Tomasz Dłuski

Tomasz Alojzy Dłuski
Herb
Nałęcz
Data i miejsce urodzenia

1713
Lublin

Data śmierci

1800

Żona

Anna Olędzka

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Tomasz Alojzy Dłuski z Długiego herbu Nałęcz (ur. 1713 w Lublinie, zm. 1800) – podkomorzy lubelski w 1765 roku, łowczy lubelski w 1750 roku, sędzia grodzki lubelski w latach 1758-1765, regent grodzki lubelski w latach 1744-1750[1], prawnik i polityk, poseł Sejmu Wielkiego, kawaler orderu świętego Stanisława (1781), członek Lubelskiej Komisji Boni Ordinis w 1780 roku[2], prezydował komisji porządkowej lubelskiej w czasie insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku[3], konsyliarz województwa lubelskiego w konfederacji targowickiej w 1792 roku[4], asesor Komisji Skarbu Jego Królewskiej Mości w 1768 roku[5].

Życiorys

Urodził się w 1713 roku w Lublinie, gdzie pobierał nauki w Szkołach Jezuickich. W służbie u Augusta Czartoryskiego zdobył wpływy i majątek. Był doradcą prawnym i mówcą politycznym całej „Familii”. Jego żoną została Klara Olędzka (ur. 1710).

W 1744 roku został rejentem grodzkim lubelskim. W 1750 roku uzyskał tytuł łowczego. Poseł na sejm 1762 roku z województwa lubelskiego[6]. W 1762 roku został sędzią grodzkim, a w 1765 roku ostatnim podkomorzym lubelskim. Był sekretarzem konfederacji koronnej w konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[7] i posłem inflanckim z Korony na sejm konwokacyjny 1764 roku[8]. W czasie elekcji 1764 roku został sędzią generalnego sądu kapturowego[9]. Był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku z powiatu urzędowskiego i posłem lubelskim na sejm elekcyjny[10]. Poseł na sejm koronacyjny 1764 roku z powiatu toruńskiego[11]. W 1764 roku na sejmie koronacyjnym wyznaczony do komisji do compositio inter status[12]. Poseł na Sejm Czaplica w 1766 roku z województwa lubelskiego[13][14]. Często przebywał w otoczeniu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Komisarz z rycerstwa Komisji Skarbowej Koronnej w 1769 roku[15].

Posiadał liczne dobra na Wołyniu. W 1763 roku kupił połowę dóbr Niedrzwica Duża od Wolskiego. Dłuski w 1787 roku dokupił do swego majątku całą wieś Niedrzwicę Kościelną za 196 tysięcy złotych polskich. W Niedrzwicy Kościelnej ufundował neoklasycystyczny kościół.

Z powodu nieprzystąpienia do konfederacji barskiej, jego dobra zostały splądrowane, a na majątek został nałożony sekwestr.

Tomasz Dłuski był też posłem województwa lubelskiego na Sejm Czteroletni w 1790 roku[16], ale zaznaczył się jako zdecydowany przeciwnik jakichkolwiek reform. W 1790 roku był członkiem Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej dla ziemi lubelskiej i powiatu urzędowskiego województwa lubelskiego[17]. Był ponadto niechętny Konstytucji 3 Maja, wobec której wystosował protest.

Był konsyliarzem konfederacji targowickiej województwa lubelskiego, później mianowany konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej[18]. Był ostatnim podkomorzym lubelskim. Delegowany ze stanu rycerskiego do sądów ultimae instantiae konfederacji targowickiej w 1792 roku[19]

Zmarł w 1800 roku i został pochowany wraz z żoną, Klarą z Olędzkich, w kościele w Niedrzwicy Kościelnej.

Po śmierci Tomasza spadkobiercą dóbr niedrzwickich, jako dobry gospodarz, został syn, Józef Dłuski.

Dziećmi Tomasza byli:

  • Kanut Dłuski (ur. 1730), starosta zwoleński
  • Sebastian Dłuski (ur. 1740, zm. 1807), członek Sejmu Wielkiego, starosta lubelski Łukowa (1766), jego żoną była Joanna Aleksandra Korwin-Krasińska (ur. 1760) z Krasnego h. Ślepowron (Korwin)
  • Józef Dłuski, którego żoną była Marianna Kownacka (ur. 1760)
  • Antoni Dłuski (ur. 1750)
  • Remigian Dłuski (ur. 1750)

Przypisy

  1. Wiesław Bondyra, Urzędnicy grodzcy lubelscy w czasach saskich. Spisy, w: Almanach Historyczny, 2021, t. 23, z. 1, s. 75.
  2. Kamil Jakimowicz, Okoliczności powołania, kompetencje i skład osobowy lubelskiej Komisji Dobrego Porządku, w: Rocznik Lubelski 2015, s. 64.
  3. Aleksander Wilkoszewski, Komisje Porządkowe Koronne za powstania Kościuszkowskiego, w: Przegląd Historyczny, 1929, Tom 28, Numer 2, s. 225.
  4. [Series marszałków i konsyliarzy Konfederacij Targowickiej wszystkich województw, ziem i powiatów, które do niej przystąpiły z datą przystąpienia], 1792, rkps BK01172, k. 7.
  5. Kolęda Warszawska na rok 1768, [b.n.s.].
  6. Dyaryusz Seymu Ordynaryinego Warszawskiego, w Roku, 1762, s. 15.
  7. Dyaryusz seymu electionis między wsią Wolą y miastem Warszawą odprawionego: zdania, mowy, porządek ceremonialny seymu, [...] mappę campi electoralis szopy y okopow [...] w sobie zawieraiący, przez sessyey dni zebrany r. P. 1764, fol. 60.
  8. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 93–94; T. Szwaciński, Sejmiki poselskie przed konwokacją 1764 r., Kwartalnik Historyczny, R. CXIII/1 (Warszawa, 2006), s. 44.
  9. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 3.
  10. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 78.
  11. Ludwik Zieliński, Pamiątki historyczne krajowe, Lwów 1841, s. 28.
  12. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1850, s. 150.
  13. Dyaryusz seymu walnego ordynaryinego odprawionego w Warszawie roku 1766..., brak paginacji.
  14. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 222.
  15. Antoni Sozański, Imienne spisy osób duchownych, świeckich i wojskowych, które w pierwszych ośmiu latach panowania króla Stanisława Poniatowskiego od 1764-1772 r. w rządzie lub przy administracyi Rzeczypospolitéj udział brały [...]. Cz. 1, Tablice i rejestr, Kraków 1866, s. 10.
  16. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 325.
  17. Dziennik rządowo-ekonomiczno handlowy. Zaymuiący różne Wiadomości, Rządowe, Handlowe, Ekonomiczne, Fabryczne, Kontraktowe na Dobra, Summy, i Produkta. Zajmujący 3 miesiące kwiecień may czerwiec 1790. R. 5., T. II., s. 392.
  18. Józef Kermisz, Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-1794), Lublin 1939, s. 144.
  19. Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 149.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Order Świętego Stanisława BAR.svg
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
POL COA Nałęcz.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Nałęcz