potocki

Matka

Ludwika z Ostrowskich herbu Rawicz

Żona

Maria Teresa Aleksandrowicz
Wanda Zofia Ossolińska herbu Topór

Dzieci

Marii Teresy: Michał Tomasz, Antoni Józef, Ludwika Maria, Stanisław Jan
Wandy Zofii: Jerzy, Aniela, Joanna Zofia

Tomasz Aleksander Adam Antoni Potocki herbu Pilawa (ur. 3 maja 1809 w Warszawie, zm. 13 grudnia 1861 w Warszawie) – ziemianin, oficer, działacz społeczny, ekonomista, publicysta. Wnuk Aleksandra Potockiego, dziad Tomasza Ludwika Potockiego[1][2].

Życiorys

Tomasz Potocki urodził się w Warszawie, w pałacu swojego dziadka Aleksandra Potockiego na Lesznie. Był najstarszym synem Michała Aleksandra Potockiego i Ludwiki z Ostrowskich herbu Rawicz, córki Tomasza Adama Ostrowskiego, właściciela m.in. dóbr ujezdzkich (m.in. Tomaszowa Mazowieckiego)[1].

Posiadał majątki ziemskie: Moskorzew i Prażka (dziś Praszka). Brał udział w kampanii wojennej 1831 r., następnie poświęcił się gospodarstwu i pracy publicystycznej w Kongresówce. Ogłosił szereg prac, zwłaszcza w „Rocznikach Gospodarstwa Krajowego”. W Towarzystwie Rolniczym w Królestwie Polskim, reprezentował kierunek postępowy, głosząc konieczność uwłaszczenia włościan (czego jednak nie przeprowadził we własnych dobrach). Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1846-1861)[3].

Pisał pod pseudonimem Adama Krzyżtopora[4].

Autor prac „O urządzeniu stosunków rolniczych w Polsce” (1851)[5] oraz „Poranki karlsbadzkie” (1858)[6][4].

Autorem pierwszej biografii naukowej o Tomaszu Potockim jest łódzki historyk Jarosław Kita.

Rodzina[7][2]

  • I żona – Maria Teresa Aleksandrowicz (ur. 1812, zm. 1 września 1845 r.); ślub – 26 lipca 1830 r.
    • Michał Tomasz (ur. 10 grudnia 1832 r., zm. 1863)
    • Antoni Józef (ur. 26 kwietnia 1834 r., zm. 1863)
    • Ludwika Maria (ur. 1835, zm. 1869)
    • Stanisław Jan (24 czerwca 1836 r., zm. 30 marca 1882)[8]
  • II żona – Wanda Zofia Ossolińska herbu Topór (ur. 1823, zm. 1907); ślub – lato 1847 r.
    • Jerzy (ur. 1848, zm. 1849)
    • Aniela (ur. 1850, zm. 20 lutego 1917 r.)[4]
    • Joanna Zofia (ur. 12 stycznia 1851 r., zm. 9 czerwca 1928 r.)

Przypisy

  1. a b J. Kita, Tomasz Potocki (1809–1861). Ewolucja postaw ziemnianina polskiego, Łódź 2007, s. 162
  2. a b Marek Jerzy Minakowski: Tomasz Aleksander Adam hr. Potocki z Chrząstowa h. Pilawa (Złota). [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2017-06-21].
  3. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1850, s. 560; 1851, s. 625; 1852, s. 610; 1853, s. 618; 1854, s. 634; Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 462; 1856, s. 208; 1857, s. 356; 1858, s. 250; 1859, s. 267; 1860, s. 270; 1861, s. 402;
  4. a b c Aniela z Potockich Zamoyska. [w:] Stron internetowa Muzeum Zamoyskich [on-line]. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. [dostęp 2017-06-21].
  5. O urządzeniu stosunków rolniczych w Polsce 2 wyd. z 1859.
  6. Poranki Karlsbadzkie czyli Rozbiór zarzutów, uzupełnień i uwag nad pismem "O urządzeniu stosunków rolniczych w Polsce"
  7. J. Kita, Tomasz Potocki (1809–1861). Ewolucja postaw ziemnianina polskiego, Łódź 2007, s. 132–147
  8. Marek Jerzy Minakowski: Stanisław Jan Władysław hr. Potocki z Chrząstowa h. Pilawa (Złota) (ID: lu.23221). [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2017-06-21].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie